Bioscoopomzet naar recordhoogte van $38,6 miljard, top 10 films
De wereldwijde omzet van bioscopen is gestegen naar $38,6 miljard. De omzetgroei is onder meer te danken aan de grote populariteit van blockbusters als Star Wars: Rogue One en Captain America: Civil War. Ook brachten bioscopen hun bezoekers vorig jaar terug naar de magische wereld van Harry Potter met Fantastic Beasts and Where to Find Them, en naar de onderwaterwereld van een van de meest geliefde geanimeerde filmkarakters in Finding Dory. Mede door deze films viert de wereldwijde bioscoopmarkt hoogtij dagen.
De wereldwijde bioscoopmarkt vertoont al jaren een stabiele groei in omzet. Uit data van The Motion Picture Association of America (MPAA) blijkt dat de omzet van bioscopen wereldwijd in 2012 een totaalbedrag bereikte van $34,7 miljard met grote kaskrakers als The Avengers, Skyfall en het eerste deel van The Hobbit-trilogie. Mede dankzij Disney-megahit Frozen en vervolgen van Iron Man, The Hobbit, Despicable Me en The Hunger Games steeg de omzet in 2013 naar $35,9 miljard. Na een omzet van $36,4 miljard in 2014 (onder andere Guardians of the Galaxy en nieuwe delen in Transformers-serie en The Hobbit) werd in 2015 de grootste groei geboekt – met een sprong van $2 miljard naar $38,4 miljard. De recordomzet kan voor een groot deel worden toegeschreven aan de heropleving van twee grote fantasiewerelden – in 2015 ging Star Wars Episode VII in première en ook de dinosaurussen van Jurassic World trokken volle zalen.
Omzet per regio
Ook in het afgelopen jaar stegen de Box Office inkomsten verder – een toename van circa $200 miljoen naar $38,6 miljard. Noord-Amerika (VS en Canada) was vorig jaar goed voor bijna een derde van de wereldwijde omzet, met een totaal van $11,4 miljard – 2,4% meer dan in 2015. Door de stevige groei is de Aziatisch-Pacifische regio inmiddels de grootste regio wat betreft bioscoopomzet, met een totaal van bijna $15 miljard – zo’n $4,5 miljard meer dan in 2012 en een stijging van 5% ten opzichte van 2015.
Waar de bioscoopomzet in Noord-Amerika en Azië groeit, loopt deze in de rest van de wereld juist terug. In Latijns-Amerika daalde de omzet vorig jaar met 17,6% naar $2,8 miljard. De Europese markt voor bioscopen is al vier jaar op rij aan het krimpen – de omzetten zijn tussen 2013 en 2016 teruggelopen van $10,9 miljard naar $9,5 miljard. Uit de gegevens blijkt echter dat de dalingen in de regio’s voor een deel toe te schrijven zijn aan hogere ticketprijzen en de dollarkoers ten opzichte van die van lokale valuta.
Volgens de MPAA heeft de stijging van de wereldwijde omzet voor een belangrijk deel te maken met de data waarop grote films worden gelanceerd. Waar blockbusters eerst vooral in de zomer- en kerstvakantie werden uitgebracht, worden de premières van grote films nu meer over het jaar verspreid. Dit zorgt ervoor dat consumenten minder hoeven te kiezen tussen twee of meer grote films als zij naar de bioscoop gaan.
Top 20 grootste markten
Hoewel de Aziatische regio inmiddels groter is in omzet dan de Noord-Amerikaanse blijven de VS en Canada samen wel de grootste markt qua bioscoopomzet. Met $11,4 miljard omzet stijgt de Noord-Amerikaanse markt met bijna $5 miljard boven China, de nummer 2 met een omzet van $6,6 miljard, uit. Het gat tussen de twee is afgelopen jaar zelfs groter geworden, als gevolg van een omzetdaling van bijna 3% in het Aziatische land.
Ondanks het gat met de #1 is China wel de enige markt die ook maar bij de VS en Canada in de buurt komt. Op #3 staat Japan met een omzet van $2 miljard in 2016. Hoewel dit minder dan een derde is van de omzet van China, heeft Japan een zeer indrukwekkende omzetgroei van 27% gerealiseerd. Het land wordt op de hielen gezeten door de bioscoopmarkt in India, waar in 2016 een groei van 28% werd gerealiseerd naar een omzet van $1,9 miljard.
