Treasury afdelingen moeten meer strategische waarde leveren
Veranderende omstandigheden in financiële markten, wet- en regelgeving, technologie en IT-infrastructuur, evenals de behoeften van de 24/7 economie, zorgen voor grote verschuivingen in het treasury landschap. Treasurers moeten volgens een nieuw onderzoeksrapport een tandje bijschakelen om van grotere toegevoegde waarde te zijn voor hun organisatie. En dan vooral op strategisch gebied – een stap waarvoor zij zowel hun manier van werken als hun vaardigheden en mindset moeten aanpassen.
Voor het derde jaar op rij hebben consultancybureau Enigma Consulting en Rabobank gezamenlijk onderzoek gedaan naar de Nederlandse treasury markt. Circa zestig experts hebben deelgenomen aan het onderzoek, van wie het grootste deel werkzaam is bij multinationals in rollen binnen de treasury-, finance en cash management afdeling van de organisatie.
Het onderzoek, getiteld ‘Treasury Barometer 2016’, toont aan dat treasurers, zoals verwacht, het grootste deel van hun tijd spenderen aan cash management (79%). Cash management vormt het hart van het liquiditeitsmanagement van bedrijven, en omvat belangrijke financiële activiteiten zoals incasseringen, betalingen, investerings- en financieringsactiviteiten en in het geval van corporates ook handel in obligaties, valuta en financiële derivaten. Naast het in beweging houden van alle geldstromen en het maximaliseren van de inkomsten, is de optimalisering van de kaspositie het belangrijkste doel van treasurers.
Cash pooling (69%), optimalisatie van het werkkapitaal (52%) en cash concentration (47%) worden door treasurers genoemd als de drie belangrijkste oplossingen om hun kaspositie te versterken. In vergelijking met twee jaar geleden zijn het belang van datakwaliteit – om de huidige voordelen van analytics te kunnen benutten – en het belang van supply chain financing – een aanpak die steeds meer aan populariteit wint – toegenomen. Naar verwachting zullen deze twee zaken ook de komende periode een belangrijke rol blijven spelen in de treasury ontwikkelingen.
Big Data en supply chain financing worden, samen met het gebruik van virtual accounts, aangewezen als belangrijkste ontwikkelingen die een impact zullen hebben op treasury-afdelingen. “Het is opmerkelijk dat treasurers opnieuw hoge verwachtingen hebben van supply chain financing, zeker gezien het feit dat supply chain financing al vele jaren beschikbaar is”, vertelt Robert-Jan Wekking, Managing Partner bij Enigma Consulting en auteur van het onderzoeksrapport. In het geval van big data, vertelt Wekking dat de getoonde interesse in lijn ligt met het groeiende belang dat aan datamanagement in alle sectoren en vakgebieden van het bedrijfsleven wordt gehecht. Voor treasury ligt de toegevoegde waarde van data management vooral in het vermogen om waarde te ontsluiten uit het omzetten van informatie in intelligence.
Na cash management volgen twee andere traditionele activiteiten voor treasury afdelingen: forecasting & planning (36%) en accounting & reporting (34%). Deze resultaten komen overeen met de resultaten uit eerdere onderzoeken in 2015 en 2014, wat er volgens de onderzoekers op wijst dat de kernactiviteiten van treasury-afdelingen over de jaren heen relatief stabiel zijn gebleven.
Tijdsbesteding treasury-afdelingen
Tussen waar treasurers hun tijd aan besteden en waar ze eigenlijk hun tijd voor zouden willen gebruiken zit een aanzienlijke kloof, zo blijkt uit het onderzoek. De respondenten geven aan dat zij liever meer tijd zouden besteden aan financial risk management (17% daadwerkelijk besteed tegenover de gewenste 66%) en forecasting & planning (36% tegenover 60%). Aan de andere kant van het spectrum zijn het vooral de cash management activiteiten waar respondenten graag minder tijd aan kwijt zouden zijn. Volgens Wekking komt deze wens gedeeltelijk voort uit de behoefte van bestuurders om de ondersteuning van treasury-afdelingen meer waarde te laten toevoegen. “De resultaten tonen aan dat treasurers nog steeds het grootste deel van hun tijd spenderen aan operationele treasury-activiteiten, waardoor zij minder tijd overhouden voor activiteiten die op strategisch niveau toegevoegde waarde bieden aan hun organisatie. Afgezet tegen de groeiende behoeften vanuit de organisatie, zorgt dit onder treasurers voor enige frictie.”
De groeiende noodzaak om te voldoen aan strategische vereisten, vanuit zowel de bestuurskamer als vanuit lijnmanagement en project managementteams, is ook zichtbaar in de prioriteiten die treasurers het vaakst noemen voor de komende twaalf maanden. Forecasting & planning (55%) en financial risk management (48%) – beide activiteiten die waarde toevoegen op tactisch en strategisch niveau – worden genoemd als belangrijkste focusgebieden voor het komende jaar. Hoewel cashmanagement en (her)financiering ook belangrijk blijven, zijn deze ten opzichte van vorig jaar gedaald op de prioriteitenlijstjes.
