Rijnconsult ontwikkelt visie voor gemeente Weststellingwerf
Organisatieadviesbureau Rijnconsult heeft in opdracht van gemeente Weststellingwerf een politiek-bestuurlijke visie opgesteld. De visie biedt vijf scenario’s voor de toekomst, waar de gemeenteraad van Weststellingwerf een keuze uit kan maken.
In mei vorig jaar besloot de gemeenteraad van Weststellingwerf dat zij behoefte heeft aan een politiek bestuurlijke visie op de gemeente. Om het visievormingstraject te begeleiden schakelde de Friese gemeente (~25.000 inwoners) de expertise in van Rijnconsult, een organisatieadviesbureau uit Houten.
Om tot de visie te komen namen de adviseurs diverse documenten onder de loep, zoals het Coalitieprogramma 2014-2018, de begroting, diverse beleidsplannen en -nota’s en overige rapportages. Ook werden in oktober, november en december sessies georganiseerd* met uiteenlopende stakeholders van binnen en buiten Weststellingwerf, variërend van de burgemeester en de gemeentesecretaris tot leden van het College van B&W, historici en burgers. Uit de analyse van alle input hebben de onderzoekers een visie opgesteld, bestaande uit vijf scenario’s:
Scenario 1 Zelfstandig, maar niet alleen
Een ambtelijke fusie, dat wil zeggen ambtenaren bij elkaar, maar bestuurlijk zelfstandig. Daarbij zijn twee varianten beschikbaar: doorzetten van de OWO-samenwerking (zoals nu met Ooststellingwerf en Opsterland) of samen met Ooststellingwerf zoeken naar andere partners waarmee beleidsmatig meer gedeelde uitdagingen zijn. Heerenveen ligt dan voor de hand, maar ook Steenwijkerland en/of Westerveld.
Scenario 2 Poort van Friesland
Een fusie met Heerenveen en Ooststellingwerf creëert een krachtige gemeente met 100.000 inwoners met een sterke regionale en zelfs nationale positie precies tussen Friesland, Overijssel en Drenthe in. Een gemeente die de spil kan zijn voor economische en toeristische ontwikkeling rond de sterke economische as Heerenveen-Wolvega met een goede balans tussen stedelijk gebied en platteland.
Scenario 3 De som der delen versterken door te verdelen
De gemeente Weststellingwerf kijkt over haar schaduw heen en heft zichzelf op om de onderdelen van het gebied te versterken door ze samen te voegen met gebieden die de identiteit versterken. De westhoek, in ieder geval de Rottige Meente, wordt toegevoegd aan Steenwijkerland en wordt onderdeel van het natuurgebied de Weerribben. Wolvega wordt samengevoegd met Heerenveen in de gemeente ‘Heerenveen-Wolvega’ en wordt de banenmotor van Zuidoost Friesland. De oosthoek wordt samengevoegd met Ooststellingwerf en/of Westerveld om zo het Fries-Drentse karakter te versterken. Sociaal-economisch vindt er versterking plaats door investeren in recreatie en toerisme.
Scenario 4 De logica van de Stellingwerven
De gezamenlijke geschiedenis en overeenkomsten in identiteit en uitdagingen maken het samenvoegen van Oost- en Weststellingwerf tot een logische stap om meer bestuurlijke en ambtelijke slagkracht te krijgen. Er ontstaat een gemeente met 50.000 inwoners, de onderkant van wat de hedendaagse norm is voor de omvang van een gemeente. Maar wel een gemeente met veel rijkdom aan natuur en cultuur, met een gemeenschappelijke deler de smeltkroes met veel potentie in toerisme en recreatie.
Scenario 5 Saksenland
De provinciegrenzen zijn zwakker dan de culturele grenzen. Er is veel oriëntatie op het zuiden. Trek die lijn door. Een fusie met Steenwijkerland levert een gemeente op van 70.000 inwoners. Indien Ooststellingwerf en Westerveld aansluiten krijg je een gemeente van 110.000 inwoners. Een gemeente met een dominant Saksische cultuur en met een unieke combinatie van toerisme en recreatie in het veen en op het zand, zowel voor intensieve benutting als voor rust en ruimte. Van voldoende omvang om veel uitvoering in eigen hand te houden.
Het einddocument, getiteld ‘Verschil moet er zijn’, is op 6 januari 2016 overhandigd aan de gemeenteraad van Weststellingwerf. De raad heeft laten weten de komende periode de verschillende scenario’s onder de loep te nemen en helderheid te scheppen over de toekomst van de gemeente. De politieke behandeling van de visie vindt plaats in de raadsvergadering van 1 februari aanstaande.
* De sessies waren geclusterd rond vier thema’s: identiteit, ambities, burgers en buitenstaanders. Voor het thema identiteit is onder andere met een aantal geselecteerde historici gepoogd de identiteit van Weststellingwerf te ontdekken. Dat heeft geleid tot een korte Canon van Weststellingwerf. Voor bestuurlijke en ambtelijke ambities zijn de visiedocumenten van de gemeente bestudeerd en zijn gesprekken met de gemeenteraad, het college van B&W en het brede ambtelijk management gevoerd. Met burgers heeft Rijnconsult gesprekken gevoerd rondom aandachtspunten voor sectoren. Ook is er een bijeenkomst belegd waarbij willekeurig 300 burgers zijn benaderd om een avond gestructureerd, maar vrijuit, over de toekomst van Weststellingwerf te praten. Tot slot is een Veldtocht Visie gehouden met een divers samengestelde groep buitenstaanders.
