Een gesprek met oprichter Siewert Snijder over 30 jaar PAS

Hij is de trotse grondlegger van de eigenwijze startup met potentie, die in 1993 het levenslicht zag: PAS. Een onderneming met lef die behalve haar kennis en kunde ook nog steeds het karakter van de oprichter etaleert. De groeidiamant van Siewert Snijder staat na 30 jaar als een huis.

“Na mijn studies Weg- en Waterbouw en Bouwkunde aan de HTS in Groningen wist ik uitstekend hoe ik de sterkte van een bout in een brug moest berekenen, maar níet waarom die brug daar moest komen te liggen. Daarom heb ik vervolgens bij de TU Delft Stedenbouw en Planologie gestudeerd.”

“Daar heb ik in ieder geval geleerd waarom je die brug daar zou willen plaatsen en ook dat je een probleem niet met mensen hoeft te bespreken wanneer zij dat probleem niet herkennen.”

“Omdat ik voor mijn gevoel niet goed genoeg kon tekenen, maar wel verstand had van het ontwerpen, heb ik mijzelf geleerd wat die getekende lijnen moeten kosten en wat ze kunnen opbrengen. Want rekenen kon ik als de beste. De financiële vertaalslag kunnen maken van een ontwikkeling is de essentie voor het kunnen sturen en beheren van planontwikkelingen. Of het nu een gebied is in de stad, een dorp of ergens daarbuiten.”

“Toen ik in Delft mijn ingenieurstitel behaalde, beschikte ik over een combinatie van vaardigheden die in dit vak noodzakelijk zijn. Een vak waarvoor geen opleiding bestond.”

Met mensen omgaan 

Het gevoel voor commercie zat er al van jongs af in bij Snijder. “Mijn moeder had een eigen cadeaushop en mijn vader een caravanbedrijf. Vanaf m’n vijftiende was ik daarbij betrokken en ben er al werkend groot gegroeid. Ik leerde er méér dan cijfertjes alleen. Vooral ook hoe je met mensen moet omgaan: behandel iedereen gelijk en goed, beoordeel niemand op z’n voorkomen. Dat zijn wezenlijke levenslessen geweest.”

Bij PAS draait het ook altijd om mensen, zegt Snijder: “Je werkt samen aan een project en moet met een klant door één deur kunnen, dingen aanvoelen, polsen wat er wel en niet goed gaat. Communicatie is daarbij net zo belangrijk als de kwaliteit van het werk. In gesprek blijven met elkaar, dat is bij ons op de werkvloer ook een missie.”

Doen wat je belooft 

Toen Snijder op 1 januari 1993 met Plan- en Adviesbureau Snijder (PAS) begon, had hij al een goede naam opgebouwd in het landschap. Bijvoorbeeld bij het grondbedrijf of de afdeling grondzaken van veel gemeenten. “Vaak werd ik gevraagd om mee te helpen gebieden te ontwikkelen en daarvoor een projectorganisatie te helpen optuigen, zodat de plannen vanaf het begin gestuurd en beheerd konden worden.”

“Wat wij doen is met name het helpen sturen en beheersen van gebiedsontwikkelingen. Dat is in al die jaren, en nog steeds, een uiterst interessant maar ook veelomvattend vak. Kijk wat wij binnen ons bedrijf nu allemaal doen en wat direct gerelateerd is aan ons vak. Prachtig!”

“Gebiedsontwikkeling is natuurlijk veel méér dan alleen rekenwerk, maar als het aankomt op het zorgvuldig ramen van kosten en opbrengsten, in combinatie met de factor tijd, is dat een van onze sterke punten. In het sturen en beheersen van de financiën zit onze uitdaging én kracht. Bij de budgettering houden we bewust geen grote marges aan, dat frustreert plannen of maakt deze bij voorbaat onmogelijk.”

“Wij budgetteren op een bepaalde manier. Er doen zich tijdens het planproces normaliter tal van spannende ontwikkelingen voor, waardoor de kosten en opbrengsten heen en weer schieten, maar wij moeten ervoor zorgen dat we doen wat we hebben gezegd. Dat betekent dat we onder aan de streep moeten waarmaken wat we hebben beloofd.”

“Dat doen we door onze manier van budgetteren, begeleiden van het planproces, transparant te werken, het inzichtelijk maken van consequenties van planwijzigingen, financiële risico’s en dergelijke. Voor ons is ook de wijze van rapporteren belangrijk, want wat uiteindelijk bij onze klant achterblijft is, naast de gerealiseerde ontwikkeling zelf, onze rapportage, fysiek en digitaal. Die moet daarom behalve correct onderbouwd ook goed leesbaar zijn; kort en bondig.”

