Enigma Consulting begeleidt initiatief voor deelfietsen en -scooters
Met behulp van een unieke set gestandaardiseerde afspraken wordt reizen van deur tot deur met deelfietsen en -scooters een stuk makkelijker en transparanter.
Begeleid door Enigma Consulting hebben vijftien Mobility as a Service (MaaS)-aanbieders en deelmobiliteit-aanbieders een gestandaardiseerde modelovereenkomst ontwikkeld. Dit betekent dat het voor de MaaS-reizigers makkelijker wordt om deelfietsen en -scooters van verschillende aanbieders te selecteren en huren vanuit een enkele (MaaS-)app.
De overeenkomst wordt gebruikt om de samenwerkingsafspraken tussen een MaaS-aanbieder en een deelfiets- of -scooteraanbieder vast te leggen. Door gebruik te maken van de modelovereenkomst weten beide partijen dat de gemaakte afspraken in beginsel ‘fair’ zijn. Langdurige onderlinge contractonderhandelingen over tal van afwijkende overeenkomsten behoren voor de MaaS-deelnemers tot het verleden.
Mobility as a Service
Bij Mobility as a Service kan een reiziger zijn reis van deur tot deur plannen en hierbij kiezen uit verschillende types deelvervoer van verschillende leveranciers. Door gebruik te maken van de diensten van een MaaS-aanbieder kan de reiziger de verschillende etappes van een reis plannen, boeken en betalen in een enkele app. Daarnaast is het mogelijk om met de MaaS-app waar nodig het vervoermiddel te openen en te starten.
Om dit allemaal mogelijk te maken, moet een MaaS-aanbieder met elke aanbieder van deelvervoer een technische aansluiting opzetten en een individuele overeenkomst aangaan. De deelvervoeraanbieder (denk hierbij bijvoorbeeld aan een deelfiets of -auto) moet van de andere kant met elke individuele MaaS-aanbieder technisch aansluiten en afzonderlijke afspraken maken, die soms nog per gemeente kunnen afwijken.
Naast de problemen van het opzetten en onderhouden van de technische koppeling leidt dit voor de leveranciers tot een wirwar aan lastig te onderhouden contracten. De MaaS-reiziger wordt hierdoor geconfronteerd met verschillende en lastig te vergelijken opties en kan hierdoor moeilijker de juiste keuze maken.
Openbike - Technische standaardisatie
In 2017 leidden gesprekken van deelfietsaanbieders, de G5-gemeenten (Utrecht, Amsterdam, Den Haag, Eindhoven en Rotterdam) en Enigma Consulting tot het opstarten van het ‘Openbike’-initiatief. Hierin werd onderkend dat de gebruiker van een deelfiets het beste gebaat was bij interoperabiliteit tussen aanbieders, een gelijk speelveld voor alle marktpartijen en het achterwege laten van (prijs)discriminatie tussen deelnemers.
Dit initiatief legde de basis voor de ontwikkeling van een open standard API (nu de TOMP API genaamd), een technische aansluiting tussen partijen, wat het uitwisselen van relevante reisdata tussen MaaS-dienstverlener en deelmobiliteitsleverancier vereenvoudigt.
Openbike II - Standaardisatie van afspraken
Om tegemoet te komen aan de vraag uit de markt naar een meer gestandaardiseerde set afspraken vroeg de G5 in januari 2020 aan Enigma Consulting om opnieuw te faciliteren bij het vervolginitiatief: Openbike II. Hierin werkten onder begeleiding van Enigma een vijftiental MaaS- en deelvervoeraanbieders gedurende bijna een jaar samen om te komen tot een breed gedragen set standaardafspraken.
De volgende aanbieders waren betrokken: Amaze Mobility, ANWB, Cargoroo, Donkey Republic, Emotion, Felyx, Flickbike, GoAbout, HTMfiets, Innovactory International, MaaS Global, Nazza, Radiuz – XXImo, TURNN en Urbee.
“Wij geloven dat MaaS de toekomst heeft, maar het gebrek aan standaards hierin is een uitdaging voor de sector. Dit initiatief is tijdig en dankzij publieke ondersteuning is het goed ontvangen”, zegt Erdem Ovacik, CEO van Donkey Republic.
Intentieverklaring
Na een serie plenaire bijeenkomsten en workshops werd in december van dit jaar het Openbike II Model Partner Overeenkomst gelanceerd, dat gebruikt kan worden om de samenwerkingsafspraken tussen MaaS- en deelvervoeraanbieders op een gestandaardiseerde wijze te documenteren.
Daarnaast tekenden de vijftien deelnemende bedrijven samen met vertegenwoordigers van de G5 een intentieverklaring waarin werd afgesproken open en eerlijk op de MaaS-markt te bewegen, en zoveel als mogelijk gebruik te maken van dit modelcontract.
“Het ondertekenen van deze intentieverklaring geeft het streven naar een eerlijke en evenwichtige markt weer”, zegt Jacco Lammers, medeoprichter van GoAbout. “Tegelijkertijd illustreert de formele ingebruikneming van de Openbike II Model Partner Overeenkomst de behoefte vanuit de markt naar een meer gestandaardiseerde set afspraken.”
“Dit succesvolle eindresultaat is eerlijk naar alle partijen toe, maar belangrijker nog: het is van groot voordeel voor de consument die een reis wil plannen en daarbij gebruik wil maken van een deelfiets of -scooter.”
Internationale interesse
Dat er een grote behoefte is aan een dergelijk set afspraken is inmiddels duidelijk: er is interesse vanuit binnen- en buitenland naar de resultaten van het Openbike II-initiatief.
Daarnaast zijn er plannen om de werkwijze van Enigma Consulting, waarbij materiedeskundigen neutraal worden begeleid, toe te passen op andere vervoersmodaliteiten. “Dat hierbij het Openbike II Model Partner Overeenkomst als uitgangspunt zal dienen geeft aan hoe innovatief het eindresultaat van het initiatief wordt bezien”, zegt Dirco van de Pol, Managing Partner van het adviesbureau.
