Portfolio Sustainability Assessment steeds populairder in chemiesector
Steeds meer spelers in de chemische industrie ondernemen vrijwillig actie om duurzame innovaties door te voeren. Dat stellen Arthur D. Little partners Martijn Eikelenboom en Michael Kolk. Door de waarde van duurzaamheid te benutten kunnen chemische bedrijven beter vooruit plannen en zich voorbereiden op een meer welvarende toekomst.
De chemische industrie, die in 2013 wereldwijd een waarde van $4,1 biljoen vertegenwoordigde, ondergaat momenteel net als andere sectoren en industrieën aanzienlijke veranderingen. Een van de grootste uitdagingen waar de sector mee te maken krijgt is de noodzaak om de transitie naar duurzamere visies en verdienmodellen te versnellen. De sector heeft daarin al stappen gemaakt – sinds 1990 heeft het zijn CO2-uitstoot met meer dan de helft (-58%) weten terug te brengen, ten opzichte van een productiegroei van 71%. Een indrukwekkende prestatie die de positie van de chemische industrie als een van de meest innovatieve sectoren ter wereld onderstreept. Toch hebben spelers in de chemische waardeketen nog een lange weg te gaan om de lange termijn klimaatdoelen te realiseren.
Wettelijke verplichtingen, zoals het verminderen van CO2-uitstoot, het gebruik van hernieuwbare energie en het afbouwen van het gebruik van bepaalde technologieën, zijn de drijvende kracht achter de teruggebrachte uitstoot. Maar volgens Martijn Eikelenboom, die aan het hoofd staat van Arthur D. Little in de Benelux en leiding geeft aan de Global Sustainability praktijk van het consultancybureau, wordt er in de industrie ook steeds vaker vrijwillig actie ondernomen om te verduurzamen.
“We zien dat een groot deel van de verduurzamingsacties vrijwillig zijn en dat de chemische bedrijven competitief voordeel willen behalen op dit vlak”, merkt hij op. Eikelenboom benadrukt dat het omarmen van duurzaamheid organisaties op een aantal dimensies een concurrentievoordeel kan opleveren, waaronder meer mogelijkheden om het groeipotentieel te verhogen, door het identificeren van nieuwe kansen, een meer gestroomlijnde bedrijfsvoering en een betere capaciteit voor het verminderen van risico’s.
De transitie naar een duurzame bedrijfsvoering bovenop de wettelijke vereisten stelt chemische bedrijven bovendien in staat om beter in te spelen op de snel groeiende potentie van technologie-gedreven ontwikkelingen. Zo zullen digitale platformen en manieren van werken een flinke impact hebben op de industrie, waarbij aanzienlijke verbeteringen in financiële resultaten en in de ecologische voetafdruk naar verwachting hand in hand gaan.
Een ander veelgenoemd voordeel van het omarmen van duurzaamheid is volgens Eikelenboom de kans om toegevoegde waarde te creëren met behulp van circulaire principes. Meerdere cases wereldwijd hebben aangetoond dat circulaire principes kunnen leiden tot aanzienlijke besparingen en verbeteringen. Uit een recent onderzoek van de Ellen MacArthur Foundation blijkt dat de circulaire economie $1 biljoen aan economische waarde kan toevoegen tegen 2025. De chemische industrie wordt in dit onderzoek aangemerkt als een van de belangrijkste onderdelen van de waardeketen – de chemische industrie dient als basis voor onder meer de energie-, voedsel- en grondstoffenmarkt. “Nieuwe opkomende ecosystemen, zoals het hergebruik van afvalgassen (onder andere koolstofdioxide) om tot een duurzamere wereld te komen, worden steeds belangrijkere drijfveren voor chemische bedrijven”, merkt Michael Kolk op. Kolk is net als Eikelenboom partner bij Arthur D. Little en staat aan het hoofd van de Chemicals praktijk.
