Europa telt 47 unicorns, startups met waarde van $1 miljard+
Europa heeft er het afgelopen jaar tien nieuwe unicorns bijgekregen; zeer succesvolle startups met een waarde van $1 miljard of meer. De meerderheid van de Europese unicorns zijn klantgerichte bedrijven, en de in totaal 47 unicorns in Europa hebben een gemiddelde waarde van $2,8 miljard. Spotify, Skype en Zalando staan bovenaan de lijst van zeer succesvolle startups.
Een nieuw onderzoek van zakenbank GP Bullhound toont aan dat er in Europa momenteel bijna 47 unicorns te vinden zijn. Uit de analyse van het Europese startup landschap blijkt dat 36 van 47 Europese unicorns klantgerichte (B2C) bedrijven zijn, terwijl 11 van hen B2B-bedrijven vormen. 26% van de unicorns zijn actief in het software landschap, 19% zijn e-commerce spelers, en nog eens 19% dienen als een marktplaats voor koop en verkoop van producten en diensten. 13% van de unicorns zijn FinTech-bedrijven (een markt waarin in 2015 voor $19 miljard aan venture capital is geïnvesteerd).
Spotify en Skype zijn de unicorns die tot nu toe de meeste waarde hebben gecreëerd in Europa. Beide startups zijn zo’n $8,5 miljard waard. Vooral Spotify heeft de afgelopen jaren een sterke groei vertoond, met een omzetgroei van 45% in 2015, en heeft daarmee Skype net aan ingehaald als waardevolste Europese unicorn. Voor de komende periode wordt verwacht dat de inkomsten van de muziek streamingdienst door de grens van $10 miljard zullen breken. In totaal hebben 7 van de 47 unicorns een waarde van meer dan $5 miljard, terwijl 11 bedrijven zich maar net aan een unicorn mogen noemen, met een waarde rond de $1 miljard.
Zalando – onderdeel van #10 Rocket Internet – staat op de derde plek met een waarde van $8,1 miljard, gevolgd door het Britse Markit Group, met een waarde van $6,2 miljard. De top vijf wordt afgesloten door King Digital, een online entertainment bedrijf met een waarde van $5,6 miljard. Onder de tien nieuwkomers in de lijst bevinden zich onder meer HelloFresh (leverancier van vers voedsel aan huis), met een waarde van $2,9 miljard, Blippar (specialist op het gebied van augmented reality en kunstmatige intelligentie), met een waarde van $1,5 miljard, telecom-speler Mobu ($1 miljard) en virtual reality-speler MindMaze ($1 miljard).
De meeste unicorns zijn te vinden in het Verenigd Koninkrijk – het land huisvest maar liefst 18 van de 47 Europese unicorns, die samen goed zijn voor een totale waarde van $39,6 miljard. Zweden staat op de tweede plek, met een totaal van zeven unicorns en een gezamenlijke waarde van $31,1 miljard. In de Zweedse hoofdstad Stockholm vinden zowel #1 Spotify, als #2 en #5 unicorns Skype en King Digital hun oorsprong. Op de derde plek staat Duitsland, dat onder meer de thuisbasis is van Zalando en Rocket Internet, met een waarde van $20,8 miljard uit 6 unicorns. Nederland staat op de negende plek met als enige unicorn in de lijst betaaldienstverlener Adyen.
Uit het onderzoek blijkt verder dat er een aanzienlijk verschil bestaat tussen het gemiddelde financieringskapitaal dat wordt opgehaald door Europese en door Amerikaanse unicorns. Amerikaanse bedrijven halen gemiddeld $558 miljoen op aan kapitaal, terwijl dit bedrag in Europa ruim twee keer zo laag ligt met een gemiddelde van $260 miljoen. De unicorns aan de andere kant van de oceaan lijken veel beter in staat om grote financieringsdeals in de wacht te slepen dan hun Europese soortgenoten. 45% van hen haalde meer dan $300 miljoen binnen, terwijl 12% financiering van tussen de $250 miljoen en $300 miljoen heeft verkregen. Daartegenover heeft slechts 16% van de Europese bedrijven meer dan $300 miljoen opgehaald, en verkreeg 16% tussen de $250 miljoen en $300 miljoen. Rond de 14% weet tussen de $50 en $100 miljoen op te halen – een groep die in de Verenigde Staten met 2% veel kleiner is.
Een belangrijke vraag bij de waardering van deze succesvolle startups is: ‘in hoeverre is de toegeschreven waarde van unicorns gebaseerd op gerealiseerde financiële cijfers?’ De afgelopen maanden zijn veel uitspraken gedaan over de scheve verhouding tussen de boekwaarde van unicorns en de daadwerkelijke marktwaarde van deze bedrijven – zeker met het oog op verschillende startupschandalen in de VS. Investeerders zijn een stuk voorzichtiger geworden wat betreft de hoge waarderingen, die vaak gebaseerd zijn op potentiële waarde, in plaats van traditionele business indicators zoals omzet en winst. Ter illustratie, uit recent onderzoek van KPMG blijkt dat de investeringen in ‘early stage startups’ zich momenteel op het laagste punt bevindt van de afgelopen twee jaar.
Europese unicorns scoren aanzienlijk beter dan Amerikaanse unicorns als het aankomt op gemiddelde omzet, met $315 miljoen tegenover $129 miljoen. En hoewel er meer Amerikaanse unicorns zijn dan unicorns in Europa, worden de Amerikaanse bedrijven overgewaardeerd op 46 keer hun omzet. Europese unicorns worden gemiddeld gewaardeerd op 18 keer hun omzet, wat volgens de auteurs suggereert dat Europese investeerders deze bedrijven meer op basis van feiten waarderen dan op basis van vooruitzichten en potentie.
Ten opzichte van de Amerikaanse unicorns, waar de meerderheid van de ‘reuzenstartups’ met een waarde van $1 miljard of meer niet of nauwelijks winstgevend is, is de meerderheid van de Europese unicorns wel winstgevend. Een aantal van de grootste unicorns in Europa, waaronder Markit, Skyscanner (een online luchtvaartmaatschappij vergelijker), Rightmove (online vastgoedplatform) en Yandex (het Russische ‘Google’) behoren tot de 60% van unicorns die winst draaien. De bedrijven die momenteel niet winstgevend zijn, vooral door investeringen in de groei van het bedrijf, zijn onder meer Spotify, Home24 (online verkoper van designer meubels) en Wonga (verlener van kleine kredieten).
“Winstgevendheid komt echter in sommige gevallen niet ten gunste van de groei van het bedrijf. In Europa hebben bijvoorbeeld de niet-winstgevende unicorns een jaarlijkse samengestelde groei (CAGR) van 141% gerealiseerd, terwijl dit percentage bij de bedrijven die wel winst maken net boven de 49% ligt”, aldus de onderzoekers.
Hoeveel unicorns zijn er?
Belangrijk om op te merken is dat er voor de term ‘unicorn’ verschillende definities worden aangehouden. Er bestaat enige discussie over de afbakening en voorwaarden die aan de definitie verbonden worden, en dit zorgt ervoor dat sommige unicorn-lijsten korter zijn dan anderen. Zo werd bijvoorbeeld Skype in 2011 verkocht aan Microsoft, terwijl een aantal andere unicorns in de GP Bullhound lijst een beursgang hebben gemaakt. Critici stellen echter dat een lijst met unicorns alleen bedrijven mag bevatten die in private handen zijn. De auteurs van het huidige onderzoek hebben ervoor gekozen om deze bedrijven toch mee te nemen, omdat zij volgens hen de kracht van het Europese unicorn-landschap benadrukken.
