Economie kan eerder open door massaal testen en coronapaspoort
Vanavond zal Rutte (hoogstwaarschijnlijk) aankondigen dat de avondklok wordt verlengd, de horeca voorlopig dicht blijft en ook winkels nog niet volledig open mogen. Ondertussen staat bij steeds meer ondernemers het water aan de lippen: ze vrezen dat ze het niet meer lang kunnen uitzingen en snakken dan ook naar een heropening van de samenleving. Volgens KPMG en de VU kan dat, maar dan zal er massaal moeten worden getest. Bovendien moet een coronapaspoort worden ingevoerd.
“Kiest Nederland op korte termijn voor het maximaal benutten en verder uitbouwen van de testcapaciteit, dan ontstaat de mogelijkheid de samenleving al eerder dan medio dit jaar verder open te stellen”, aldus David Ikkersheim, arts en partner bij KPMG Health. “Deze extra testcapaciteit moet worden ingezet voor het risicogericht testen van de bevolking én het testen van mensen vóór deelname aan activiteiten, zoals onderwijs en bezoek aan winkels, horeca en cultuur.”
Maandelijks zijn er minstens 20 miljoen sneltesten nodig, zo concluderen KPMG en de VU in het onderzoek dat ze samen deden in opdracht van werkgeversorganisatie VNO-NCW. Mede vanwege de opkomst van de Britse variant, moet daarnaast worden ingezet op zelftests, waarvoor nog wel een wettelijk kader moet worden ontwikkeld.
Ikkersheim denkt dat dat het deels heropenen van de samenleving zelfs kan zorgen voor minder besmettingen, mits deze heropening wordt gekoppeld aan het rigoureuze testbeleid. “Dit ondanks het feit dat er aanvullende besmettingen zullen plaatsvinden gedurende de activiteit”, legt hij uit. “Dit is in tegenstelling tot dat wat soms gedacht wordt. De combinatie van testen door de GGD’s en het testen bij activiteiten door bedrijven kan dus duidelijk complementair werken.”
Hiervoor is wel een hoge testbereidheid nodig – zo’n 90% – maar deze zou juist kunnen worden bereikt door het testen te koppelen aan de mogelijkheid tot het bijwonen van activiteiten. “De combinatie met het testen voorafgaand aan activiteiten vergroot de beleidsruimte om maatregelen te versoepelen, waarbij overigens nog altijd de basismaatregelen, zoals de 1,5 meter maatregel en het dragen van een mondkapje, zoveel mogelijk in acht moeten worden genomen, zeker in situaties waar er niet getest wordt”, aldus Ikkersheim.
Mocht blijken dat mensen na vaccinatie niet alleen zelf immuun zijn voor corona, maar ook niet meer besmettelijk voor anderen, dan kan het succes van de voorgestelde aanpak nog groter zijn, zo concluderen de onderzoekers.
Uiteraard kost het massale testen wel veel geld. KPMG en de VU ramen de kosten op zo’n €600 miljoen per maand. De kosten van de geldende beperkende maatregelen zijn met €5 miljard per maand echter nog vele malen hoger.
Paspoort
Voor het deels heropenen van de samenleving is ook een “test-, antistof- en vaccinatiepaspoort” vereist, “waarin testuitslagen, doorgemaakte Covid-19 infecties én vaccinaties worden vastgelegd. Zo kan een negatieve test geldig zijn voor een aantal activiteiten en ga je efficiënter om met de tests”, legt Ikkersheim uit.
Aan zo’n paspoort zitten nog wel wat juridische en ethische haken en ogen. Zo zou een vaccinatiepaspoort in de praktijk kunnen betekenen dat mensen die niet willen worden gevaccineerd de toegang wordt ontzegd tot diverse activiteiten, waarmee ze in zekere zin worden gedwongen zich toch te laten inenten. Daarmee kan het eisen van een coronapaspoort worden geïnterpreteerd als een vorm van discriminatie. Begin maart zal het Kabinet zich op basis van advies van de Gezondheidsraad beraden op de mogelijkheid tot het invoeren van een paspoort.
