Concurrentie op de werkvloer: De positieve kanten en valkuilen

07 oktober 2024 Consultancy.nl

In veel organisaties is het stimuleren en opbouwen van competitie binnen de werkcultuur een belangrijke drijfveer voor excellentie, continue verbetering en innovatie. Toch is het in de ambitie om zo’n cultuur te bevorderen cruciaal om de juiste balans te vinden, zegt Ryne Sherman, Chief Science Officer bij Hogan Assessments.

Hogan Assessments, een toonaangevende organisatie op het gebied van persoonlijkheids- en talentbeoordelingen, heeft door de jaren heen een gedetailleerd inzicht gekregen in de voordelen en valkuilen van (het stimuleren van) competitie op de werkvloer.

“Hoewel de wens om anderen voor te blijven werknemers naar nieuwe hoogten van innovatie, productiviteit en succes kan brengen, is het nadeel dat het ook de reputaties van individuen, teams en organisaties kan schaden”, zegt Sherman.

De positieve kanten van concurrentie

Op verschillende manieren hangt het succes en de overleving van organisaties af van werknemers die hun competitiedrang inzetten ten gunste van de organisatie. Zo kan concurrentie tussen twee teams binnen hetzelfde bedrijf bijvoorbeeld leiden tot innovatie en producten en diensten van hogere kwaliteit, aangezien beide teams streven naar de allerbeste prestaties.

Externe concurrentie is eveneens essentieel voor het succes van een bedrijf, aangezien werknemers en bedrijfsleiders om markten, inkomsten of merkreputatie strijden. Zo is het naar macht streven van een bedrijfsleider vaak bepalend voor het succes of het mislukken van het hele bedrijf.

Op een meer persoonlijk niveau kunnen werknemers er ook baat bij hebben om hun concurrentievoordeel intern in te zetten. “Concurreren met jezelf kan een uiterst effectief motiverend middel zijn, waarmee werknemers worden uitgedaagd om zichzelf te verbeteren en uit te blinken in hun functie”, aldus Sherman.

“Deze energie kan positief worden gekanaliseerd door voor werknemers persoonlijke doelen te stellen en hen te stimuleren om deze doelen te behalen. Als manager is het belangrijk om scenario’s te belichten en te belonen die positieve concurrentie op de werkvloer mogelijk maken.”

De valkuilen van een competitieve werkplek

Er zijn echter ook verschillende problemen die kunnen ontstaan door concurrentie op de werkplek. Concurrentie kan bij werknemers onredelijke verwachtingen scheppen en ertoe leiden dat ze fouten maken en tekortschieten in hun werk. Te veel focus op externe concurrentie kan ook het risiconiveau verhogen dat teams of het management bereid zijn te nemen om de doelen te behalen, wat het hele bedrijf in gevaar kan brengen.

Bovendien kan het ook tot ernstige problemen tussen teamleden leiden, waardoor een giftige werkomgeving kan ontstaan, als de ambitie en competitieve aard van deze werknemers niet op de juiste manier worden aangepakt.

“Werknemers presteren het beste als de concurrentie niet te groot is.”

“Het is belangrijk dat managers ervoor zorgen dat ze met elke houding of competitiedrang omgaan die ze binnen hun team cultiveren. Slecht management van de concurrentiecultuur van een team kan op de lange termijn de productiviteit in gevaar brengen, in plaats van de groei en innovatie te bevorderen”, aldus Sherman.

Managers moeten zich bewust zijn van mogelijke problemen die zich tussen teamleden onderling kunnen ontwikkelen in een competitieve omgeving waar veel op het spel staat, aangezien deze problemen zowel de werkprestaties van individuele werknemers als die van het hele team kunnen belemmeren.

Hoe vind je de juiste balans?

Het vinden van de juiste balans is de sleutel tot het managen van concurrentie op het werk. De eerste stap om dit in goede banen te leiden is begrijpen waarom we met elkaar concurreren.

“Waarom we op het werk met elkaar concurreren hangt vaak nauw samen met onze waarden, en één manier om na te denken over de relatie tussen onze ambities en waarden is waarvoor we concurreren”, legt Sherman uit. “Sommigen concurreren wellicht om een hoger salaris of bonus te verdienen, terwijl anderen concurrentie gebruiken om hun ambities aan te wakkeren.”

“Wrijving tussen teams kan vaak het gevolg zijn van botsende persoonlijke agenda’s. Persoonlijkheidstesten kunnen werknemers helpen om te bepalen waarom ze de behoefte voelen om te concurreren en kunnen managers helpen om gezonde manieren te vinden om concurrentie te kanaliseren.”

Een andere belangrijke stap is om vertrouwen en een veilige ruimte te ontwikkelen waar de concurrentieregels door alle betrokken partijen worden gerespecteerd voordat wordt besloten om enige vorm van concurrentie op de werkplek toe te passen. Wanneer managers de tijd nemen om deze vertrouwensomgeving te creëren, is de kans groter dat negatieve gevolgen worden vermeden en er in plaats daarvan een respectvol en open gevoel van samenwerking ontstaat.

Eerlijke concurrentie is ook cruciaal voor succes. “Werknemers presteren het beste als de concurrentie niet te groot is. Met andere woorden, wanneer ze concurreren met mensen zoals zichzelf. Als geschikte groepen met elkaar concurreren, zullen werknemers gemotiveerder zijn, omdat ze het gevoel hebben dat ze een realistischere kans hebben om te winnen.”

“Om ervoor te zorgen dat concurrentie productief wordt, moeten managers ervoor zorgen dat ze teams samenstellen die op een soortgelijk niveau zitten”, rondt Sherman af.