Vermogen van Nederlandse gemeenten gestegen naar €36 miljard
Het vermogen van Nederlandse gemeenten is afgelopen jaar gestegen naar €35,8 miljard. Dat is te lezen in een recent gepubliceerd onderzoeksrapport van BMC.
Voor hun studie analyseerde het adviesbureau de jaarcijfers (2021) van alle Nederlandse gemeenten. Daaruit blijkt dat het vermogen met €1,8 miljard is gestegen in vergelijking met het jaar ervoor: toen beschikten de gemeenten over €34 miljard.
De belangrijkste redenen voor deze vermogenstoename van meer dan 5%? De Rijksoverheid heeft in 2021 extra geld beschikbaar gesteld. Daarnaast heeft het huidige kabinet een grote en geplande besparing geschrapt, aldus BMC.
In 2012 besloot kabinet Rutte II in te zetten op het opschalen van gemeenten. De gedachte was dat opschaling tot schaalvoordelen en dus tot besparingen zou moeten leiden, bijvoorbeeld omdat door gemeentefusies onderaan de streep minder ambtenaren nodig zijn.
Aanvankelijk was het idee om op grond van de verwachte besparingen het gemeentefonds – een pot waaruit Nederlandse gemeenten worden gesubsidieerd vanuit het Rijk – in tien jaar tijd met €975 miljoen te verminderen.
Tot op heden is het fonds met een slordige €300 miljoen teruggebracht. Of het gemeentefonds nog eens met €675 miljoen wordt verkleind is maar de vraag. Het kabinet Rutte IV heeft afgesproken om tijdens zijn regeerperiode de omvang van het fonds niet structureel te verlagen.
Het uitblijven van de geplande besparing op het gemeentefonds heeft vanzelfsprekend een positieve impact gehad op het totale vermogen van Nederlandse gemeenten, merkt BMC op. Hetzelfde geldt voor het extra geld dat het Rijk het afgelopen jaar overmaakte aan gemeenten vanwege de coronacrisis.
Hardste stijging bij middelgrote steden
Voor hun onderzoek keken de onderzoekers van BMC ook naar hoe het vermogen van individuele gemeenten zich heeft ontwikkeld. Om deze met elkaar te kunnen vergelijken, werd vastgesteld met hoeveel euro het vermogen van een gemeente per inwoner tijdens het afgelopen jaar is gestegen of gedaald.
Daaruit blijkt dat de grootste vermogensstijgingen zich hebben voorgedaan bij gemeenten met tussen de 100.000 en 250.000 inwoners. Gemiddeld genomen is bij deze gemeenten een vermogensstijging genoteerd van ruim €150 per inwoner.
Die stijging staat in schril contrast met de gemiddelde vermogensontwikkeling van de G4-gemeenten (Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en Den Haag). Daar steeg het gemiddelde vermogen per inwoner met een schamele €13.
Bij gemeenten tot 20.000 inwoners steeg het gemiddelde vermogen per inwoner met €52, bij gemeenten met 20.000 tot 50.000 inwoners met €110 en bij gemeenten met 50.000 tot 99.999 inwoners met €119.
