Sioo brengt boek uit ‘Over het Schone’. Maar wat is het Schone?
In de missie van Sioo staat Plato’s drieslag ‘het Ware, het Schone en het Goede’ centraal. Het Ware toont zich in de wetenschappelijke grondslag van het opleidingsinstituut en het Goede in de doelstelling om adviseurs op te leiden die bijdragen aan een betere wereld. Maar hoe zit het met het Schone? Rector Jesse Segers en programmamanager Marguerithe de Man schreven er samen met 33 andere experts uit het Sioo-netwerk een boek over.
Bij Sioo houden ze niet van simplificatie: de werkelijkheid is troebel, complex, rommelig en veranderlijk, en daar moet je als veranderkundige oog voor hebben. Tegelijkertijd betekent veranderen per definitie dat je die weerbarstige werkelijkheid zo ver mogelijk richting een ideaalbeeld wilt brengen: je stelt een doel vast voor een organisatieverandering en probeert daar naartoe te bewegen.
De onvermijdelijke worsteling die optreedt in de wisselwerking tussen ideaal en werkelijkheid kan worden teruggevoerd tot duizenden jaren geleden, naar Plato en Aristoteles. Terwijl Aristoteles de leerling was van Plato, hielden de twee giganten van de filosofie er diametraal tegenovergestelde ideeën op na die het startschot vormden voor de nog altijd actuele tegenstelling tussen idealisme en empirisme.
Deze tegenstelling ligt aan de basis van het idee van het Schone waar Sioo op doelt. Wie in het boek ‘Over het Schone’ zoekt naar een eenduidige definitie van het begrip komt dan ook bedrogen uit. “We hadden er allemaal beelden bij, maar er was geen homogeen beeld”, vertelt Jesse Segers. “Dat was ook de aanleiding om met het boek te starten.” Het resulteerde in een verzameling van ‘32 bespiegelingen over organiseren en begeleiden’.
Het ideaal, de werkelijkheid en alles daartussen
“In de benadering van ‘het Schone’ komt een duidelijke tweedeling naar voren in het boek”, legt Segers uit. “Enerzijds het absolute goddelijke Schone, de ideeënwereld van Plato. Anderzijds als het zintuiglijk ervaren van de werkelijkheid, de zienswijze van Aristoteles. Het absolute wordt vaak beleden door auteurs, adviseurs en academici: de zuiverheid van concepten. Vanuit het fenomenologische perspectief zit ‘het Schone’ in het kleine, het onaffe, het imperfecte. Het alledaagse Schone.”
Het Schone toont zich ook nog eens in de wisselwerking tussen deze twee uitersten, legt Marguerithe de Man uit: “Het Schone in organiseren en begeleiden gaat precies over die beide vormen, en de beweging daartussen. Het gaat dus niet enkel over artefacten die schoonheid bevatten, maar ook over momenten die zich voor kunnen doen in de rommelige praktijk van alledag. Dat is iets waar je voor open moet staan. Je kunt het niet organiseren, niet regelen, je kunt het niet afdwingen. Maar het is ook iets waar je zo overheen kunt walsen als je onvoorzichtig bent. Dus je moet er moeite voor doen.”
Orde in de chaos
Helemaal in de geest van de filosofie, legt het boek zich niet neer bij de gefragmenteerde aard van het Schone. Het gaat dan wel uit van een inherente tegenstelling, maar wil deze tegelijk overstijgen: “Er blijkt een verhaal uit de 32 hoofdstukken te halen. Er is sprake van homogeniteit”, aldus De Man. “Elk hoofdstuk heeft puzzelstukjes van het grote verhaal in zich. Het ene puzzelstukje vind je in zes hoofdstukken, het andere zie je terug in drie hoofdstukken. Door dat in elkaar te leggen, ontstaat homogeniteit. Een geheel dat disciplines overstijgt.”
“Het Schone creëert samenhang in fragmentatie, het geeft richting.”
Daarmee zijn we weer terug bij het begrip van het Schone, want juist het feit dat het om één begrip gaat verraadt al dat er wel degelijk iets gemeenschappelijks is aan al die tegenstellingen en het conflict daartussen. “Het Schone creëert samenhang in fragmentatie, het geeft richting”, benadrukt De Man. “De unieke capaciteit van het Schone is vaak datgene wat je individueel van waarde vindt, dat je dan verbindt aan iets meer tijdloos, aan iets dat groter is dan jezelf. Meer aandacht voor het Schone kan ons helpen in deze postmoderne, ingewikkelde samenleving.”
Zeven uur het Schone
Omdat het Schone zo’n fundamenteel onderdeel is van Sioo’s benadering, komt het naar voren in alle opleidingsprogramma’s. Er wordt dan ook geen apart programma gecreëerd rond het Schone. Wel verdient een boek over dit cruciale thema een bijzondere lancering, zo besloot Sioo. Daarom organiseert het opleidingsinstituut op 29 januari een gratis zeven uur durend online evenement met verschillende sessies over het Schone, geleid door de schrijvers van het boek.
Deelnemers kunnen actief meedoen aan de sessies. “Voorbereiding is niet nodig”, aldus De Man, “mensen dienen alleen hun nieuwsgierigheid mee te nemen. Het doel is dat je je laat verrassen, laat verbazen. Het Schone is niet iets wat mijlenver van mensen afstaat. Het boek – en dus ook de sessies tijdens het lanceringsevenement – dwingt je om erover na te nadenken, om het te zien. Hierdoor kun je het Schone ook in je eigen werkpraktijk belichten en op de voorgrond zetten. En als je het eenmaal gezien hebt, kun je het niet meer ontwijken, het wordt een deel van je handelen.”
Ook geïnteresseerd? Meld je dan hier aan voor het event en volg één of meerdere sessies. Deelnemers kunnen tevens met korting het boek bestellen.
