Strategisch snijden in kosten met de 'Fit for Growth' aanpak

De Nederlandse economie zit weer in de lift. Toch hebben veel organisaties nog te maken met een langzame groei en zijn zij als gevolg van een steeds complexer wordende wereld onzeker over hun toekomst. Door strategisch in kosten te snijden aan de hand van de ‘Fit for Growth’ aanpak kunnen bedrijven meer groei realiseren. Marco Kesteloo, partner bij Strategy&, licht de aanpak toe. 

Economische, sociale en politieke ontwikkelingen maken de wereld complex. De verwachtingen van consumenten, investeerders en aandeelhouders spelen een rol, naast de toenemende concurrentie, de regeldruk en de voortgaande digitalisering. "Als bedrijven die toenemende complexiteit niet goed managen, leidt dat tot kosten, terwijl het omlaag brengen van kosten juist cruciaal is voor een gezonde groei van een bedrijf", zegt Marco Kesteloo, partner bij Strategy& in Nederland, onderdeel van het internationale PwC netwerk. 

Bewust kosten besparen en investeren

"Maar het omlaag brengen van kosten doe je niet door de kaasschaafmethode toe te passen overal evenveel te bezuinigen", gaat Kesteloo verder. "Je moet bewuste keuzes maken over waar je precies kosten bespaart, waarin je investeert en wat je slimmer en anders kunt doen. Het gaat om het mogelijk maken van duurzame groei en niet over eenmalig kosten besparen om te overleven. Op een verkeerde manier snijden in kosten kan een bedrijf zwakker maken en dat is desastreus in deze tijd."

Nieuwe concurrenten

Om aan te geven hoe snel de veranderingen gaan waarop organisaties moeten reageren, neemt Kesteloo de concurrentie van nieuwe digitale spelers als voorbeeld. "Deze bedrijven hebben andere businessmodellen en kostenstructuren, en kunnen in zeer korte tijd geduchte concurrenten worden van bestaande bedrijven. Neem het Nederlandse supermarktlandschap. Dat heeft zich in meer dan dertig jaar gevormd, maar de online supermarkt Picnic heeft zich in minder dan twee jaar tijd als nieuwe concurrent ontwikkeld. Ook de aangekondigde overname van Whole Foods door Amazon is een signaal naar de gevestigde orde dat de concurrentie van digitale spelers ook in de traditionele kanalen plaatsvindt. Deze tendens vraagt om aanpassingsvermogen en wendbaarheid bij bestaande bedrijven."

Goede en slechte kosten

De Fit for Growth aanpak, die afstamt van het managementboek ‘Fit for Growth: A Guide to Strategic Cost Cutting, Restructuring, and Renewal’ (auteurs: Vinay Couto and Deniz Caglar, werkzaam bij Strategy& in de VS), zorgt voor die wendbaarheid door bedrijven blijvend lean-and-mean te maken. De methode maakt een onderscheid tussen goede en slechte kosten en neemt daarbij de strategie van een organisatie als uitgangspunt. Kesteloo: "Het gaat erom dat een organisatie investeert in wat haar onderscheidend maakt in de markt en kosten bespaart op gebieden die niet in lijn zijn met de strategie. Dat is de sleutel voor duurzame groei en succes. Aan benchmarks heb je dan niet veel, want de strategie is uiteraard voor elke organisatie anders."

Structurele oorzaken

Bij het zoeken naar manieren om kosten te besparen volgens de Fit for Growth-methode worden geen afdelingen of onderdelen van een organisatie ontzien. "De boodschap moet zijn: we zitten allemaal in hetzelfde schuitje", aldus Kesteloo. "Ook is het belangrijk om altijd vooruit te kijken en niet te blijven hangen in het zoeken naar de schuldigen van fouten in het verleden. Wel moet je de structurele oorzaken van te hoge kosten onderzoeken, want daar leer je van als organisatie."

Nieuwe digitale mogelijkheden

Digitale ontwikkelingen verstoren dus bestaande businessmodellen, maar openen ook de deur naar nieuwe mogelijkheden. "Net als nieuwe digitale spelers, kunnen bestaande organisaties gebruikmaken van digitale oplossingen om efficiënter te werken en kosten te besparen. Daarnaast kunnen – en moeten – bestaande organisaties nieuwe capabilities ontwikkelen op basis van digitale mogelijkheden. Daardoor kunnen zij zich onderscheiden in de markt en hun omzet verhogen. De sleutel tot succes is wel dat dit is verankerd in de strategie en de processen."

Mensen en communicatie

De Fit for Growth-aanpak gaat over ‘harde cijfers’, maar vooral ook over mensen en communicatie. "We kijken naar zowel de beslissingen die genomen moeten worden als naar het normenkader dat daaraan ten grondslag ligt. Want als je de bedrijfscultuur begrijpt, kun je de besparing van kosten beter implementeren."

Goede communicatie cruciaal

"Voor het uitvoeren van een nieuwe (kosten)strategie moet een CEO duidelijk commitment tonen en zorgen dat managers het veranderprogramma willen uitdragen en doorvoeren. Verandering in een organisatie vraagt veel capaciteit en energie van mensen. Goede communicatie is dan ook cruciaal, want alleen zo krijg je iedereen mee. Het laten zien van een paar quick wins in het begin kan daarbij helpen."

Blijvende verandering

Belangrijk is dat Fit for Growth voor een blijvende verandering zorgt. Toch snijden organisaties vaak in kosten die na verloop van tijd weer terugkomen. Kesteloo besluit: "Staying on the diet vraagt veel discipline en focus. Toch is dat nodig, want kosten besparen maakt de weg vrij voor investeringen en groei."