Rekeningrijden na 2030: betalen per kilometer én gram CO2
Afgelopen maand presenteerde een coalitie van belangenorganisaties een nieuw autobelastingplan. Daarin staat onder andere dat vanaf 2030 een groene vorm van rekeningrijden moet worden ingevoerd om de Parijse klimaatdoelstellingen te halen.
Het nieuwe autobelastingplan is een initiatief van de ANWB, autobrancheorganisaties RAI Vereniging en BOVAG, natuurorganisatie N&M en leasebranchevereniging VNA. De plannen krijgen eveneens bijval van verschillende oud-politici, zoals Annemarie Jorritsma (voormalig-minister van Verkeer & Waterstaat) en Menno Snel (voormalig-staatssecretaris Financiën).
De coalitie baseert het nieuwe autobelastingplan op twee uitgebreide onderzoeksrapporten van Big Four-kantoor KPMG en adviesbureau Revnext. Centraal in beide onderzoeken staat de vraag hoe de mobiliteitssector met behulp van fiscale instrumenten kan verduurzamen. Een speciale vorm van rekeningrijden lijkt hier op termijn uitkomst te bieden.
Betalen per kilometer én gram CO2
Al meer dan twintig jaar wordt in Den Haag gediscussieerd over rekeningrijden. De motieven voor de invoering ervan blijken tamelijk tijdsgebonden. Zo wilde Tineke Netelenbos – in 1999 minister van Verkeer & Waterstaat – met haar kilometerheffingsplannen met name het fileprobleem aanpakken. Momenteel ligt dat duidelijk anders.
Om tegen 2050 de doelstellingen uit het Parijse klimaatakkoord te verwezenlijken, moet de mobiliteitssector zijn CO2-uitstoot drastisch terugdringen. Derhalve heeft de Nederlandse overheid de afgelopen jaren elektrisch auto’s zwaar gesubsidieerd. Maar dat zet onvoldoende zoden aan de dijk, zeggen de belangenorganisaties en oud-politici in hun rapport.
Daarom moet ook het huidige autobelastingsysteem op de schop, want dat “remt vergroening”. Dat komt doordat op dit moment niet het gebruik maar het bezit van een auto wordt belast. En dat terwijl onder de streep gebruikers verantwoordelijk zijn voor de vele tonnen aan CO2-uitstoot.
Om die reden oppert de coalitie om het huidige belastingstelsel te vervangen voor een systeem waarbinnen gebruikers per kilometer een tarief betalen dat afhangt van de gemiddelde hoeveelheid CO2-uitstoot van hun voertuig. “De invoering van dit nieuwe stelsel moet zo snel mogelijk in een kaderwet worden vastgelegd om een soepele overgang voor iedereen mogelijk te maken.”
Het probleem is echter dat het invoeren van zo’n nieuw belastingsysteem minimaal achtenhalf jaar in beslag neemt, zeggen KPMG en Revnext in hun studies. “Het nieuwe autobelastingsysteem kan daardoor geen rol spelen in de CO2-reductie richting 2030, maar is voor de periode daarna cruciaal”, benadrukt de coalitie.
