AEF adviseert VenJ over toekomstig adoptiestelsel

Adviesbureau Andersson Elffers Felix is door het ministerie van Veiligheid en Justitie gevraagd om scenario’s te ontwikkelen voor een toekomstbestendig interlandelijk adoptiestelsel.

Het wereldwijde adoptielandschap is aan het veranderen. Zo is het aantal geadopteerde kinderen aan het dalen, en neemt het aandeel van adoptiekinderen met speciale behoeftes toe. Ook is er een afname zichtbaar van het aantal hele jonge kinderen dat internationaal geadopteerd wordt. Dit is onder andere het gevolg van een groeiende economie in sommige landen van herkomst en de invloed van het Haags Adoptieverdrag (HAV), waar steeds meer landen bij toetreden. Het HAV werd in 1993 door 66 landen ondertekend, en is een samenwerking tussen deze landen op het gebied van interlandelijke adoptie. Hierdoor kunnen jonge kinderen in toenemende mate een plek vinden bij adoptiefouders in eigen land.

Nederland
Ook in Nederland verandert de maatschappelijke context van adoptie. Uit cijfers van het ministerie van Veiligheid en Justitie blijkt dat het aantal in Nederland opgenomen adoptiekinderen sinds 2010 is gehalveerd – van 705 kinderen in 2010, naar slechts 354 in 2014. Ten opzichte van 2013 daalde het aantal adoptiekinderen met 47 – een afname van bijna 12%. De grootste daling was zichtbaar in 2011 toen het aantal kinderen daalde met bijna 25% naar 529. Volgens de onderzoekers is een belangrijke reden voor de afname dat er minder ouders een kind willen adopteren, doordat er tegenwoordig meer mogelijkheden zijn voor gezinsuitbreiding via vruchtbaarheidsbehandeling of draagmoederschap.

Een andere verandering in ons land is het afnemende aandeel ‘gezonde’ kinderen dat geadopteerd wordt. Was in 2011 nog 42% van de adoptiekinderen gezond, in 2014 is dat slechts een kwart. Onder de kinderen met speciale behoeftes die in 2014 werden geadopteerd bevinden zich onder meer kinderen met een blijvende aandoening, met een belaste sociaal-emotionele achtergrond en met een verhoogd medisch risico.

Scenario’s van AEF
Vanwege bovenstaande en andere veranderingen in het adoptielandschap is er een nieuw, toekomstbestendig stelsel nodig voor interlandelijke adoptie. Om hierbij te ondersteunen heeft het ministerie van Veiligheid en Justitie (VenJ) Andersson Elffers Felix (AEF) ingeschakeld. Het adviesbureau uit Utrecht zal de komende periode meerdere scenario’s ontwikkelen voor het adoptiestelsel, waarvoor het bureau eerst een grondige probleemanalyse zal uitvoeren. AEF brengt de problemen en wensen van spelers in de interlandelijke adoptieketen in kaart en maakt de bestaande sturingsrelaties inzichtelijk. In samenspraak met experts stelt AEF vervolgens een aantal scenario’s op voor een toekomstbestendig adoptiestelsel, en voorziet deze scenario’s van een indicatie van de verwachte impact.