Groeiende druk en risicovermindering
Terwijl treasurers zich inspannen om hoger op de strategische ladder te komen, hebben zij tegelijkertijd te maken met enkele factoren die druk uitoefenen op hun werk. Grootschalige macro-economische ontwikkelingen, zoals politieke instabiliteit en toenemende onvoorspelbaarheid en volatiliteit van de economie, maar ook financiële ontwikkelingen – zoals schommelende valutakoersen en de negatieve rentestand – hebben momenteel allemaal hun impact op de balans van bedrijven.
Net als vorig jaar staan currency risk/FX exposure (64%) en financing risk (48%) bovenaan de lijst als belangrijkste risico’s waar treasurers mee te maken krijgen. Hoewel het belang van risico’s van politieke instabiliteit en ‘overnight exposure’ minder groot is volgens de respondenten, is dit belang ten opzichte van 2015 wel gestegen. Gevraagd naar hoe zij de dreigende risico’s willen inperken, geeft twee derde aan dat zij nieuw treasury beleid zullen opstellen en implementeren. 40% noemt het creëren van een cultuur van risicobewustzijn en het opzetten / uitbreiden van management & compliance programma’s als belangrijke middelen om de risico’s te verminderen. Naast deze organisatie- en gedragsmaatregelen, geeft ook een substantieel deel van de respondenten aan dat zij operationele maatregelen zullen nemen, waaronder het toepassen van credit management, perfect hedging en limit control.
“Deze ontwikkelingen verhogen de verwachtingen die men heeft ten aanzien van de inzichten die treasury-afdelingen zouden moeten bieden in cash management en de blootstelling aan risico. Maar ook de verwachtingen aangaande het vermogen om ‘in control’ te zijn bij het inspelen op veranderende omstandigheden”, aldus Wekking. “Het dilemma waar zij mee te maken krijgen draait om de afweging van ‘meer resultaat’ ten opzichte van ‘bereidheid om risico’s te accepteren’. Dit dilemma kan alleen het hoofd worden geboden als corporate treasurers de juiste risicocultuur hebben en beschikken over volledige, real-time en transparante data.”
Treasury als strategisch adviseur
De treasurers benadrukken over de hele linie dat zij op termijn meer stategische waarde willen toevoegen voor hun stakeholders. Op dit moment is slechts 40% van de respondenten het erover eens dat hun afdeling als strategische partner fungeert voor hun organisatie. Een grote meerderheid (70%) gelooft dat hun afdeling in de toekomst relevanter zal worden binnen hun organisatie.
De transitie naar deze nieuwe positionering en naar het verbeteren van de toegevoegde waarde is echter niet eenvoudig, stelt Wekking. Op basis van zijn jarenlange ervaring in het veld, vertelt hij dat voordat deze stap gemaakt kan worden eerst voldaan moet worden aan een paar belangrijke voorwaarden. Zo is onder meer steun vanuit het management essentieel: “het bestuur en management moet de waarde van treasury volledig erkennen, want alleen dan zullen zij de noodzakelijke aandacht aan treasury besteden en middelen vrijmaken voor de transitie.” Een ander aspect vormt volgens hem de vaardigheden en skillset van treasurers. “Om te kunnen functioneren als business partner, moeten professionals hun manier van werken aanpassen en hun mindset omzetten van inside-out naar outside-in. Daarnaast vraagt het om een aantal andere skills, zoals adviesvaardigheden en sterke communicatievaardigheden”, aldus Wekking.
Een derde voorwaarde ligt aan de marketing kant. Hoewel het in feite mogelijk is dat treasury-afdelingen van grote toegevoegde waarde zijn, is deze waarde niet altijd zichtbaar voor beslissers binnen de organisatie. “Treasury-afdelingen worstelen vaak met het effectief communiceren van hun toegevoegde waarde binnen de organisatie.” De zichtbaarheid van de afdelingen zou kunnen profiteren van een aanpak waarbij vaker aandacht gegeven wordt aan bijzondere prestaties en communicatie van die prestaties aan externe betrokkenen. Ook de treasurers zelf lijken dit te hebben opgemerkt: bijna alle deelnemers aan het onderzoek zijn het eens met de stelling dat sterke communicatievaardigheden essentieel zijn om effectief en succesvol te zijn als treasurer.
Wekking: “De dynamiek in organisaties daagt treasurers uit om met nieuwe en verbeterde manieren te komen om waarde toe te voegen aan de organisatie. Als gevolg hiervan is de rol van treasurer aan het evolueren. Waar de treasurer eerst vooral bezig was met het handmatig verzamelen van basisinformatie voor zijn dagelijkse activiteiten, wordt de treasurer nu steeds meer een strategisch adviseur, ondersteund door geautomatiseerde en geïntegreerde processen”, sluit hij af.
