Financiële gezondheid van Nederlandse huishoudens verslechterd
De financiële gezondheid van Nederlandse huishoudens is achteruitgegaan. Dat blijkt uit een jaarlijks terugkerende studie van Deloitte, ING, Nibud en Universiteit Leiden.
In de vorige editie van het onderzoek was 27% van de huishoudens in ons land financieel gezond. Dit jaar gaat het nog maar om 21%. Dat betekent echter niet dat alle overige Nederlandse huishoudens in financiële malaise verkeren.
De onderzoekers maken binnen hun studie namelijk gebruik van vier gezondheidsniveaus. Naast financieel gezond zijn dat financieel ongezond (30%), financieel kwetsbaar (30%) en financieel toereikend (19%).
Volgens de studie behoort de ruime meerderheid van de huishoudens in ons land (60%) momenteel tot de categorieën financieel ongezond of kwetsbaar. Bij de vorige meting ging het om minder dan helft (49%) van de huishoudens. Een zorgelijke ontwikkeling, zegt Peter van Loon, partner binnen de Financial Services-praktijk van Deloitte.
“Hoewel er initiatieven zijn die financieel ongezonde en kwetsbare huishoudens op korte termijn helpen, moeten we niet vergeten dat het verbeteren van de financiële gezondheid een continu proces is. Voor een structurele verbetering ervan is gerichte actie en gedeelde verantwoordelijkheid vanuit het bedrijfsleven en de overheid nodig.”
Wat is financiële gezondheid?
Om zicht te krijgen op de financiële gezondheid van Nederlanders ondervroegen de onderzoekers zo’n 5.000 huishoudens rond de thema’s inkomen, uitgaven, sparen, lenen en planning. Aan de hand van deze vijf domeinen lichtten de respondenten hun financiële situatie toe.
“Iemand is financieel gezond als hij of zij in staat is en het gevoel van controle heeft om op een comfortabele manier aan alle huidige en lopende financiële verplichtingen te voldoen”, zegt Wendy Brink, werkzaam bij de Risk Advisory-tak van Deloitte. “En daarbij tevens de financiële zekerheid opbouwt om levensdoelen na te streven.”
Bij financiële gezondheid gaat het er dus om dat de bovengenoemde vijf domeinen met elkaar in balans zijn, vervolgt Brink. “Door de economische ontwikkelingen in 2022 is deze balans bij een deel van de Nederlandse huishoudens verstoord geraakt of zelfs verder verstoord geraakt.”
Brink doelt onder meer op de torenhoge inflatiecijfers. Volgens het CBS lagen de prijzen van consumentengoederen- en diensten het afgelopen jaar gemiddeld genomen maar liefst 10% hoger dan in 2021. “In 2021 was de inflatie 2,7%. De inflatie van 2022 is de hoogste na 1975”, aldus het statistiekbureau.
Leeftijd en opleidingsniveau
De financiële gezondheid van Nederlanders blijkt samen te hangen met de leeftijd van de respondenten. Zo hebben jongeren tussen de 18-24 jaar het afgelopen jaar het meeste last gehad van de forse prijsstijgingen. “Maar liefst 45% van deze groep is financieel ongezond, in 2021 ging het nog om 26%”, aldus de onderzoekers.
Ook bestaat een verband tussen opleidingsniveau en financiële gezondheid. “Mensen met een hogere opleiding behoren stukken vaker tot de categorieën gezond en toereikend, terwijl het gezondheidsniveau kwetsbaar betrekkelijk veel mensen met een lagere opleiding telt.”
