Lage marges zetten businessmodel flitsbezorgers verder onder druk
Flitsbezorgers hebben het steeds moeilijker. Naast dwarsliggende gemeentebestuurders en terughoudende investeerders kampen ze nu ook nog met kleinere bestellingen, waardoor de marges verder onder druk komen te staan. Dat blijkt uit onderzoek van Simon-Kucher & Partners.
Ineens waren ze er, geheel in de stijl van hun businessmodel: de flitsbezorgers. In luttele minuten bezorgen ze boodschappen aan huis, van ’s ochtends vroeg tot middernacht. Inmiddels zijn ze al actief in 30 Nederlandse steden.
Maar zo snel als ze kwamen, dreigen ze nu wellicht ook weer te verdwijnen. Sinds ze anderhalf jaar geleden hun intrede deden, kregen ze de nodige tegenvallers te verwerken.
Ten eerste blijken gemeenten bepaald niet happig op de zogeheten ‘dark stores’. Anders dan gewone winkels, voegen de achter geblindeerde ramen schuilgaande bezorghubs niet bepaald iets toe aan de binnenstad – in tegendeel: vaak klagen omwonenden juist om overlast vanwege voor de deur hangende bezorgers.
Steeds vaker worden de dark stores daarom verbannen naar bedrijventerreinen. Vanuit daar is het echter een stuk lastiger om de boodschappen snel in alle uithoeken van de stad te bezorgen.
Ten tweede houden investeerders steeds meer de hand op de knip. Waren ze aanvankelijk nog bereid flink te investeren, inmiddels hebben de gestegen rente en exploderende inflatie ze huiverig gemaakt om nog meer geld te steken in de flitsbezorgers.
Kilometers fietsen met halfleeg mandje
Het onderzoek van Simon-Kucher & Partners – uitgevoerd in opdracht van het Financieele Dagblad (FD) – schetst nu een derde flinke tegenvaller: consumenten bestellen steeds minder vaak en als ze wel bestellen doen ze vaak minder boodschappen in hun digitale mandje.
De onderzoekers peilden het bestelgedrag van 870 klanten van flitsbezorgers. Waar vorig jaar een kwart van de klanten per bestelling slechts één of enkele producten kocht, is dat nu al zo’n 40%. De ontwikkeling blijkt niet geheel op zichzelf te staan: ook ‘gewone’ online supermarkten zien in deze tijden van toenemende economische onzekerheid de besteding per bestelling dalen, zo bleek onlangs uit onderzoek van Deloitte.
Bij flitsbezorgers komt de klap hiervan echter extra hard aan. Zeker nu de fietskoeriers vaak van achteraf gelegen bedrijfsterreinen moeten komen, betekent dit dat ze grote afstanden moeten afleggen voor kleinere bestellingen. Daarmee staan de toch al lage marges verder onder druk. De prijzen verhogen is geen aantrekkelijke optie, want het onderzoek toont aan dat klanten ook steeds minder loyaal zijn.
“Een dalende loyaliteit zorgt voor een uitdaging om klanten niet te verliezen aan directe concurrenten of toch weer aan de traditionele supermarkt, waardoor kostbare marketing en promoties noodzakelijk zijn”, vertelt Sebastian Haenen van Simon-Kucher in het FD. “Naar ons idee is dit de grootste bedreiging op het verdienmodel van flitsbezorgers.”
Winner takes all
Het geloof dat in Nederland geld te verdienen is met het businessmodel neemt dan ook af. De eerste van de vier flitsbezorgers heeft zich alweer teruggetrokken uit de Nederlandse markt, het Britse Zapp. De drie overgebleven spelers – Gorillas, Flink en Getir – vechten nu onderling om de gunst van de klant.
Het snel wegvallen van één van de spelers op het strijdveld past weliswaar in het ‘winner takes all’-principe dat als kenmerkend wordt gezien voor de markt voor maaltijd- en boodschappenbezorging. Om die ene winnaar te worden zijn bedrijven bereid flinke verliezen te incasseren om zo de concurrentie uit de markt te prijzen, maar dan moet het natuurlijk wel lonen om de winnaar te zijn.
Het onderzoek van Simon-Kucher roept de vraag op of het winnen van de bezorgoorlog wel voldoende loont om de gemaakte verliezen op te vangen. Dit maakt de toch al huiverige investeerders nog terughoudender, terwijl groeikapitaal in deze verliesgevende marktoorlog cruciaal is.
Juist in deze strijd om de klant hebben de flitsbezorgers zich volgens platformexpert Martijn Arets “klemgezet”, zo stelt hij in het FD. “Het model van flitsbezorgers is lastiger geworden. De kans op winst is heel klein. Een lokaal magazijn is een enorme organisatie en kost veel geld. Ze hebben in het begin gesmeten met kortingsvouchers waardoor mensen nauwelijks iets betaalden voor hun bestelling.”
Iets minder flits?
Is er dan geen enkele uitweg meer voor de overgebleven drie spelers op het strijdtoneel? Simon-Kucher ziet nog wel wat bewegingsruimte. Waar het simpelweg duurder maken van de boodschappen riskant is, kunnen de flitsbezorgers wel hun bezorgkosten opschroeven.
Idealiter maken ze daarbij gebruik van het zogenaamde dynamic pricing, waarbij je als klant meer of minder betaalt afhankelijk van het bezorgmoment, de bezorglocatie en de grootte van de bestelling. Het onderzoek laat zien dat de meeste klanten in een dergelijke opzet bereid zijn meer te betalen dan ze nu doen.
Een andere optie is om deels af te stappen van de ‘flits’ in flitsbezorger: waar de bedrijven voortdurend hameren op hun razendsnelle bezorging, blijkt niet meer dan 10% van de klanten het ook echt belangrijk te vinden dat de boodschappen binnen 10 minuten in huis zijn. Door de beloofde bezorgtermijn te verdubbelen naar 20 minuten wordt de druk op de orderafhandeling flink verlaagd.
