Rebel denkt mee over natuurinclusief windpark op de Noordzee
Shell en Eneco gaan samen een natuurinclusief windpark bouwen op de Noordzee. Een deel van de turbines staat ver uit elkaar, zodat vogels er veilig langs kunnen vliegen. Rifstructuren op de zeebodem moeten de biodiversiteit onder water bevorderen. Rebel dacht mee over het plan waarmee Shell en Eneco de vergunning wonnen voor de realisatie van het windpark.
Dat we zuiniger moeten zijn op onze planeet moge inmiddels duidelijk zijn. Net zoals dat de transitie naar een duurzame samenleving in de praktijk verre van eenvoudig blijkt, en dat het tempo daarvan flink wordt vertraagd door tal van tegenstrijdige belangen.
Minder bekend is echter dat ook de verschillende duurzaamheidsambities elkaar kunnen bijten. Neem windmolens. Die zijn uiteraard essentieel voor het tegengaan van de opwarming van de aarde, maar kosten bijvoorbeeld ook veel vogels het leven.
Dat lijkt wellicht een noodzakelijk offer, maar naarmate er meer en meer windparken komen kan dit grote gevolgen hebben. Zeker wanneer je bedenkt dat het verlies aan biodiversiteit door velen wordt gezien als minstens zo’n grote bedreiging als klimaatverandering.
Het werken aan natuurinclusieve windparken is dus van enorm belang. Toen het Rijk een tender uitschreef voor kavel VI van windpark ‘Hollandse Kust’ (west), werd ‘ecologie’ daarom als extra criterium opgenomen bij de beoordeling van de aanvragen.
Ecosysteem sparen én versterken
Het plan waarmee Shell en Eneco de vergunning wonnen kwam mede tot stand dankzij Rebel. Adviseurs van het bureau voor ‘vraagstukken van de toekomst’ ondersteunde het team van Ecowende – de joint venture die Shell en Eneco oprichtten voor het project – bij de totstandkoming van het ecologieplan.
In dat plan gaan duurzame energieopwekking en oog voor de natuur zoveel mogelijk hand in hand. Het park dat Ecowende gaat bouwen moet zo min mogelijk schade aanbrengen aan het ecosysteem van de Noordzee, en het op sommige vlakken zelfs versterken.
Naast dat een deel van de molens ver uit elkaar wordt geplaatst om vogels te ontzien, wordt gebruikgemaakt van verschillende heitechnieken om de impact op de onderwaterwereld te meten en minimaliseren. De versterking van het ecosysteem moet worden gerealiseerd met het plaatsen van rifstructuren op de zeebodem, waardoor de biodiversiteit onder water een impuls krijgt.
40 experimenten
Omdat het realiseren van natuurinclusieve windparken nog grotendeels onontgonnen terrein is, geldt het project tegelijk ook als experiment. Zo bevat het voorstel 40 innovatieve experimenten en toepassingen.
“Het plan laat zien wat we kunnen doen om windparken neer te zetten die mét de natuur werken.”
– Rob Jetten
Om de effectiviteit van de ecologische maatregelen tussentijds te toetsen wordt onder andere een klankbordgroep van experts geraadpleegd. En uiteraard kan de kennis die wordt opgedaan weer worden ingezet bij toekomstige windparken.
“Het windpark combineert minimale ecologische impact op vogels, vleermuizen en zeezoogdieren met een uitgebreid onderzoeksprogramma naar de mogelijkheden om toekomstige windparken op zee te combineren met een positieve ecologische impact”, aldus een woordvoerder van Rebel.
75% van de elektriciteitsbehoefte
Ook klimaatminister Rob Jetten toont zich enthousiast. “Het plan dat Ecowende heeft gepresenteerd laat zien wat we kunnen doen om windparken neer te zetten die mét de natuur werken. Het kan goed samengaan. En dat is nodig want er komen nog veel meer windparken op zee om voldoende groene energie te kunnen leveren.”
En – je zou het bijna vergeten – ook die groene energie is natuurlijk zeer welkom. De 54 windturbines van windenergiegebied Hollandse Kust (west), dat uit drie kavels bestaat, moeten gaan voorzien in zo’n 3% van de huidige Nederlandse elektriciteitsvraag – dat komt pakweg neer op het verbruik van een miljoen huishoudens.
Het windpark – gelegen ter hoogte van IJmuiden, 50 kilometer van de kust – wordt zonder subsidie gerealiseerd. Kavel VI zal naar verwachting in 2026 in gebruik worden genomen. De ambitie van het Kabinet is dat alle geplande windparken op zee samen rond 2030 voorzien in circa 75% van de huidige Nederlandse elektriciteitsbehoefte.