Geld naar Nederlandse startups gehalveerd naar kwart miljard
De totale investeringen in Nederlandse startups waren in 2016 goed voor een totaal van €252 miljoen aan financiering. Dat betekent dat het totale financieringsbedrag ten opzichte van twee jaar eerder is gehalveerd. De sterke afname van de investeringen in startups heeft te maken met een algemeen lager vertrouwen in startups en minder megafinancieringsrondes door startup-juwelen als Adyen, Takeaway en Catawiki.
Volgens data van StartupJuncture, een website voor de Nederlandse startup-scene, ontvingen het afgelopen jaar bijna 150 startups een serieuze kapitaalinjectie. Voor het samenstellen van de lijst, keken de onderzoekers naar alle financieringsstromen van meer dan €50.000 naar startups die in ons land gevestigd zijn of een duidelijke connectie hebben met Nederland (bijvoorbeeld Nederlandse oprichters).
Het totale bedrag dat deze startups aan financiering hebben ontvangen kwam uit op €252 miljoen. Dat bedrag is veel lager dan in 2014 toen €500 miljoen werd geïnvesteerd in Nederlandse startups. In 2015 lag het totale bedrag op €430 miljoen. Volgens de onderzoekers kan de sterke daling in de financiering van startups in lijn worden gebracht met een algehele afname in het vertrouwen in startups als een goede investering. Dit is een wereldwijde trend: investeerders lijken de ‘startup hype’ steeds meer achter zich te laten. Het Nederlandse financieringsklimaat is hier geen uitzondering op. Een recent wereldwijd onderzoek van KPMG toont aan dat ook de financiering door venture capitalists is vertraagd in de afgelopen periode.
Een andere oorzaak voor het afnemen van het totale financieringsbedrag is een daling van het aantal mega-financieringsrondes. De onderzoekers merken echter wel op dat de resultaten van dit jaar daardoor ook minder scheef worden getrokken. In voorgaande jaren waren de resultaten veel hoger, mede door de verschillende gigantische financieringsrondes, waardoor deze een minder goed beeld geven van de normale gang van zaken. Zo werd in 2014 het financieringstotaal scheef getrokken door investeringsrondes van Adyen (€200 miljoen) en Takeaway (€74 miljoen), terwijl in 2015 Catawiki (€75 miljoen) en opnieuw Adyen (onbekend, maar geschat op €50 miljoen) uitzonderlijk grote kapitaalinjecties kregen.
In 2016 was de top 5 investeringen samen goed voor een financieringsbedrag van slechts €88,3 miljoen. Ter vergelijking, twee jaar terug (2014) was de top vijf samen nog goed voor maar liefst €375 miljoen aan financiering en bestond uit investeringsrondes van Adyen (€200 miljoen), Takeaway.com (€74 miljoen), Elasticsearch (€56 miljoen), Mendix (€25 miljoen) en Barge master (€20 miljoen). In 2015 was de top vijf opgemaakt uit de investeringsrondes van Catawiki, Adyen, Shapeways, HackerOne en WeTransfer – samen goed voor ruim €195 miljoen.
Opgedeeld in de verschillende financieringsrondes valt op dat slechts 15% van de investeringen in de lijst gaat om een seed-investering. In 2015 bestond de lijst nog voor 45% uit seed-investeringen. Deze verschuiving illustreert opnieuw het veranderde sentiment onder investeerders, die steeds liever investeren in bedrijven die reeds bewezen hebben succesvol te zijn. Het grootste deel van de investeringen in 2016 zijn dan ook Series A investeringen (43%), de eerste financieringsronde nadat het bedrijf is opgestart met startkapitaal. Series B investeringen maken 17% van het geheel uit en venture capital investeringen zijn goed voor 11%.
Top 30 grootste startup financieringen
De tien grootste deals waren in 2016 goed voor bijna de helft van de totale €252 miljoen. De top 10 neemt gezamenlijk circa €119 miljoen aan financiering voor zijn rekening, met op de eerste plek G-Therapeutics die €26 miljoen ophaalde in zijn Series A investeringsronde. Het medische technologiebedrijf heeft een nieuwe therapie ontwikkeld bedoeld om patiënten met een dwarslaesie functioneel herstel te bieden. Een dwarslaesie is een beschadiging van het ruggenmerg die in veel gevallen leidt tot gedeeltelijke of zelfs gehele verlamming. Naast de investering van venture capital bedrijven LSP, INKEF Capital, Gimv en Wellington Partners, wist het bedrijf ook €10 miljoen aan innovatiekrediet aan te trekken vanuit de overheid.
Softwarebedrijf Bynder, de #2, haalde €22 miljoen op. Het bedrijf heeft een digital asset management oplossing ontwikkeld die bedrijven helpt om snel en eenvoudig marketingmateriaal naar hun klanten en prospects te sturen. Op de derde plek staat opnieuw een softwarebedrijf, namelijk Gitlab. Het bedrijf heeft met €17,8 miljoen aan opgehaald kapitaal de grootste Series B investering op de lijst. De top vijf wordt afgesloten door de twee Medtech-bedrijven NightBalance en Bluebee. Beide bedrijven zijn afkomstig uit Delft. NightBalance heeft een medisch apparaat ontwikkeld voor patiënten met positieafhankelijk slaapapneu, de Slaap Positie Trainer, die met zachte trillingen patiënten traint om in de juiste positie te slapen. Bluebee, die een investering van €10 miljoen ontving, ontwikkelt toepassingen voor genetische data-analyse, waaronder software voor het analyseren van DNA.
De rest van de top tien bestaat uit medisch R&D-bedrijf Gadeta, 3D print marktplaats 3D Hubs, mobile stock trading app BUX, community engagement-specialist InSided en EclecticIQ, een bedrijf dat business intelligence technologie inzet om cyberbedreigingen te analyseren en tegen te gaan.
In de lijst zijn verder nog een aantal andere bekende namen te vinden, zoals Peerby, Helloprint, Vandebron, Sendcloud en ParkBee. Peerby, het bekend Nederlandse uitleenplatform, haalde €4 miljoen aan investering op, waarvan €2 miljoen aan crowdfunding. Helloprint haalde €3 miljoen op met zijn platform om eenvoudig en snel onder meer documenten, flyers en visitekaartjes te laten printen. Vandebron is een energieleverancier die lokale duurzame energie aanbiedt aan huishoudens. Met €2 miljoen staat de duurzame speler op een gedeeld 26e plek.
Vandebron deelt zijn 26e plek onder meer met Sendcloud, een online platform dat pakketdiensten van verschillende leveranciers aanbiedt aan webwinkels. Onderaan de top 30 staat ParkBee, een app die beschikbare parkeerruimte bij bedrijven aanbiedt aan particulieren tegen lagere prijzen dan die zij bij parkeermeters zouden betalen. De app was in 2016 goed voor een investering van €1,8 miljoen.
Gerelateerd: De 100 snelst groeiende bedrijven en startups van Nederland.
