Conclusion: Loonstijging 2 procent hoger ondanks crisis

De verwachte loonstijging voor 2012 ligt ondanks de crisis hoger dan de afgelopen drie jaar. Waar in 2011 de collectieve loonstijging uitkomt op gemiddeld 1,1%, verwachten werkgevers in 2012 een ruimere loonstijging van 1,8%. Dat blijkt uit onderzoek van HR-adviesbureau Human Capital Group.

Human Capital Group is onderdeel van Conclusion. De zakelijke dienstverlener uit Utrecht kocht de HR consulting tak van Deloitte Consulting in april 2004.

Human Capital Group vroeg 136 middelgrote organisaties in de profit en non-profit sector naar de verwachte loonstijging voor volgend jaar. Voor het eerst sinds 2009 is er in alle sectoren een toename te zien in de collectieve loonstijging die werkgevers verstrekken ter compensatie van prijsstijgingen. Ook de individuele loonstijging (de traditionele periodiek of de beoordelingsafhankelijke verhoging) ligt met 1,8% naar verwachting hoger dan de 1% van dit jaar. Werknemers die nog niet het eind van de salarisschaal hebben bereikt kunnen in 2012 dus een totale salarisgroei van 3,6% verwachten. Het adviesbureau wijst er op dat werknemers zich echter niet te rijk moeten rekenen omdat de inflatie voor 2012 wordt geraamd op 2%. De collectieve loonstijging dekt dit slechts ten dele.

Onzekere toekomst
Volgens Human Capital Group kijkt een groot deel van de organisaties met onzekerheid naar volgend jaar. Slechts een derde van de ondervraagde organisaties doet een uitspraak over de loonverwachting voor 2012. Desondanks is de verwachte loonstijging een realistische indicator, weet Conclusion adviseur en beloningsspecialist Ernst-Jan Bergman: "De cijfers stemmen overeen met de verwachtingen van het Centraal Planbureau, dat een contractloonstijging van 2% verwacht voor 2012". De verwachte loonstijgingen vallen in het onderzoek van Human Capital Group lager uit doordat ook werkgevers zonder CAO deelnemen. "We zien dat in deze groep organisaties de verwachte loonstijging lager is, te weten een krappe 1,6%. CAO-gebonden organisaties lijken toch 'last' te hebben van de looneisen van vakbonden, die een gemiddelde van 1,9% collectieve loonsverhoging afdwingen. CPB heeft alleen toegang tot loonafspraken die aan de CAO-tafel worden beslecht".

Sectorverschillen
Uit het onderzoek blijkt tevens dat de verwachte loonstijging per sector sterk verschilt. De industriele sector, de (bouw)nijverheid en de handel- en transportsector hebben met 2% de stevigste collectieve loonstijging voor de boeg, gevolgd door de zakelijke dienstverlening met 1,8%. Non-profitorganisaties en de overheidssector verwachten een beperkte loonstijging van 1,5%, waar dit voor het huidige jaar slechts 0,9% is. De individuele loonstijgingen tonen een vergelijkbaar beeld.

CAO en inflatie meest bepalend
Volgens Human Capital Group bepaalt de CAO voor het grootste deel de loonstijging. Bijna de helft van de ondervraagde organisaties baseert haar loonbeleid volledig op de collectieve onderhandelings-resultaten. Drie op de tien organisaties neemt de verwachting van het CBS voor cao-loonstijgingen en inflatieverwachting mee in de afwegingen en twee op de tien baseert de loonstijging op acties van concurrenten of wat in de eigen branche gebruikelijk is. Opvallend is dat slechts 13% van de organisaties de crisis of bezuinigingen als belangrijke factor van invloed op de loonontwikkeling noemt. De invloed van de CAO en de verwachte inflatie lijkt daarmee de grootste invloed op de loonstijging te hebben.