GITP sponsort leerstoel Governance in de publieke sector

‘Toezicht in semipublieke organisaties: leren we van de misstanden?’ Dat was de titel van de inaugurele rede van Rienk Goodijk ter gelegenheid van zijn aanvaarding van de bijzondere leerstoel Governance in de (semi)publieke sector aan de Universiteit van Tilburg.

De leerstoel wordt mogelijk gemaakt door HRD-adviesbureau GITP.

De leerstoel heeft als doel nieuwe theoretische concepten voor de inrichting en het functioneren van goverance van (semi)publieke, maatschappelijke ondernemingen te ontwikkelen. Goodijk zal in zijn oratie betogen dat het toezicht op maatschappelijke ondernemingen de komende jaren vooral moet verbeteren door een bredere taakopvatting van het toezicht, integraal toezicht op complexe ondernemingen met publieke en commerciële taken en verbetering van de ‘boardroom dynamiek’ en ‘personal behavior’. De bijzonder hoogleraar gaat daarmee in op een van de onderzoeksvragen van de leerstoel: Is een nieuw concept van toezicht nodig in het (semi)publieke domein, gezien de toegenomen vermenging van publieke en commerciële activiteiten van maatschappelijke ondernemingen, de paradoxen en dilemma’s in het toezicht, en de regelmatige omzeiling van de huidige RvT? Voorbeelden van maatschappelijke ondernemingen zijn woningbouwcorporaties en onderwijs- en zorginstellingen.

Toenemende maatschappelijke druk

Maatschappelijke ondernemingen staan volgens Goodijk niet alleen onder een toenemende druk vanuit de samenleving om hun governance te verbeteren, maar hebben ook te maken met ingrijpende veranderingen in de interne organisatie die om aanpassing van governance vragen. “We constateren toenemende problemen en ook misstanden in de governance van maatschappelijke ondernemingen vanwege onder meer:

• bestuurlijke fouten, verkeerde inschattingen of immoreel gedrag;
• de toegenomen marktwerking waar veel bestuurders niet goed op zijn voorbereid of zelfs ongeschikt voor zijn;
• toegenomen complexiteit door zowel publieke als private activiteiten en diverse samenwerkingsbestanden maakt besturing vanuit de top steeds moeilijker en ondoorzichtiger;
• onduidelijkheid over taken en verantwoordelijkheden tussen en binnen de boards, onvoldoende ‘checks en balances’;
• verouderde opvattingen over toezicht;
• gevaren van sociaal constructivisme, problemen met ‘personal behavior’ et cetera.”

Nader onderzoek van misstanden

Goodijk stelt dat deze problemen en misstanden nader onderzocht dienen te worden om tot nieuwe inzichten te komen over good governance in maatschappelijke ondernemingen. De bijzondere leerstoel Governance in de (semi)publieke sector is 1 september 2010 ingesteld bij het Centrum voor het Bestuur van de Maatschappelijke Onderneming (CBMO) van de TiasNimbasbusinessschool van de Universiteit van Tilburg. Voorlopig voor één dag per week voor een periode van vijf jaar.

Rienk Goodijk

Naast zijn bijzonder hoogleraarschap is Rienk Goodijk als senior consultant binnen GITP verantwoordelijk voor het onderzoek en advieswerk op het gebied van (inter)nationale corporate governance, arbeidsverhoudingen/stakeholdermanagement en medezeggenschap. Daarnaast is hij parttime hoogleraar Interne Arbeidsverhoudingen en Corporate Governance, verbonden aan de Faculteit Bedrijfskunde van de Rijksuniversiteit Groningen.