Digitalisering kan 300.000 nieuwe banen creëren in België

Het omarmen van opkomende digitale technologieën en het stimuleren van verregaande digitalisering van haar economie kan België een enorme economische boost opleveren. Volgens onderzoek van BCG kan België – van alle landen in Europa – het meeste profiteren van de ontwikkelingen op digitaal gebied. Zo kan België tussen nu en 2020 een BBP-groei van 106% realiseren. Vertaald naar de Belgische werkgelegenheid zal een focus op digitalisering ruim 300.000 nieuwe banen kunnen opleveren.

In vrijwel ieder segment van het internationale bedrijfsleven wordt digitalisering gezien als een van de belangrijkste trends anno 2016. En niet alleen bedrijven, maar ook overheden en de samenleving zelf krijgen steeds meer te maken met de effecten van verregaande digitalisering. Digitale technologieën, zoals het Internet of Things (IoT), Big Data analytics en automatisering en robotisering, spelen een steeds grotere rol in ons leven. Voor zowel bedrijven als de overheid is het essentieel om digitalisering te omarmen, omdat zij anders door concurrenten worden voorbijgestreefd – met alle gevolgen van dien voor de werkgelegenheid en internationale aantrekkelijkheid. 

The Boston Consulting Group (BCG) heeft onlangs, in opdracht van Google, de digitale concurrentiepositie van onze zuiderburen in kaart gebracht. Volgens de consultants heeft België zich de afgelopen jaren ingespand om zijn prestaties op het gebied van digitalisering te verbeteren. Ondanks de inspanningen en ruime ambities lijkt België achterop te raken bij andere landen in Europa. Uit het onderzoek, getiteld “Digitizing Belgium”, blijkt dat de bijdrage die het internet heeft voor het totale BBP van België met 5,2% in 2014 lager ligt dan in andere Europese landen die als digitale voorlopers worden aangemerkt. Scandinavische landen als Finland, Zweden en Denemarken, en ook Nederland scoren in 2014 veel hoger op de inkomsten uit e-commerce. Ierland staat met stip bovenaan met maar liefst 22,8% van het BBP, dat door middel van internetinkomsten gerealiseerd wordt.   

Gekeken naar de BCG e-Intensity index, die meet in hoeverre een land het internet heeft omarmd, staat België wereldwijd op de 19de plek van de 85 landen in de lijst. Hoewel dit in het bovenste kwadrant is, scoren bijvoorbeeld Denemarken en Nederland vele malen hoger, met respectievelijk de vierde en vijfde plek. Wanneer de blik buiten Europa gericht wordt, blijkt volgens de consultants een andere dreiging. België lijkt in dit jaar of in 2017 te worden ingehaald door China als het aankomt op de bijdrage die het internet levert aan de economie. Enkele andere Aziatische landen zijn België reeds gepasseerd, waaronder Hong Kong, Japan, Zuid-Korea, Singapore en Taiwan. Ook andere landen vertonen de potentie om België in de komende jaren voorbij te streven.

Als het land niet snel ingrijpt en digitalisering van zijn bedrijven en overheidsorganen niet snel stimuleert, dreigt België volgens de onderzoekers de digitale boot te missen. “Als België niet nu actie onderneemt riskeert zij de competitieve positie van Belgische bedrijven, wat op lange termijn negatieve gevolgen zal hebben voor de BBP-groei en werkgelegenheid in het land”, aldus Filiep Deforche, senior partner bij BCG en Managing Director van het BCG-kantoor in Brussel.

Investeringen van zowel overheid als het bedrijfsleven kunnen België volgens Deforche een aanzienlijke economische boost geven. “Investeringen in digitalisering kunnen de BBP-groei tegen 2020 met 55% versnellen”, voorspelt hij. Uit het onderzoek blijkt dat België het grootste groeipotentieel heeft van alle digitale voorlopers in Europa, mocht het land zich volledig gaan richten op een digitale transformatie.

Een belangrijk onderdeel van dit potentieel komt voort uit de Europese plannen voor het realiseren van een open Digital Single Market (DSM). De DSM-strategie werd in 2015 gepresenteerd door de Europese Commissie. Door op EU-niveau te focussen op digitalisering van de lidstaten zal de DSM zorgen voor een toename van de productiviteit. Dat komt doordat kleine bedrijven en startups – die een relatief grote rol spelen in de Belgische economie – In plaats van alleen de nationale markt de veel grotere Europese afzetmarkt kunnen bedienen. “Op basis van onze verwachting dat kleinere, meer gedigitaliseerde en export-georiënteerde landen meer zullen kunnen profiteren van een functionerende DSM, kunnen we ervan uitgaan dat de groei van de Belgische economie aanzienlijk zal toenemen”, aldus Deforche. In het geval van België voorziet BCG voor de periode tot 2020 een gemiddelde BBP-groei van 12,3% per jaar – nog groter dan de voorspelde 11% CAGR-groei van Nederland.

Andere factoren die meespelen in het enorme potentieel van de Belgische digitale economie zijn onder meer de opkomst van verschillende technologieën en de daaraan verbonden markten. Voorbeelden die BCG aanhaalt in het rapport zijn onder meer Industry 4.0, Internet of Things, Big Data analytics en geavanceerde robotisering en augmented reality. Uitgaande van een volledige omarming van deze digitale ontwikkelingen door België, wordt het effect op de economie van het land met nog eens 55% verhoogd, stellen de onderzoekers. “Dit betekent dat een functionerende DSM in combinatie met een verhoogde mate van digitalisering zal zorgen voor een toename van de BBP-groei in België van 106%. Dat staat tegen 2020 gelijk aan een toename van het BBP met €45 miljard, en plaatst België tussen de snelst groeiende economieën van Europa”, vertelt Fredrik Lind, senior partner bij BCG en een van de medeauteurs van het rapport.

Als deze cijfers worden vertaald naar de Belgische arbeidsmarkt, voorziet BCG tegen 2020 de creatie van ruim 300.000 fulltimebanen – meer dan 2,5% van de totale huidige bevolking van het land. Deforche sluit af met de opmerking: “Het is belangrijk om te onthouden dat de waarde van digitalisering voor de samenleving verder gaat dan alleen banen en BBP. Nieuwe verbeterde producten en diensten en een betere toegang tot informatie (zoals via Wikipedia) vertegenwoordigen een waarde die verder reikt dan de creatie van banen en directe economische impact alleen. Alles bij elkaar, is dit een kans die België niet mag missen.”