Spelen met formules 

Snijder typeert PAS vaak als “een projectontwikkelaar zonder centjes”. Wat bedoelt hij precies? “We spelen als het ware met wiskundige formules, numeriek stedenbouwkundige ontwerpen vanaf de eerste ideeën en grondexploitatiemodellen, om een financieel totaalplan te maken voor de inrichting van een gebied. Ons bureau verzorgt daarmee de financiële component van het complete plaatje.”

“Je moet een integrale visie hebben in dit vak. Wat staat er gepland aan woningbouw, winkels of bedrijventerreinen? Hebben we te maken met een krimp- of groeiregio? Hoe ziet de infrastructuur eruit voor wegen en groen? Ook kijken we kritisch naar duurzaamheid en de grondprijs, alles in relatie tot de tijd en natuurlijk de financiële consequenties. We werken logischerwijs vanaf de start ook gelijk met andere experts, zoals de stedenbouwkundige.”

Een lerende organisatie

“Er bestaat nog steeds geen volwaardige opleiding planeconomie. Ons vakgebied is blijkbaar te klein voor een volwaardige universitaire opleiding. Vanaf mijn eerste medewerker heeft daarom bijna iedereen bij mij het vak geleerd. En dat leren van het vak is vanaf de start ook altijd één van onze kernwaarden gebleven.”

Snijder omschrijft PAS als een lerende organisatie. “Al vanaf de oprichting, en daar ben ik enorm trots op. Kennis delen zit bij ons ingebakken. Onze werknemers leren om het heel gewoon te vinden om kritisch naar anderen toe te zijn én om zelf met kritiek om te gaan. De manier waarop we de inhoud én onszelf presenteren, hoe we met onszelf en met de klant omgaan, dat zegt voor mij veel over de kwaliteit van PAS.”

Eigen cultuur opgebouwd 

Wat maakt dat de huidige 44 medewerkers, in karakter, afkomst en leeftijd verschillend, toch zo goed bij elkaar passen en een positieve werksfeer creëren? “Dat heeft te maken met onze waarden en normen die iedereen onderschrijft en waardoor mensen graag bij het bedrijf willen horen. We hebben met elkaar een eigen cultuur opgebouwd. Onze mensen hebben stuk voor stuk het dna van PAS, zo voelt dat. Houding en gedrag maken van hen gezamenlijk de PAS-familie.”

“Het bedrijf staat als een huis, maar dat succes staat of valt met onze mensen. Zij maken het verschil.”

Ons steentje bijdragen 

Snijder koos in 2010 bewust voor een rol meer achter de schermen. Hij gaf toen het stokje van algemeen directeur over aan Martijn Kooiman [die nu de rol van directeur projecten bekleedt]. In 2016 werd zijn dochter, Annelie Snijder, benoemd tot algemeen directeur. Zij staat nog steeds aan het roer van de firma.

“Dat Annelie mijn levenswerk voortzet vind ik eervol. Ze heeft, als bedrijfskundige, veel verstand van bedrijven en financiën en borduurt op een geweldige manier voort op de basis van PAS.”

“Ik ben trots op de manier waarop het bedrijf nu geleid wordt en vind het redelijk uniek dat wij, in tegenstelling tot veel andere bedrijven in ons vakgebied, na 30 jaar nog steeds een florerend bestaan hebben. Dat we na al die jaren nog steeds in staat zijn om de jonge talenten te begeleiden en op te leiden voor de toekomst. En dat we op die manier ons steentje blijven bijdragen aan gebiedsontwikkelingen in heel veel gemeenten in Nederland.”

Jezelf misbaar maken

 Ondanks de onzekere markt kan PAS terugkijken op een sterk jaar. “Ik prijs me gelukkig dat we zoveel vertrouwen in de markt genieten en dat we altijd een financieel gezond bedrijf zijn gebleven. Je moet voortdurend vooruitkijken in dit vak, zorgen dat je blijft innoveren en meebewegen met nieuwe methoden en technieken.”

“Bij PAS zorgen we voor projecten die ons overleven, terwijl het de kunst is om jezelf continu misbaar te maken. Wat ik persoonlijk het mooiste vind? Dat het bedrijf al jaren bewijst ook zonder mij te kunnen. Dat ik daar de basis voor heb gelegd is uiteindelijk onze legacy.”