Met een stress-test ben je voorbereid op het onverwachte
De ongekende volatiliteit in de huidige marktomgeving onderstreept als nooit tevoren het belang van een periodieke stress-test. Daarmee kom je er als bestuurder achter hoe goed jouw organisatie is voorbereid op mogelijke toekomstscenario’s, en wat je daarin nog kunt verbeteren. Frank van de Ven van Baker Tilly Corporate Finance legt uit.
Wie een jaar geleden had gezegd dat de wereld in 2020 grotendeels op slot zou zitten was waarschijnlijk voor gek verklaard. Eén van de belangrijkste lessen die bedrijven kunnen trekken uit het afgelopen halfjaar is dat je nooit precies weet wat je te wachten staat.
“Waar de bestuurstafels in 2019 overladen werden met termen als de lange termijn, strategie en innoveren, hebben die in 2020 plaatsgemaakt voor korte termijn, liquiditeitspositie en disruptie”, vertelt Frank van de Ven, Consultant Corporate Finance bij Baker Tilly. “Supply chains raakten verstoord en volledige economische sectoren kwamen in één klap tot stilstand.”
Natuurlijk kun je je nooit volledig voorbereiden op een nog onbekende toekomst, maar je kunt wel kijken hoe goed je mogelijke klappen kunt opvangen, waar eventuele kwetsbaarheden liggen en hoe deze kunnen worden weggenomen. Van de Ven helpt klanten hierbij, via het uitdenken en uitwerken van stress-tests en het modelleren van de verschillende scenario’s.
“Een stress-test is een methode om te onderzoeken hoe ver iets belast kan worden voordat het breekt, met als doel dit breekpunt te bepalen”, legt Van de Ven uit. “Zo leg je ten eerste pijnpunten en bottlenecks bloot, en kun je ten tweede de mogelijke impact van verschillende scenario’s in kaart brengen.”
“Om een voorbeeld te noemen, een pijnpunt dat we regelmatig tegenkomen is een sterke afhankelijkheid van één enkele leverancier”, geeft Van de Ven aan. Terwijl niemand de coronacrisis zag aankomen, zijn dergelijke risico’s wél voorspelbaar en daarmee (deels) weg te nemen. “Het verkrijgen van inzicht in zulke pijnpunten en bottlenecks helpt bij het identificeren van oplossingsrichtingen, bijvoorbeeld het zoeken van een tweede toeleverancier.”
Een stress-test kan ook laten zien hoe ver de schade kan oplopen: “Wat als die betreffende leverancier een maand niet kan leveren? Wat voor invloed heeft dat op het productieproces binnen mijnuw onderneming? Ben ik voldoende liquide om zo’n maand te overleven? Hoe snel kan ik mijn productie afschalen? Kan ik interen op reserves of moet er een kapitaalinjectie plaatsvinden, en zo ja: wat voor een? De snelheid waarmee kan worden overgegaan tot maatregelen wordt drastisch verhoogd door hier in een vroeg stadium over na te denken.”
“Door verschillende scenario’s door te rekenen sta je sterker als een nieuwe crisissituatie zich voordoet.”
Van de Ven legt uit dat er naast zo’n doorlichting van de supply chain talloze andere stress-tests bestaan. “Belangrijke zijn natuurlijk de financiële stress-tests. Bij deze tests wordt ingezoomd op vragen als: Bij welke daling van mijn bedrijfsresultaat breek ik mijn financieringsconvenanten? Hoe lang zou ik in een situatie van géén omzet kunnen overleven zonder steunmaatregelen? Aan welke knoppen kan ik draaien om de kosten te drukken op het moment dat er daadwerkelijk geen omzet meer binnenkomt?”
Door de coronacrisis hebben veel bedrijven zich het afgelopen halfjaar waarschijnlijk al veelvuldig beziggehouden met dergelijke vragen. Van de Vens punt is echter dat ze zichzelf een gunst bewijzen door dit te blijven doen. Met de wetenschap dat je nooit weet wanneer de volgende crisis zich aandient, is het verstandig om altijd voorbereid te zijn op het onverwachte.
“Door met enige regelmaat stil te staan bij dit soort zaken en daarbij verschillende scenario’s door te rekenen, sta je sterker op het moment dat een nieuwe crisissituatie zich voordoet”, geeft hij aan. “Toegegeven, het is vrijwel onmogelijk op alle crisissituaties voor te bereiden en de uiteindelijke situatie komt bijna nooit exact overeen met de geënsceneerde werkelijkheid. Maar de lessen die getrokken worden uit de scenarioanalyses in de stress-test bieden wel degelijk leidraad bij het uitwerken van oplossingsdenkrichtingen.”
