Accenture: Bedrijven zijn de sleutel tot een duurzame wereld

Verduurzaming staat met grote letters op de agenda van ieder bedrijf. Niet alleen voor de show, maar vooral omdat het moet. Maar hoe ziet dat nieuwe duurzame bedrijfsmodel eruit? En welke stappen moeten bedrijven zetten om dat te realiseren?

2030 komt als een grote duurzaamheidsdeadline op ons af: om te voorkomen dat de aarde meer dan anderhalve graad opwarmt – of maximaal twee – hebben we ons als land gecommitteerd aan het Klimaatakkoord van Parijs: 49% minder CO2-uitstoot dan in 1990. Van 228 miljoen ton CO2 naar 116 miljoen ton.

Omdat de klimaattransitie zo ingrijpend is, moeten bedrijven hun manier van denken en doen fundamenteel anders aanpakken. Een beetje bijschaven links en rechts heeft geen zin. “De komende decennia moeten we onze hele economische structuur heruitvinden”, zegt Wytse Kaastra, Sustainability Lead Europe bij Accenture.

“Dat is natuurlijk een bedreiging, maar tegelijkertijd is het een kans om het op een duurzame manier te doen. Met schone energie, met circulaire aanvoerketens en met veel meer oog voor biodiversiteit en natuur. We zitten nu op het kantelpunt om het op een manier in te richten waar we de komende eeuwen mee vooruit kunnen.”

“We moeten niet lineair denken, maar exponentieel. In de eerste aanloopjaren gaat het vaak langzaam, maar voorbij de tippingpoint ontstaat de acceleratie. Dan is duurzaam beter, sneller en goedkoper. Dat hebben we ook gezien bij wind en zon. Dat is nu goedkoper dan fossiele energie. Hetzelfde is gaande met elektrisch vervoer. Die groei is harder gegaan dan de meeste voorspellingen voorzagen.”

Hoe het moet

Steeds meer bedrijven zien de urgentie van klimaatneutraal werken in. Toch heeft slechts 34% van de 2.000 grootste bedrijven wereldwijd duurzaamheidsdoelstellingen concreet vastgelegd en publiekelijk gedeeld. Bovendien blijven de resultaten van deze plannen ver achter bij de uitgesproken ambities. Uit het Accenture-onderzoek ‘Accelerating Net Zero by 2050’ blijkt dat 93% van deze bedrijven hun plannen in 2050 niet kunnen waarmaken.

Kaastra: “Er ligt een enorm executievraagstuk op de agenda in de boardrooms: hoe gaan we dit doen? De vraag die wij als consultants altijd krijgen is: vertel me hoe het moet en wie het eerder gedaan heeft. De eerste voorbeelden komen zo langzamerhand bovendrijven. We zijn als het ware het schip aan het verbouwen terwijl we varen.”

Man-on-the-moon-ambitie

Dat het kan, de koers van een bedrijf radicaal wijzigen, is meerdere keren bewezen. Neem Philips als voorbeeld. Het bedrijf heeft zichzelf keer op keer vernieuwd, van gloeilampen en elektronica naar gezondheidszorg.

“Belangrijk is om een duidelijke visie te bepalen van wat het doel is van duurzaamheid binnen bedrijf”, zegt Ingrid Kersten, Sustainability Lead Nederland bij Accenture. “Een heel bedrijf in één keer omturnen, kan niet. Maar die stip op de horizon is wel belangrijk: waar moet ik op de lange termijn naartoe? En daarbij moet je ook doelen stellen voor de korte en middellange termijn.”

Kaastra noemt het de man-on-the-moon-ambitie. “CEO’s moeten eerst hele ambitieuze doelen neerzetten en die daarna afpellen en terugredeneren: het probleem kleinmaken en opknippen in stukjes. Dan wordt het een programma met misschien wel 150 initiatieven.”

Het is bovendien belangrijk dat bedrijven leren van wat ze doen, zegt hij. “Dat betekent dat we met elkaar kijken naar de dingen die niet werken. En de dingen die wel werken, schalen we op.”

Data verzamelen

Technologie speelt bij verduurzaming uiteraard een grote rol. Bij een high-end Italiaans modemerk dat al zijn grondstoffen wil kunnen volgen vanaf de bron, maar ook bij de productie van elektrische auto’s die steeds vaker online worden besteld door de consument.

Kersten: “Om de aanvoerketen inzichtelijk te maken, helpen we bedrijven data te verzamelen op een platform. Het is ondenkbaar dat grote bedrijven dat doen door een beetje Excel-sheets aan elkaar te knopen. Die digitalisering is een hele grote enabler van de transitie. Maar ook geldt dat bedrijven nog veel moeten pionieren. Want die technologieën bestaan al wel, maar ze zijn nog niet toekomstbestendig geïmplementeerd.”

“De toenemende vraag naar duurzame energieoplossingen heeft bijvoorbeeld geleid tot een opkomst van windparken in het Verenigd Koninkrijk. Om de mogelijke negatieve impact van windparken op het ecosysteem tegen te gaan zijn wij ingeschakeld.”

“Wij hebben een speciaal daarvoor ontwikkeld monitoringssysteem en kunstmatige intelligentie ingezet om papegaaiduikers te detecteren, te tellen en te monitoren. Met de data konden wij impact van de windmolenparken op de ontwikkeling van de papegaaiduikerpopulatie bepalen.”

Nog niet geïntegreerd

Ook een ‘ding’: de duurzaamheidsdoelstellingen moeten worden geïntegreerd met de technologiedoelstellingen. “Je kunt niet twee separate strategieën hebben”, zegt Kersten. “Die alineëring is ontzettend belangrijk. Uit onderzoek onder 560 bedrijven blijkt dat slechts 7% de bedrijfsstrategie, de duurzaamheidsstrategie en de technologiestrategie integreert. Dat komt doordat er geen gestandaardiseerde oplossing beschikbaar is.”

Compressed transformation

De gehele transformatie naar een duurzame samenleving moet daarnaast onder enorme tijdsdruk tot stand komen. Compressed transformation noemt Accenture dat. “Bedrijven moeten voor 2030 de grootste slag slaan”, zegt Kaastra. “Als ze voor 2030 die weg naar verbetering of CO2-reductie niet zijn ingeslagen, zijn ze te laat. Dus die verandering waar ze normaal gesproken vijftien jaar over zouden doen, moeten ze nu in zeven jaar proppen. Het moet sneller, beter en effectiever.”

Kersten vult aan: “En tegelijkertijd betaalbaar en betrouwbaar.”