Coronacrisis legt druk op goedkeuren van de jaarrekening
Door de impact van het coronavirus ziet de wereld er ineens heel anders uit. Meer dan zeven van de tien bedrijven wordt financieel geraakt door de pandemie. Ook voor accountants brengt deze ontwikkeling een flinke uitdaging met zich mee: hoe kunnen zij nauwkeurig de boeken controleren te midden van zoveel voortdurende onzekerheid?
Het seizoen waarin de jaarrekening door de accountant gecontroleerd wordt is in volle gang. De goedkeuring van een gecertificeerde accountant is vaak verplicht, waarbij de jaarrekening aan alle wettelijke eisen moet voldoen.
Maar terwijl de aandacht in zo’n controle doorgaans vooral uitgaat naar verschillende ‘business as usual’-analyses en -controles, is er momenteel sprake van ongekende verandering en onzekerheid.
Wat kan of moet de accountant straks zeggen over gebeurtenissen na de balansdatum en over de continuïteit van de onderneming? Hoe werken de diverse regelingen van overheidswege door in de cijfers? En hoe kan de accountant een goed oordeel vellen over de continuïteit als deze zo lastig is om in te schatten?
Deze flinke dosis onzekerheid die ineens in de markt is geïnjecteerd plaatst accountants voor een dilemma. Om er zeker van te zijn dat ze hun zegen kunnen uitspreken over de gecontroleerde jaarrekening zullen ze extra inzichten moeten opdoen op basis van “coronabestendige” financiële prognoses die meer informatie geven over de te verwachten ontwikkeling van balansposities, cashflows, inkomsten en meer.
Occo van der Hout, senior adviseur corporate finance bij JBR, ziet hoe deze nieuwe situatie zich in de praktijk al in rap tempo voltrekt. “De (meeste) accountants zullen niet zonder meer de onderhanden jaarrekeningen aftekenen”, geeft hij aan. Gesproken hebbende met tal van klanten en bevriende accountantskantoren, schat Van der Hout in dat een “aanzienlijk deel van de accountants” om een nadere analyse zal vragen ter zake van de (mogelijke) gevolgen van het coronavirus.
De behoefte aan extra informatie ligt niet enkel bij de accountant of de ondernemingen zelf: “Financiers zullen een afweging willen maken over welke onderneming te (blijven) steunen en welke niet. En aandeelhouders zullen een inschatting willen maken ter zake van de kans op continuïteit en de te volgen bedrijfsstrategie.”
Een realistisch beeld scheppen
Eén ding lijkt zeker, zegt Van der Hout. “De wereld zal er na het coronavirus heel anders uitzien dan ervoor.” Stakeholders zullen vragen stellen over alle facetten van een organisatie, van de strategische koers en het businessmodel tot de supply chain, het vestigingsbeleid en impact op het personeelsbestand.
Voor ondernemingen ligt hiermee een grote uitdaging in het verschiet. Willen ze tijdig hun accountantsverklaring of andere financiële rapportages kunnen afgeven, dan zullen ze zelf in relatief korte tijd aanvullende analyses moeten maken. Van der Hout: “Denk aan de invloed van de diverse belastingmaatregelen en andere overheidsregelingen, in hoeverre en hoe lang banken bereid blijven rente- en aflossingsverplichtingen op te schorten, een analyse van de liquiditeitspositie, enzovoort.”
Omdat het “niet iedereen gegeven is om een financieel model met inzicht in de te verwachten toekomstige kasstromen te ontwikkelen”, is het volgens Van der Hout “verstandig om een onafhankelijke partij te betrekken bij de discussie met de accountant, de financier en/of andere betrokkenen”. Terwijl hij zich er uiteraard van bewust is dat hij hiermee preekt voor eigen parochie, benadrukt hij dat het niet inschakelen van een specialist in dit geval een klassiek voorbeeld kan zijn van hoe goedkoop uiteindelijk duurkoop is.
“De ondernemer moet – in deze onzekere tijd – een zo realistisch mogelijk beeld scheppen. Zeker niet te negatief, maar ook niet de ogen sluitend voor de problemen die vrijwel zeker op het pad van de onderneming zullen komen. Dit goed aanpakken is essentieel voor een helder inzicht in de financiële gezondheid van de onderneming”, sluit Van der Hout af.
