Kabinet vraagt extern adviesbureau om groente en fruit te definiëren

08 juli 2022 Consultancy.nl

Rutte IV wil vanaf 2024 eventueel de btw op groente en fruit gaan afschaffen. Maar om welke producten gaat het dan precies? Een extern bureau is door het kabinet ingehuurd om dit vast te stellen.

Gevoelsmatig behoort een tomaat tot de categorie groente. Niettemin is een tomaat een vrucht van de gelijknamige plant. En eetbare vruchten van planten worden ook wel fruit genoemd. Een tomaat kan derhalve ook worden ingedeeld binnen de categorie fruit. 

Tot welke categorie een tomaat behoort, maakt voor de kabinetsplannen niet bijzonder veel uit: de btw-verlaging naar nul procent geldt namelijk voor zowel groente als fruit. Dus als de plannen doorgaan wordt hoe dan ook geen btw meer geheven op tomaten.

Kabinet vraagt extern adviesbureau om groente en fruit te definiëren

In supermarkten worden echter ook een hoop producten aangeboden waarvan het op voorhand niet volledig duidelijk is of deze wel of niet vallen onder de categorieën groente en fruit. Zo bevat een potje rode pastasaus veel tomaten, maar ook de nodige toegevoegde suikers. 

Het is wat dat betreft maar de vraag of potjes rode pastasaus onder de btw-vrijstelling zullen vallen. Het doel van de fiscale maatregel is namelijk het stimuleren van een gezondere levensstijl, terwijl producten met toegevoegde suikers die niet zozeer bevorderen. 

Externe hulp

In een brief over de plannen aan het Nederlandse parlement lieten verantwoordelijk staatssecretarissen Maarten van Ooijen (Volksgezondheid) en Marnix van Rij (Financiën) deze week weten een extern adviesbureau te hebben ingeschakeld om groente en fruit te definiëren.

Dat de regering op zoek is naar scherpe afbakeningen is niet verwonderlijk. Producten die voldoen aan de definities worden door de voorgenomen maatregelen goedkoper en zullen hierdoor naar verwachting meer worden verkocht dan voorheen. 

Voor partijen die groente en fruit verkopen is het dus bijzonder gunstig als hun producten onder de btw-vrijstelling vallen. “Als de definities niet […] juridisch houdbaar afgebakend zijn, zal dit ertoe leiden dat procedures worden gestart [door bedrijven]”, zeggen Van Ooijen en Van Rij.

Daarnaast moeten de definities ook “doeltreffend, doelmatig, uitvoerbaar en handhaafbaar” zijn, schrijven de twee staatssecretarissen in hun brief, waarin ze tevens aangeven dat het onderzoek naar verwachting in januari 2023 zal worden afgerond. 

Tweede Kamer overtuigen

Dat het adviesbureau op zoek gaat naar houdbare definities voor groente en fruit heeft ook te maken met het feit dat Van Ooijen (CU) en Van Rij (CDA) de Tweede Kamer willen overtuigen van hun plannen. 

In het regeerakkoord staat namelijk alleen dat zal worden onderzocht of de belastingvrijstelling op groente en fruit op termijn überhaupt mogelijk is. Voor de invoering van de fiscale maatregel is tot op heden nog geen Tweede Kamermeerderheid te vinden. 

Onderzoek naar uitbreiden suikertaks

De staatssecretarissen schrijven in hun brief aan het parlement dat het afschaffen van de btw op groente en fruit jaarlijks zo’n € 1 miljard zal kosten. Dat willen ze (deels) bekostigen door middel van een uitgebreidere suikertaks – op sommige frisdranken wordt reeds suikerbelasting geheven. 

Om die reden, en uiteraard ook omdat een suikertaks een gezondere levensstijl bevordert, is eveneens een onderzoek gestart naar deze fiscale maatregel, aldus Van Ooijen en Van Rij. “[De suikerbelasting] zou kunnen leiden tot minder mensen met obesitas en tot een verbetering van de mondgezondheid.” 

Het onderzoek naar de suikertaks wordt in twee fases afgerond. In januari 2023 volgen de resultaten van de studie naar het uitbreiden van de frisdrankbelasting. Het onderzoek naar een belasting op andere suikerhoudende producten start begin 2023 en wordt in september dat jaar afgerond.