Horizontaal Toezicht als basis voor het Integraal Zorgakkoord
Samenwerking tussen alle zorgpartijen is het nieuwe adagium in het Integraal Zorgakkoord (IZA). Zorgaanbieders moeten niet langer met elkaar concurreren, maar elkaar vertrouwen en samen naar innovatieve oplossingen zoeken. “Daarmee lijkt het IZA op het horizontaal toezicht”, zegt Femmy Ambergen-Lensen, consultant bij Gezond Know How.
Femmy Ambergen-Lensen is al jaren werkzaam in de wereld van de zorgadministratie. Bij Gezond Know How helpt ze zorgorganisaties met het thema ‘horizontaal toezicht’, dat een jaar of tien geleden zijn intrede deed in de zorg.
“Ik help zorgaanbieders om de mogelijkheden die horizontaal toezicht biedt te doorgronden, om administratieve lasten te verlagen en werkplezier te vergroten. Want werken op basis van vertrouwen in plaats van wantrouwen geeft zoveel meer voldoening.”
Horizontaal toezicht is een samenwerking tussen een zorgaanbieder en een zorgverzekeraar om kosten op een eenvoudige manier te verantwoorden. De nadruk ligt niet langer op controle achteraf, maar op vertrouwen en samenwerking vooraf. Femmy: “Het klinkt simpel, maar we botsten aanvankelijk op veel weerstand. Nu wil niemand meer terug naar hoe het ooit was.”
Waarom is horizontaal toezicht van belang?
Voorheen moest de zorgaanbieder bij het declareren van zorgkosten simpelweg de instructies van zorgverzekeraar nauwgezet opvolgen. De zorgverzekeraar controleerde achteraf of dat ook daadwerkelijk was gebeurd. Het was voor alle partijen een tijdrovende manier van werken, gebaseerd op wantrouwen.
Met horizontaal toezicht verandert controle in samenwerking. Dat geeft alle partijen energie. Femmy: “Er is veel meer wederzijdse betrokkenheid, het werkt veel efficiënter en bovendien gebeurt het in een veel vriendelijkere sfeer.”
Samenwerken aan verantwoording levert geld op
Horizontaal toezicht heeft samenwerking een impuls gegeven: de zorgaanbieder heeft zijn administratieprocessen op orde. De controleur kan ervan op aan dat de uitkomsten juist zijn.
Deze transitie ging niet zonder slag of stoot. Het heeft een cultuurverandering gevraagd bij alle partijen in de keten. Er is nu meer vertrouwen, maar ook veel meer eigenaarschap. “Zorgaanbieders voelden zich niet verantwoordelijk. De controleur kwam het werk toch nog een keer dunnetjes overdoen. Die controles waren dermate verstorend en leverden de zorgaanbieder zoveel werk op, dat ze wachtten op wat de controleur van ze vroeg. En dan deden ze alleen dat.”
“Door te investeren in transparantie en samenwerking, zetten we wantrouwen om in vertrouwen en dalen de kosten.”
Horizontaal toezicht legt de verantwoordelijkheid weer bij de professional. Die voelt zich veel serieuzer genomen en heeft de zaak graag op orde.
De zorgverzekeraar vertrouwt de zorgaanbieder natuurlijk niet blind. Het vertrouwen is gebaseerd op transparantie, heldere communicatie en een gezamenlijke inzet op juiste besteding van middelen van middelen.
“Wanneer de zorgaanbieder haar processen niet op orde heeft, dan kan dat voor de zorgverzekeraar reden zijn om toch weer meer controlemaatregelen door te voeren. Als zorgaanbieder wil je dat voorkomen”, zegt Femmy. “Investeren in deugdelijke verantwoordingsprocessen levert dus op termijn enorm veel geld op.”
Volgens David Voetelink, vicevoorzitter van de raad van bestuur van Erasmus MC, kunnen ziekenhuizen op termijn minimaal €200 miljoen meer vrijmaken voor medisch specialistische zorg omdat reserves, die eerder werden aangehouden vanwege onzekerheden rondom declaraties, kunnen vervallen.
“Het is heel simpel. Elkaar wantrouwen vraagt controles, en die kosten vreselijk veel geld”, legt Femmy uit. “Door te investeren in transparantie en samenwerking, zetten we wantrouwen om in vertrouwen en dalen dus de kosten. Bovendien nemen onzekerheden af, waardoor reserves kunnen dalen.”
Principes van horizontaal toezicht
Er zijn verschillende principes die ten grondslag liggen aan horizontaal toezicht:
Gefundeerd vertrouwen
Vertrouwen is gebaseerd op transparantie en heldere communicatie.
Intrinsieke motivatie
Zorgaanbieders en zorgverzekeraars moeten intrinsiek gemotiveerd zijn om de uitgangspunten van Horizontaal Toezicht in hun organisatie te integreren.
Ketenbrede verantwoording
Er wordt gestreefd naar één gezamenlijke verantwoording voor de hele zorgketen, zodat alle betrokken partijen hierop kunnen vertrouwen.
Representatie
Iedere zorgaanbieder heeft één representerende zorgverzekeraar, wat zorgt voor eenduidigheid en uniformiteit.
Eén landelijk raamwerk
Er is een uniform raamwerk voor de implementatie van Horizontaal Toezicht, wat een consistente toepassing waarborgt.
Implementatie is maatwerk
Bij de implementatie van Horizontaal Toezicht wordt rekening gehouden met de specifieke eigenschappen van elke zorgaanbieder.
Heldere taakafbakening
Er is duidelijkheid over de taken en verantwoordelijkheden van alle betrokkenen, wat efficiëntere processen mogelijk maakt.
Eenduidige en tijdige normering
Door gezamenlijke duiding en interpretatie van wet- en regelgeving wordt gezorgd voor duidelijkheid en uniformiteit.
Stimuleren ‘first time right’
Het streven is om in één keer juist en tijdig te registreren en declareren, wat administratieve lasten vermindert.
Verminderen administratieve lasten
Door proces- en systeemgericht toezicht worden administratieve lasten verminderd, wat leidt tot efficiëntere zorgprocessen.