Portfolio Sustainability Assessment (PSA)
Met het oog op het veranderende landschap nam in 2009 Solvay, een chemisch bedrijf uit België dat zich al geruime tijd richt op duurzame innovatie, het initiatief om een methodologie te ontwikkelen voor het verwerken van duurzaamheidstrends in hun bedrijfsvoering. De methode, die ‘Sustainable Portfolio Management’ (SPM) werd genoemd, werd in eerste instantie intern gecreëerd en later verder ontwikkeld met ondersteuning van Arthur D. Little en Nederlands onderzoeksinstituut TNO. De methode is daarna getransformeerd tot een tool, die kan worden toegepast in de gehele chemische industrie, getiteld ‘Portfolio Sustainability Assessment’ (PSA). De tool biedt chemische bedrijven inzicht in hoe duurzaamheidstrends impact hebben op hun strategieën en portfolio’s.
“De PSA aanpak helpt om te anticiperen op de toekomst van een product in termen van duurzaamheid op zowel het gebied van milieuvriendelijkheid en gezondheid, als op economisch en sociaal vlak”, aldus Kolk. Volgens hem zijn er sinds de introductie meer dan zes jaar geleden tientallen PSA-projecten succesvol afgerond. “Een chemisch productportfolio in lijn brengen met relevante duurzaamheidstrends leidt tot sterkere groei voor de lange termijn.”
Het succes van de aanpak is niet onopgemerkt gebleven in de industrie – sustainable portfolio management krijgt steeds meer momentum in het chemische domein. “Het wordt gebruikt als een tool om erachter te komen welke producten, in welke toepassingen en welke regio’s bijdragen aan een meer duurzame toekomst en hogere groeiverwachtingen. En ook om te achterhalen welke producten niet en dus een risico vormen voor discontinuïteit of vervanging door concurrenten”, legt Eikelenboom uit.
Hij noemt bisphenol-A (BPA) als voorbeeld. Het chemische product wordt gebruikt in verschillende toepassingen en het is daarom van belang om rekening te houden met het soort toepassing en proces bij het beoordelen van de duurzaamheid van het product. Als BPA bijvoorbeeld wordt gebruikt voor de coating van een windmolen, dan heeft het een andere duurzaamheidsscore dan wanneer het gebruikt wordt in aluminium blikjes en babyflesjes. In het eerste geval, de toepassing in windmolens, zullen weinig mensen worden blootgesteld aan het chemische product en zal BPA naar verwachting bovengemiddelde groeiratio’s genieten, terwijl in het laatste geval het product belangrijke gevolgen kan hebben voor de gezondheid van gebruikers en het groeipotentieel laag is.
De PSA benadering kan chemische bedrijven helpen om tijdig actie te ondernemen op het gebied van duurzaamheid en de noodzakelijke veranderingen in het portfolio te maken. “Als je wacht tot de regelgeving van kracht wordt, dan ben je te laat”, benadrukt Kolk. “De PSA-output geeft bedrijven een lijst met alerts van producten, welke duurzaam zijn en welke niet. Het geeft inzicht in welk deel van de omzet en winst van het bedrijf gevaar loopt door producten die mogelijk verboden zullen worden of op een ‘watch list’ zullen worden gezet vanwege duurzaamheidsredenen.”
Innovatiemanagement
PSA biedt bovendien een schat aan informatie op het gebied van innovatie, zegt Kolk. In een industrie die wordt gekenmerkt door lange innovatie- en ontwikkelprocessen tegen aanzienlijke investeringen, is volgens hem het linken van strategische en product portfolio planning aan lange termijn duurzaamheidstrends van cruciaal belang, om er zeker van te zijn dat de innovatie-inspanningen de juiste richting hebben. “De tool helpt bedrijven niet alleen om duurzaamheidsrisico’s te identificeren maar moedigt hen ook aan om hun innovatiescope te vergroten van over het algemeen kleinere verbeteringen op de korte termijn naar grotere beslissingen voor de lange termijn”, licht Eikelenboom toe.
Volgens een recent onderzoek levert vooroplopen op het gebied van duurzaamheid chemische bedrijven verschillende voordelen op, waaronder meer succesvolle innovaties met een hogere ROI, meer vertrouwen van consumenten, hogere aantrekkelijkheid voor nieuw talent en trotsere werknemers.
