De 10 grootste bedrijfsrisico’s voor 2022 en de lange termijn
Van geopolitieke spanningen tot de voortslepende coronacrisis en van klimaatverandering tot terreur – wereldwijd krijgen bestuurders volgens het World Economic Forum en Marsh McLennan te maken met steeds grotere bedrijfsrisico’s.
De oplopende risico’s kunnen volgens de onderzoekers grotendeels worden gezien als een soort van domino-effect van de coronapandemie, die heeft geleid tot disruptie in vrijwel alle facetten van ons leven. Te denken valt aan de enorme verstoring van de wereldwijde economie, de impact op het zorgstelsel, ons inkomen en de gezondheid van mensen in het algemeen, zowel fysiek als mentaal.
Voor hun ‘Global Risks Report 2022’ vroegen de onderzoekers van het World Economic Forum en Marsh McLennan meer dan 1.000 bestuurders wereldwijd de belangrijkste bedrijfsrisico’s in kaart te brengen langs drie verschillende tijdskaders: de korte termijn, de middellange termijn en de lange termijn.
Wellicht weinig verrassend staan de aan de pandemie gelinkte risico’s – denk aan onderwerpen als de gevolgen van corona-infecties en het mentale welzijn van werknemers – vooral op de korte termijn hoog op de agenda van bestuurders. Dat leert ons wel dat ze verwachten dat de coronacrisis over een paar jaar verdwenen zal zijn, of tenminste voldoende onder controle.
Een van de belangrijke effecten die de pandemie teweegbrengt is de sociale verdeeldheid onder de bevolking. “Dit leidt tot spanningen, juist op het moment dat cohesie onder de mensen en internationale samenwerking van fundamenteel belang is om een gelijkmatiger en sneller wereldwijd herstel te bewerkstelligen”, aldus Saadia Zahidi, Algemeen Directeur van het World Economic Forum.
De ene na de andere crisis
Als de coronapandemie over enkele jaren inderdaad achter ons ligt, is er echter nog altijd die andere grote crisis: de opwarming van de aarde. Deze domineert dan ook duidelijk de belangrijkste risico’s die bestuurders identificeren voor de (middel)lange termijn: een falende klimaataanpak, extreem weer, verlies aan biodiversiteit, een crisis rondom natuurlijke hulpbronnen en schade aan de natuur als gevolg van menselijk handelen.
Peter Giger, Group Chief Risk Office bij Zurich Insurance Group, geeft aan: “De klimaatcrisis blijft de grootste bedreiging op lange termijn voor de mensheid. Als er geen actie wordt ondernomen tegen de klimaatverandering, kan het wereldwijde bbp met een zesde krimpen.”
Cyberdreigingen zijn een blijvertje
Ook in ons land staat de klimaatcrisis bovenaan de lijst van langetermijnrisico’s. Op de tweede plaats volgt een afnemende sociale samenhang – een risico dat vooral in de afgelopen maanden de kop op heeft gestoken.
De derde plek is voor cyberdreigingen, die in alle tijdskaders hoog op de agenda van bestuurders prijken. “Nu cyberdreigingen sneller toenemen dan ons vermogen om deze permanent te elimineren, is het duidelijk dat veerkracht en governance alleen mogelijk zijn als er realistische en slimme cyberrisico-beheerplannen zijn”, stelt Carolina Klint, Risk Management Leader bij Marsh.
Volgens een recent onderzoek van cybersecuritybedrijf McAfee liggen de jaarlijkse mondiale kosten van cybercriminaliteit op circa $600 miljard, waarbij de onderzoekers benadrukken dat dit bedrag de komende jaren alleen maar verder zal oplopen.
Ruimterisico’s en gevaarlijke robots
Naast dat organisaties en overheidsinstellingen in toenemende mate een beroep zullen doen op cybersecuritymaatregelen, moeten overheden volgens Klint ook ruimterisico’s beter gaan begrijpen, “met name het risico rondom satellieten waarvan we steeds afhankelijker zijn geworden. Zeker als je kijkt naar de toename van geopolitieke ambities en spanningen.”
Een andere opvallend gevaar dat bestuurders aanstippen komt voor uit zogeheten negatieve technologische vooruitgang. Daarmee doelen de bestuurders vooral op de risico’s die gepaard gaan met robotisering en kunstmatige intelligentie. Sommigen vrezen dat “te slimme” robots een bedreiging voor de mensheid zullen vormen. Meer conservatieve bestuurders maken zich eerder zorgen over de impact van de enorme digitalisering op de arbeidsmarkt en de impact daarvan op het aantal beschikbare banen.
Het Global Risks Report 2022 is een co-creatie van het World Economic Forum en Marsh McLennan, verschillende strategische partners zoals SK Group en Zurich Insurance Group, en academische adviseurs aan de Oxford Martin School (Universiteit van Oxford), de Nationale Universiteit van Singapore en het Wharton Risk Management and Decision Processes Center (Universiteit van Pennsylvania).