De eerste twee Europese markten in de lijst staan op de vijfde en zesde plaats: de UK met $1,7 miljard en Frankrijk met $1,6 miljard omzet. De twee grootste Europese markten zijn afgelopen jaar dichter naar elkaar gegroeid, door een daling van de bioscoopomzet in de UK (-10%)* tegenover een stijging in Frankrijk (+6%). Duitsland staat op #8 met $1,1 miljard, een daling van 13%, en moest het afleggen tegen Zuid-Korea, waar de bioscopen $1,5 miljard opbrachten vorig jaar. De top 10 wordt gesloten door Australië en Mexico, waarvan de laatste 15% bioscoopomzet heeft ingeleverd in 2016.
Na vier landen – Brazilië, Italië, Rusland en Spanje – die rond de $700 miljoen aan bioscoopomzet hebben, staat Nederland op een gedeeld vijftiende plek met een omzet van $0,3 miljard. De Nederlandse bioscoopomzet is vergelijkbaar in grootte met die van landen als Indonesië, Taiwan, Argentinië en Hong Kong.
Volgens data van de Nederlandse Vereniging van Bioscopen en Filmhuizen (NVBF) is de Nederlandse bioscoopomzet al ruim 10 jaar ieder jaar gegroeid. Werd er in 2006 een omzet van net iets meer dan €150 miljoen gedraaid, in 2016 is dit bijna €290 miljoen – een stijging van 4,3% ten opzichte van 2015. Ook het aantal bioscoopstoelen in ons land groeit al 10 jaar en heeft in 2016 bijna een hoogte van 130.000 bereikt. Volgens historische data van de NVBF is dat aantal vroeger veel groter geweest, met een piek van circa 260.000 stoelen in de jaren ’60.
Bioscoopschermen
Wereldwijd kwam het aantal bioscoopschermen in 2016 uit op bijna 164.000. Vooral in de Asia-Pacific regio nam het aantal schermen in hoog tempo toe – een groei van 18%, veel hoger dan de wereldwijde groei van 8% ten opzichte van 2015.
Het overgrote deel (95%) van de schermen is ondertussen digitaal. In 2016 is het aandeel van de digitale schermen met nog eens 10% gegroeid, maar door verzadiging neemt de groei wel steeds verder af. Met 90% is het aandeel digitale schermen in Azië het laagst. Wat verder opvalt aan de data is dat de wereldwijde omzet van 3D-films gedaald is het afgelopen jaar, terwijl het aantal films dat in 2016 in 3D werd uitgebracht met een derde steeg.
Top 10 beste films van 2016
Van de grote films die in 2016 in de bioscoop draaiden heeft Captain America: Civil War het meeste opgebracht met een wereldwijde box office opbrengst van ruim $1,1 miljard. Ook Star Wars: Rogue One, Finding Dory en Zootropolis brachten elk meer dan $1 miljard op, waarbij het bij de eerstgenoemde opvalt dat de film in de VS net iets meer geld heeft opgebracht dan in de rest van de wereld bij elkaar. The Jungle Book staat op de vijfde plek van films die het meest hebben opgebracht in 2016 met een box office opbrengst van iets minder dan $970 miljoen. Daarmee is de complete top vijf in handen van Walt Disney Pictures.
Op #6 volgt de eerste niet Disney-film, The Secret Life of Pets, met een opbrengst van $875 miljoen, net iets meer dan de #7 Batman v Superman. De terugkeer naar de magische wereld van Harry Potter, Fantastic Beasts and Where to Find Them, volgt op de achtste plek, terwijl de twee DC Comics verfilmingen Deadpool en Suicide Squad de top 10 sluiten. Samen is de top 10 goed voor een totale opbrengst van $9,3 miljard, bijna een vierde van de totale wereldwijde omzet.
De MPAA heeft voor de VS in kaart gebracht wat de verdeling was van mannelijke en vrouwelijke bezoekers bij de kaskrakers. Hoewel de verhoudingen niet veel verschillen gingen er toch net iets meer vrouwen naar Finding Dory (55%), The Secret Life of Pets (54%) en The Jungle Book (52%). Star Wars en Captain America trokken meer mannelijk publiek, met ongeveer 60% mannelijke bezoekers.
* De sterke daling in de UK kan worden weggezet tegen de daling van het pond ten opzichte van de wisselkoers van de dollar. Waar de omzet met 10% daalde in 2016, daalde de waarde van het pond met 12%.