ERP-fiasco bij Lidl: bedrijf trekt stekker uit SAP-implementatie van €500 miljoen

28 augustus 2018 Consultancy.nl

Wanneer een grote Enterprise Resource Planning (ERP) implementatie misgaat, kan het ook behoorlijk misgaan. De ontwikkeling binnen de Duitse supermarktketen Lidl, die zijn IT-infrastructuur wilde vereenvoudigen en centraliseren, is hiervan het nieuwste voorbeeld. Na zo’n zeven jaar pogingen te hebben ondernomen om een SAP-systeem te implementeren – wat naar schatting een slordige €500 miljoen heeft gekost – heeft de supermarktketen de stekker eruit getrokken. Inmiddels is Lidl haastig op zoek naar een oplossing om het oude systeem nieuw leven in te blazen.

In het supermarktlandschap wint Lidl steeds meer aan terrein, zowel in Nederland als in het buitenland, vooral dankzij de scherpe prijzen en kwaliteitsproducten. Terwijl de Duitse supermarktgigant de afgelopen jaren veel in het nieuws is geweest vanwege zijn wereldwijde groei, heeft het concern nu de voorpagina’s behaald met een ietwat beschamende ontwikkeling binnen zijn IT-afdeling. Na zo’n €500 miljoen te hebben gespendeerd aan een SAP-implementatieproject, heeft de CIO van Lidl deze grote digitale transformatie geannuleerd omdat de voortgang daarvan fors achterliep op de planning, en van enige successen geen sprake was. 

Als het nieuws inderdaad accuraat blijkt te zijn – de IT-soap is inmiddels opgepikt door verschillende media in Duitsland en het Verenigd koninkrijk, waaronder Consultancy.uk – dan behoort de mislukte ERP-implementatie tot een van de grootste in de afgelopen jaren. In Nederland geldt de digitalisering van de Rechtspraak als het meest schrijnend voorbeeld – meer dan €220 miljoen is in het traject gepompt (het zogehten ‘KEI-programma’), maar volgens de Orde van Advocaten en de politiek is er bar weinig bereikt. Te groot, te ingewikkeld en slecht projectmanagement, luidde de hoofdconclusies van minister Sander Dekker. 

De Rechtspraak en Lidl staan zeker niet alleen in hun ERP-fiasco’s. Volgens onderzoek van een Britse onderzoeker bestempelt een op de vijf klanten zijn ERP-uitrol als een mislukking. De grootste daarvan halen de krantenkoppen. De uitrol van het IT-systeem achter Obamacare (‘Affordable Care Act’), was in eerste instantie een ramp – tientallen miljoenen Amerikanen konden geen gebruik maken van het systeem, of ze kregen verkeerde gegevens voorgeschoteld. IT-dienstverlener CGI werd gedumpt, en Accenture en Booz Allen werden ingevlogen om de boel weer op de rit te krijgen. Inmiddels probeert de huidige president, Donald Trump, die Obamacare omschrijft als een “nachtmerrie voor het Amerikaanse zorgstelsel”, het programma terug te draaien.

ERP-fiasco bij Lidl: bedrijf trekt stekker uit SAP-implementatie van €500 miljoen

In het Verenigd Koninkrijk verprutste Vodafone een CRM-implementatie waardoor klanten verkeerde facturen kregen, met als gevolg een boete van meer dan €5 miljoen van de Britse telecom-toezichthouder. In Australië verloor supermarktketen Woolworth veel financiële data tijdens een ERP-migratietraject, waardoor het maar liefst achttien maanden landen geen accurate winst-en-verlies rappportages kon genereren voor zijn managers. In Duitsland most Deutsche Post DHL in 2015 een SAP-implementatie van honderden miljoenen staken, terwijl sportmerk Nike jaren geleden zo’n $100 miljoen aan omzet moest afschrijven nadat een supply chain-systeemonderdeel van een ERP-pakket niet deed wat het moest doen.

