Tractebel leidt Europees onderzoek naar nucleaire ruimtetechnologieën
Ingenieurs- en adviesbureau Tractebel is geselecteerd als hoofd van het zogenaamde Pulsar-consortium dat onderzoek doet naar nucleaire ruimtetechnologieën.
“Dit toont aan dat onze deskundigheid steeds meer wordt erkend”, zegt Brieuc Spindler, werkzaam bij Tractebel. “Onze multidisciplinaire specialisten beschikken over de kennis en expertise die nodig zijn om bij te dragen aan de Europese ontwikkeling van nucleaire technologieën voor ruimteverkenning.”
Meer concreet houdt het consortium – dat grotendeels wordt gefinancierd door de Europese Unie – zich bezig met onderzoek naar een zogeheten radio-isotopengenerator (RIG). Dat is een nucleair energiesysteem dat onder andere wordt gebruikt aan boord van ruimtevaartuigen.
In bepaalde delen van het zonnestelsel kan een ruimtevaartuig met behulp van zonnepanelen energie opwekken. Maar in de buitengebieden gaat dat niet op omdat de kracht van de zon daar nihil is. Een RIG is dan van vitaal belang voor zo’n vaartuig, dat zich daarmee in de juiste baan kan blijven voortbewegen.
Ambitieuze doelstellingen
De huidige RIG’s hebben echter een lage conversie-efficiëntie. Hierdoor is betrekkelijk veel brandstof nodig, waardoor het gewicht van het ruimtevaartuig toeneemt. En dat heeft een negatief effect op het laadvermogen van het vaartuig, waardoor minder bagage (zoals meetapparatuur) kan worden meegenomen.
Het consortium wil dit probleem aanpakken. Zo wil het betere capaciteiten ontwikkelen om in Europa op schaal Plutonium-238 te produceren. Deze radioactieve isotoop leent zich namelijk goed als brandstof voor een radio-isotopengenerator. Daarnaast wil het consortium de efficiëntie van een RIG omhoog schroeven.
En dat zijn twee ambitieuze doelstellingen. Zowel Plutonium-238 als een RIG worden tot op heden niet nog op Europese bodem geproduceerd: ons continent is op dit vlak vandaag de dag afhankelijk van andere landen zoals de Verenigde Staten.
Europa wil echter van die afhankelijkheid af omdat ruimtevaart een strategische en economische prioriteit is geworden, vertelt Spindler. “Het Pulsar-consortium is een stap voorwaarts voor Europa om een autonome wereldleider te worden op het gebied van ruimteverkenning.”
Meerdere toepassingsmogelijkheden
Een RIG heeft niet enkel een toepassing in een raket of een ruimtesonde. Zo kan de machine bijvoorbeeld ook worden ingezet op de maan en dienen als energiebron wanneer daar door de mens een permanente basis is aangelegd. En dat is mogelijk minder toekomstmuziek dan het lijkt.
Zo meldde de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA enige tijd geleden dat het in 2028 een permanente basis op de maan wil hebben gebouwd. Dit project kan worden beschouwd als een voorbereiding op bemande missies van NASA naar Mars.
RIG’s hebben ook toepassingsmogelijkheden buiten de ruimtevaartsector. Spindler: “Denk aan moeilijke begaanbare omgevingen op aarde, zoals opslagplaatsen voor kernafval in de diepzee. Of aan geïsoleerde gebieden waar een langlevend energiesysteem vereist is.”
Een palet aan kennis en expertise
Naast het internationale ingenieurs- en adviesbureau Tractebel (een bureau met een omzet van rond de €580 miljoen), bestaat het Pulsar-consortium uit tal van andere toonaangevende partijen uit de kernenergiesector, lucht- en ruimtevaartbranche en onderzoekswereld.
Denk onder andere aan het nucleaire onderzoekscentrum SCK-CEN, vliegtuigbouwer Airbus, ruimtevaartbedrijf ArianeGroup, de Universiteit van Bourgondië Franche-Comté en innovatiemanagementbureau ARTTIC. “Elke consortiumpartner brengt state-of-the-art vakkennis en -expertise in om bij te dragen aan het succes van het Pulsar-project”, laat Spindler weten.