Onderzoek: Europa importeert weer meer gas uit Rusland dan uit VS
Voor het eerst sinds lange tijd importeert Europa weer meer gas uit Rusland dan uit de Verenigde Staten (VS). Dat blijkt uit onderzoek van het Brusselse adviesbureau Bruegel.
Toen Rusland zo’n tweeënhalf jaar geleden Oekraïne binnenviel, trof de Europese Unie (EU) een reeks sancties. Zo werd een verbod ingesteld voor alle EU-lidstaten op het importeren van verschillende Russische producten. Aardgas ontsnapte echter aan deze sancties, simpelweg omdat veel EU-landen te afhankelijk zijn van het Russische gas.
Rusland was tot de oorlog met Oekraïne onze grootste gasleverancier. In het eerste kwartaal van 2021 leverde het bijvoorbeeld 41 miljard kubieke meter aardgas aan de EU. Ter vergelijking: de rest van de wereld bij elkaar opgeteld leverde in datzelfde kwartaal zo’n 47 miljard kubieke meter.
Terwijl de import van Russisch gas niet verboden werd, probeerden Europese landen vanwege de oorlog wel minder van hun gas uit Rusland te halen. Hierdoor daalde import vanaf het derde kwartaal van 2021 geleidelijk, naar uiteindelijk 10,45 miljard kubieke meter in het tweede kwartaal van vorig jaar.
In ongeveer diezelfde periode steeg de import van gas uit de VS behoorlijk. In het eerste kwartaal van 2021 haalde de EU zo’n 4 miljard kubieke meters gas uit de VS, in het tweede kwartaal van 2023 was dit bijna 16,8 miljard kubieke meter – een ruime verviervoudiging.
De importverhouding tussen Amerikaans en Russisch gas is sindsdien echter aan het verschuiven. In het eerste kwartaal van 2024 importeerde de EU 13,67 miljard kuub uit Rusland en 15,51 miljard kuub uit de VS. Afgelopen kwartaal kocht de EU meer gas van Rusland dan van zijn bondgenoot. Dat komt deels doordat Europa afgelopen kwartaal nog minder gas uit de VS is gaan importeren dan uit Rusland: 12,79 miljard kuub Russisch gas versus 12,27 miljard kuub Amerikaans gas.
Dat Europa meer gas importeert uit Rusland dan in het tweede kwartaal van 2023 heeft onder andere te maken met een cruciale pijpleiding die door Oekraïne loopt. Deze draait nog en voorziet landen als Hongarije, Slowakije en Oostenrijk van Russisch gas.
Grootste leverancier is Europees
Ondanks dat de EU de facto dus meer gas afneemt van Rusland dan van de VS, is onze grootste gasleverancier Europees. Het gaat om Noorwegen, dat afgelopen kwartaal bijna 24 miljard kubieke meter gas leverde aan EU-lidstaten.
Noorwegen leverde voor de oorlog tussen Rusland en Oekraïne ook al heel wat gas aan Europa. Zo ging het in het eerste kwartaal van 2021 om ruim 20 miljard kubieke meter.
Naast Rusland, de VS en Noorwegen, is Algerije de afgelopen jaren ook een betrekkelijk belangrijke gasleverancier voor de EU. In het eerste kwartaal van 2021 nam Europa zo’n 10 miljard kuub af van het Afrikaanse land, afgelopen kwartaal ging het om circa 8,6 miljard kubieke meter.
Doorvoer Russisch gas verboden
Waar een geheelverbod op Russisch gas nog altijd onhaalbaar lijkt, bereikte de EU afgelopen juni wel overeenstemming over een nieuw sanctiepakket waarin de doorvoer van vloeibaar gas (lng) via havens binnen de EU wordt verboden.
De import van dit vloeibare gas steeg met zo’n 20% sinds 2021, het jaar voor de invasie. Ongeveer een kwart hiervan wordt doorgevoerd naar landen buiten de EU, met name China en India. Het sanctiepakket verbiedt de import van lng niet volledig, maar wel deze doorvoer. Zo kan enkel nog vloeibaar gas voor eigen gebruik worden geïmporteerd.
