Innovatie en waardecreatie in de initiatievenfabriek van p2

Vorig jaar lanceerde p2 de initiatievenfabriek; de eigen ‘startup’ waarmee het Rossumse adviesbedrijf niet alleen als adviseur, maar vooral als medeondernemer samen met klanten optrekt en ideeën omvormt tot duurzame innovaties. “p2 durft te investeren in nieuwe routes. Geen rekening voor de ingezette uren, wel meedelen in de toekomstig te genereren waarde”, legt Judith Hoogenboom, een van de trekkers van de initiatievenfabriek, uit. In gesprek met Consultancy.nl vertellen de betrokken p2’ers meer over het bijzondere concept.

Kun je ons kort iets vertellen over de initiatievenfabriek? Wat is het precies?
Judith Hoogenboom: De initiatievenfabriek is voor ons een manier om ondernemend naar voren te stappen in opgaven die er toe doen, waar nieuw perspectief nodig is. Dat doen we niet in opdracht van, maar juist in samenwerking met. We verbinden waarden, mensen en ideeën om beweging op gang te brengen in denken en doen. Door anders te kijken naar de werkelijkheid; waarde gedreven en niet vanuit een systeem. Om vervolgens de logische stappen te ontwikkelen waarmee de verandering bijdraagt aan vitale, duurzame business. 

Hoe is het idee voor een eigen incubator of startup accelerator voor klanten ontstaan?
Robertjan Zonneveld: Vanuit de strategie praktijk van p2 richten we ons op het vraagstuk van de toekomst; hoe we op een circulaire manier kunnen blijven voorzien in onder andere voedsel en water. Het huidige systeem is gericht op efficiëntie en schaalgrootte en we zien dat zaken vastlopen. Bij p2 geloven we dat het anders kan én moet. Dat we met een andere bril naar de werkelijkheid moeten kijken. En dat daar behalve een visie, vooral ook logica en realisatiekracht voor nodig zijn. Daar zijn wij goed in. Dus pakken we het voortouw in ontwikkelingen die gaande zijn. Daarnaast denken we dat het tijdperk van uurtje factuurtje gaat eindigen en willen we op deze manier experimenteren met nieuwe verdienmodellen voor p2.

De stap om meer met klanten samen te werken aan hun innovaties past in een bredere trend in de adviesbranche. Vandaag de dag wordt van bureaus namelijk steeds vaker verwacht dat ze niet alleen adviseren, maar ook ondernemerschap tonen, (mede-) participeren in complexe vraagstukken, of – nog meer betrokken – zelfs overgaan tot (gedeeltelijke) risicodeling. Critici geven aan dat zo’n traject een complete omslag in de manier van denken en handelen vereist, en dat maar weinig bureaus er echt in slagen om zoiets succesvol ten uitvoering te brengen. Waarom geloof jij dat p2 het in zich heeft om een dusdanig model succesvol uit te rollen?
Marloes van Kats: We gelóven er echt in, investeren mee en hebben veel ervaring met startups. Bovendien rollen we geen model uit, maar kiezen we ervoor om vanuit onze netwerken op zoek te gaan naar de beste ideeën, de meest belovende partners en financiers. Daarbij gaat het om visie-gedreven ondernemerschap, je nek uit willen steken en geloofwaardig zijn in motivatie en aanpak.

Het meebouwen aan de BV Nederland betaalt zich sowieso terug als je kijkt naar het ontwikkelen van skills, positionering en het participeren in een netwerk van onderzoek, onderwijs, ondernemers en overheden. De optelsom van kansen en mogelijkheden in de initiatievenfabriek is groter dan de individuele belangen.

De initiatievenfabriek richt zich met name op de domeinen voeding, water en energie, met een focus op duurzame manieren van werken (bijvoorbeeld circulair denken). Kun je ons iets meer vertellen over de type projecten, die inmiddels zijn gestart?
Zonneveld: Kenmerkend voor de projecten waarin we investeren is dat we van waardeverlies naar waardecreatie toewerken. Verspilling is de uitkomst van een bepaalde manier van werken, daar moeten we van af. Als je kijkt naar bijvoorbeeld Aquafarm, Source Shakers en Verspild Talent, dan speelt bij al die initiatieven de overtuiging dat we het zowel op economisch, ecologisch als maatschappelijk vlak, slimmer en duurzamer kunnen aanpakken. Daarvoor moet je bereid zijn doorbraken te forceren in een systeem dat de boel op slot houdt. Met gemotiveerde partijen die een bijdrage willen leveren in tijd, kennis en/of geld. Zorgen dat je ideeën niet kapot redeneert en op voorhand alle zekerheden in kaart wilt hebben. En het ook gewoon gaan dóen; je neus stoten, aanscherpen, bijstellen en doorgaan. Want juist vanuit beweging en ‘trial and error’ kun je met elkaar tot een letterlijk waardevol businessmodel komen. 

p2 heeft een raamwerk ontwikkeld voor het omzetten van ideeën naar concrete innovaties. Kun je ons meenemen in de belangrijkste pijlers van jullie aanpak?
Monique de Leeuw: Natuurlijk maken we gebruik van logische denkkaders, (tussen)resultaten, businessmodellen, businessplannen, financieringsplannen en checklists. Maar het zit ‘m vooral in onze verbindende kracht en realisatiekunde. We weten wat ervoor nodig is om van idee tot dynamische business te komen. Zitten met de juiste mensen om tafel, creëren een logisch denkkader en weten welke stappen wanneer gezet moeten worden om partijen maximaal aan te haken en tot resultaat te brengen. Dat zijn geen trucjes, maar een bewezen aanpak die inzet op duurzame waardecreatie.

Wat zijn de typische vormen van samenwerking, waaraan p2 zich met de initiatievenfabriek verbindt? Hoe ver gaan jullie als het gaat om de benodigde investeringen?
Hoogenboom: We stappen nooit alleen in en bepalen met elkaar de spelregels, inzet en inbreng. Welke waarde voeg je toe? Dat is niet per definitie in euro’s uit te drukken en bovendien is het lastig om aan de start van een nog onbekend pad, alles keihard dicht te timmeren. Dat doen we dus ook niet. Wél formuleren we in een intentieovereenkomst de belangen en inzet. Zodat we in de tijd de waarde opbrengst kunnen toeschrijven aan de inzet die is gepleegd. Dat kan resulteren in een aandeel in de opbrengst, verrekening van gepleegde inzet bij voldoende financiering of ander werk dat voortkomt uit het initiatief. 

De initiatievenfabriek heeft inmiddels een vliegende start gemaakt. Hoe zien jullie lange termijn ambities voor de initiatievenfabriek er uit?
De Leeuw: Dat we binnen nu en vijf jaar een autoriteit zijn op het gebied van het ontwikkelen van innovatieve initiatieven tot vitale business. Met een portfolio van duurzame projecten die bijdragen aan een betere wereld. En dat we door steeds meer partijen worden gevonden als geloofwaardige partner met visie en slagkracht. We zien het als een groeimodel waarin we hopelijk meer én andere initiatieven onder de arm kunnen nemen. Zodat er ook steeds meer p2’ers aan mee kunnen werken. Daarnaast zou het mooi zijn als het waarde-denken breder geaccepteerd wordt als kansrijk en rendabel alternatief voor het uurtje-factuurtje systeem.