UK onderzoekt miljoenenschandaal met consultants

De Britse regering heeft een spoed-audit aangevraagd nadat The Telegraph onthulde dat honderden miljoenen ontwikkelingshulpbudget wordt uitgegeven aan dure consultants. In het laatste jaar alleen al werd er £500 miljoen betaald aan consultants, terwijl dat geld uitgegeven zou moeten worden aan ontwikkelingshulpprogramma’s in derdewereldlanden. Sommige britse media gebruiken al de term fraude of miljoenenschandaal. De International Development Secretary van de regering, Justine Greening heeft een “lijn voor lijn” audit geeist, die eind januari moet zijn afgerond.
 
Ontwikkelingshulp
Het Verenigd Koninkrijk geeft 0,6% van het nationaal inkomen (GNP), zo ongeveer £8 miljard, uit aan ontwikkelingshulp. Dit budget valt onder het Department for International Development (DfID). In de komende jaren zal het budget van DfiD groeien en zal het rond 2014 ca. £12 miljard bedragen, als gevolg van recentelijke wetsveranderingen.
 
Het budget wordt gealloceerd voor humanitaire projecten in de derdewereld en ontwikkelingslanden zoals Afghanistan, Nepal en India. Projecten variëren van bijvoorbeeld juridische diensten in Bangladesh of een belastinghervorming in Afghanistan tot het onderzoeken van geestelijke gezondheidskwesties in Zuid-Afrika of strijden tegen kindhuwelijken in Ethiopië.
 
Adviesbureaus
Vorig jaar werd £500 miljoen van het £8 miljard budget – ongeveer 7% - direct betaald aan consultants. Volgens woordvoerders van de regering en critici is dit bedrag veel te hoog, zeker ook kijkend naar een aantal excessieve betalingen aan bepaalde adviesbureaus. Zo betaalde de directeur van Adam Smith International (ASI), een adviesbureau gespecialiseerd in ontwikkelingshulp, zichzelf een salaris van £1.3 miljoen uit het DfID budget. Ter verdediging zei de directeur het volgende: “We hebben belastingopbrengsten in Afghanistan behaald vanuit het niks naar £2 miljard. Als je het werk goed wilt uitvoeren, dan moet je mensen inschakelen die weten wat ze doen. Onze winstmarges zijn laag voor consultancybureaus”. Een diepere kijk in hun financiële gegevens laat zien dat ASI een winst boekt van £5 miljoen bij een totale omzet van £53.6 miljoen, wat makkelijk als “zeer indrukwekkend” gezien kan worden.
 
Een andere ontwikkelings-consultancy firma, Maxwell Stamp, ontving £16.4 miljoen van het DfiD vorig jaar voor projecten in Bangladesh en Ethiopië. Nadat het contract was getekend, besloot de Managing Director zijn salaris van het jaar ervoor te verdubbelen, totaal zo’n £326,000 in 2012.
 
PwC
Het DfID maakt ook veel gebruik van de diensten van de zogenaamde Big4 kantoren; PwC, Deloitte, Ernst&Young en KPMG. Tussen October en December vorig jaar betaalde het DfiD PwC gemiddeld £4 miljoen per maand om support te bieden bij de uitvoering van diverse buitenlandse ontwikkelinghulp studies en - projecten
 
Andere opmerkelijke uitgaven omvatten bijvoorbeeld £4 miljoen voor het faciliteren van “verkiezingen” in Sierra Leone of een uitgave van bijna £400,000  voor bureaumeubels van een DfiD kantoor in Delhi.
 
Ontwikkelingshulp
Het is niet de eerste keer dat er een nationale discussie ontstaat over de rol van consultants met betrekking tot ontwikkelingshulp. In 2006, toen uit een studie bleek dat maar liefst een kwart van de wereldijde budgetten werd betaald aan consultants, ontstond er veel commotie in het Verenigd Koninkrijk. Ook in Nederland kreeg het onderwerp veel media aandacht en werden er zelfs kamervragen gesteld.