Het ERP-project van Lidl was naar verluidt opgezet als een grootse transformatie en bovendien de grootste in de geschiedenis van het bedrijf. Gezien Lidl en de softwaregigant SAP beide bijzonder grote spelers binnen hun branche zijn, leek het project voorafgaand op papier een goede kans van slagen te hebben. In april 2017 heeft specialist SAP de Duitse supermarktketen – die jaarlijks ongeveer €100 miljard omzet – zelfs een prijs toegekend omdat Lidl een van hun beste ‘IT-performers’ bleek te zijn. Het eLWIS-systeem – dat wordt uitgesproken als: ‘Elvis-systeem’ – verloor al snel zijn glans tijdens het proces, aangezien de kosten van het project binnen de kortste keren explodeerden: op een gegeven moment waren er zo’n duizend medewerkers en honderden consultants bezig met de implementatie. 

In mei 2017 vertrok de toenmalige IT-baas van Lidl – Alexander Sonnenmoser – en later dit jaar stopte het bedrijf uiteindelijk met eLWIS. Lidl is nu van plan om terug te keren naar zijn oude voorraadsysteem, een gênante wending van het oorspronkelijke plan. Een insider van de supermarktorganisatie laat aan de Duitse zakenkrant Handelsblatt weten dat er nog gigantisch veel werk te verzetten is: “We beginnen nu weer praktisch vanaf nul.”

De problemen met het eLWIS-systeem begonnen toen dienstverlener SAP ontdekte dat Lidl, in tegenstelling tot veel van zijn concurrenten, zijn voorraadbeheersysteem op inkoopprijzen baseert, terwijl de software van SAP als standaard retailprijzen hanteert. Uit angst dat Lidl concurrentievoordeel zou kunnen verliezen door compromissen te sluiten, weigerde het bedrijf in te gaan op deze wijziging, waardoor in plaats daarvan de software moest worden aangepast aan de standaard van de kruideniersketen. Aangezien dit de nodige aanpassingen vereiste, daalde de efficiëntie van project en namen de kosten toe. Ook werd de functionaliteit van de SAP-blueprint, die meer dan vijf jaar geleden werd ontworpen, voorbijgestreefd door nieuwe processen en technologieën. 

Leermoment

Jesper Hoyer – bestuursvoorzitter van Lidl – laat in een brief aan het personeel weten dat de SAP-transformatie op financiële gronden is afgeblazen: “De strategische doelen zoals oorspronkelijk gedefinieerd waren niet mogelijk tegen aanvaardbare kosten.” 

“Een ERP-implementatie kan en mag geen zeven jaar duren. Het tempo van verandering is versneld.” 

Jean-Claude Flury, werkzaam als IT-manager in de farmaceutische branche, geeft leiding aan een SAP-gebruikersgroep die bestaat uit meer dan 3.300 SAP-klanten. Tegenover de pers verklaart Flury dat de harde eisen van Lidl om zelf niet te veranderen wellicht wat onrealistisch zijn: “Als een bedrijf gebruik wil maken van standaardsoftware, moet het zijn eigen processen aanpassen.” 

Elders laat Andrea Cravero – actief als ERP Consulting Senior Director bij SAP’s grootste ERP-rivaal Oracle – weten dat er minstens twee leermomenten aan het mislukte implementatieproject kunnen worden ontleend. Cravero: “Een ERP-implementatie kan en mag geen zeven jaar duren. Het tempo van verandering is in veel industrieën versneld; retail en distributie zijn daar niet immuun voor. ERP-systemen moeten omgaan met het tempo van verandering. Specifieke aanpassingen moeten zoveel mogelijk worden vermeden door gebruik te maken van ingebouwde best practices die nu deel uitmaken van moderne ERP Cloud Systems.”

Daarnaast moet volgens Cravero ook niet direct worden teruggegrepen op het verleden als een project mislukt. Hij adviseert organisaties voortuit te kijken: “Momenteel wil Lidl blijkbaar zijn oude systeem nieuw leven inblazen. Dat is heel vreemd in mijn ogen. Ik zou een digitaal transformatieprogramma niet baseren op een op locatie aanwezige, legacy-oplossing die lang geleden werd bedacht. Nieuwe technologieën zoals kunstmatige intelligentie, robotic process automation, conversationele interfaces en block-chain verstoren het landschap en garanderen dus een concurrentievoordeel voor de early adopters.” 

Gerelateerd: Twee derde organisaties gebruikt ERP-oplossing, SAP marktleider.