Rijk overschat baancreatie voor mensen met een arbeidsbeperking
Het aantal mensen met een arbeidsbeperking dat sinds de banenafspraak werk heeft gevonden ligt lager dan het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid laat zien in zijn rapporten. Dat blijkt uit een analyse van onderzoeksbureau Capeladvies.
Ruim zeven jaar geleden – in 2013 – bereikten de Rijksoverheid, vakbonden en werkgevers een akkoord: in 2025 zullen er in totaal minimaal 125.000 extra banen zijn bijgekomen voor mensen met een arbeidsbesparing.
Aan de hand van een recent onderzoek van Capeladvies (dat werd uitgevoerd in opdracht van Cedris, de brancheorganisatie van sociale werkbedrijven), lijkt het er momenteel echter op dat deze banenafspraak gebroken gaat worden.
In de studie komt onder meer naar voren dat er de afgelopen zeven jaar slechts 12.000 extra werkplekken zijn gerealiseerd voor mensen met een arbeidsbesparing. En dat terwijl het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) beweert dat het om maar liefst 53.000 extra banen gaat, ruim vier keer meer dan de feitelijke situatie, aldus de onderzoekers van Capeladvies.
Robert Capel, CEO van Capeladvies, legt aan dagblad Trouw uit wat de oorzaak is van deze discrepantie. “Wajongers die een baan hebben, tijdelijk uitvallen en daarna weer in dezelfde of een andere functie aan de slag gaan worden als een nieuwe baan geteld. Zo worden wisselingen geteld, maar komen er geen extra banen voor de doelgroep bij.”
Daarnaast worden 11.000 banen van leerlingen uit het voortgezet speciaal onderwijs en praktijkonderwijs meegeteld, terwijl zij in de oude situatie (lees: zonder de banenafspraak) vaak op reguliere wijze aan de slag konden.
Het roer moet om
Kitty Jong, vicevoorzitter van vakbond FNV, zegt in Trouw dat de conclusies van het onderzoek haar niet verbazen. “We krijgen nog vaak meldingen van mensen met een beperking die, ondanks het banenplan, enorm veel moeite hebben om werk te vinden.”
Piet Fortuin, voorzitter van vakbond CNV, voegt toe dat het ministerie van SZW mogelijk gesjoemeld heeft met definities om aan de eisen te voldoen: “Steeds meer mensen vallen nu onder de banenafspraak, ook mensen die makkelijk aan het werk komen.”
In navolging van het onderzoek van Capeladvies, concludeert opdrachtgever Cedris dat de banenafspraak – ondanks de juiste intenties die daarachter zitten – zijn doel voorbij heeft geschoten. De brancheorganisatie pleit daarom voor extra maatregelen en strengere eisen, zodat er binnen enkele jaren wel minimaal 125.000 extra banen zijn voor mensen met een arbeidsbesparing.
SZW herkent zich niet in onderzoek
Het ministerie van SZW laat in een reactie weten zich niet te herkennen in het onderzoek van Capeladvies. “De resultaten van de banenafspraak worden jaarlijks door het UWV gemonitord volgens de afspraken in de wet. Bij deze afspraken is Cedris ook altijd betrokken geweest. Doel van de banenafspraak is mensen met een beperking aan een baan te helpen bij een reguliere werkgever, niet in een gecreëerde werkomgeving. Vooral marktwerkgevers hebben mooie resultaten behaald”, aldus een woordvoerder.
De persvoorlichter van het ministerie van SZW geeft echter wel aan dat er op dit vlak de komende jaren nog een hoop werk is te verzetten. Om dat proces te bespoedigen, worden momenteel extra gesprekken gevoerd over de toekomst van de banenafspraak met de betrokken partijen zoals gemeenten en sociale partners. “Het doel is en blijft om zo veel mogelijk mensen aan een baan te helpen en ervoor te zorgen dat zij deze baan behouden”, besluit de woordvoerder.
