Drie strategieën om te anticiperen op mindere tijden
Volgens journalisten, wetenschappers en business professionals is het niet de vraag of maar wanneer het economische zware weer wederom over ons land zal trekken. Cornee de Kluyver, partner bij Kruger, deelt drie strategieën om te anticiperen op economisch mindere tijden.
1: Een afwachtende houding aannemen
De eerste benadering is degene die de meeste bedrijven uiteindelijk hanteren, ook al is dat lang niet altijd wat ze van tevoren voor ogen hadden, zegt Cornee de Kluyver, die sinds 2011 de rol van Partner vervult bij Kruger uit Rotterdam: “Volgens de eerste strategie geven bedrijven zich min of meer over aan wat komen gaat, terwijl ze afwachten tot de economische situatie weer wat gunstiger is.”
Een afwachtende houding aannemen betekent voor een organisatie dat deze probeert vast te houden aan wat ze heeft, niet of minimaal investeert, de kosten probeert te stabiliseren om daarmee verliezen te perken. “Een voorwaarde hierbij is wel dat je beschikt over voldoende financiële middelen, zodat je klappen kunt opvangen. Zeker in een betrekkelijk stabiele sector kan dit voor een poosje een verantwoorde strategie zijn. Een te lange periode afwachten echter zal de concurrentiepositie aantasten, waardoor het continuïteitsperspectief onder druk komt te staan”, aldus De Kluyver.
2: Efficiëntie vergroten
Bij de tweede strategie proberen organisaties bestaande producten en diensten efficiënter te produceren of te leveren. “Dit wordt bereikt door te onderzoeken op welke manier de kostprijs structureel kan worden verlaagd, hoe productiviteitsverbeteringen kunnen worden gerealiseerd, op welke wijze de benutting van de aanwezige productiemiddelen kan worden geoptimaliseerd en hoe medewerkers slimmer kunnen worden ingezet”, legt De Kluyver uit.
Als deze strategie juist wordt toegepast, leidt dit tot het behouden of zelfs tot het vergroten van de winst, waarmee vervolgens gerichte investeringen kunnen worden gedaan om de concurrentiepositie te verbeteren, licht De Kluyver toe: “Er ontstaan hierdoor eveneens vaak nieuwe commerciële mogelijkheden zodat ook omzetgroei een mogelijkheid kan worden. Deze strategie is goed toepasbaar in een situatie van beperkte financiële middelen en managementcapaciteit. Het gevaar van een te langdurige focus op meer efficiëntie is echter dat je door andere, veelal innovatievere partijen voorbij wordt gestreefd.”
3: Inzetten op vernieuwing
De derde strategie haakt in op het gevaar van de tweede strategie. Als je te lang inzet op efficiëntie en je huidige producten of diensten met name incrementeel blijft verbeteren, bestaat de kans dat je op een zeker moment voorbij wordt gestreefd door een concurrent die zijn producten of diensten radicaler heeft geïnnoveerd. Het kan dan zo zijn dat klanten niet langer geïnteresseerd zijn in de ‘oudere’ producten of diensten die jij als organisatie aanbiedt.
Toch moet volgens De Kluyver wel op genuanceerde wijze worden ingezet op vernieuwing: “Te veel en te lang focussen op innovatie kan mogelijk leiden tot hobbyisme, met als gevolg te veel kosten en te weinig aandacht voor de effectiviteit en de commerciële waarde van innovaties. Daarnaast gedijt een op innovatie gerichte strategie bij een management dat beschikt over de juiste capaciteiten en de nodige kennis. Ook is het bij deze strategie van belang te beschikken over voldoende financiële middelen en specialistische mensen.”
Welke strategie kiezen?
De wijze waarop bedrijven reageren op een recessie hangt samen met de manier waarop zij vanuit hun perspectief tegen een recessie aankijken, vertelt De Kluyver: “Er zijn bedrijven en sectoren die een recessie hoofdzakelijk als een kans beschouwen, simpelweg omdat ze ervan uitgaan dat ze controle hebben over de situatie en de uitkomst daarvan.” Daarnaast is het ook mogelijk dat bedrijven en sectoren de recessie vooral als een bedreiging zien omdat ze veronderstellen geen controle te hebben over de situatie en zijn gevolgen.
“Het is te verwachten dat bedrijven die een recessie met name als een kans beschouwen meer ondernemend zullen reageren op economisch zwaar weer. De reactie van bedrijven die een recessie als een bedreiging ervaren zal meer gericht zijn op behoud en dus meer op het verhogen van de efficiëntie. Veranderingsgezinde en innovatieve ondernemingen spreken het meest tot de verbeelding. Deze bedrijven kunnen ook daadwerkelijk profiteren van een recessie mits de juiste strategie tijdig is ingezet”, legt De Kluyver uit.
Daarnaast is de reactie op een recessie ook afhankelijk van de omvang van de onderneming, haar marktpositie en kapitalisatie. Over het algemeen kan worden gesteld dat kleinere bedrijven vaak minder opties hebben, omdat deze meestal weinig tot geen diversificatie kennen en over minder middelen beschikken dan grotere organisaties. “Ieder bedrijf moet zich dus de vraag stellen welke strategie de meest geschikte is. Een focus op efficiëntie, afwachten of innoveren: ze vragen alle drie om verschillende kennis en vaardigheden”, besluit De Kluyver.
