Instant payments bezig met snelle opmars in digitaal betaallandschap
In Nederland zijn we er al enkele jaren mee bekend, en de rest van de wereld volgt nu ook: instant payments zijn bezig met een snelle opmars. Capgemini verwacht dat instant payments tegen 2028 goed zijn voor ruim een vijfde van alle girale betalingen wereldwijd.
De opkomst van instant payments brengt volgens het World Payments Report van Capgemini grote veranderingen met zich mee voor consumenten, bedrijven en financiële instellingen. Zo zal het een belangrijke rol spelen in de overgang naar een cashless economie.
“De aanhoudende stijging van het aantal girale transacties is een keerpunt voor banken en aanbieders van betalingsdiensten. De data wijzen op een onvermijdelijke verschuiving naar een toekomst van instant en open betalingen”, ziet Jeroen Hölscher, Global Head of Payment Services bij Capgemini.
Deze vorm van betalen speelt in op de toenemende behoefte aan snelheid en efficiëntie in digitale betalingen. Waar traditionele betalingen vaak dagen duren, kunnen instant payments vrijwel direct worden verwerkt.

Hierdoor kunnen bedrijven bijvoorbeeld sneller beschikken over binnenkomende betalingen, wat een positief effect heeft op hun cashflow. Ook consumenten profiteren van de voordelen: ze hoeven niet langer te wachten op de verwerking van een betaling en kunnen direct geld overmaken, zelfs buiten kantooruren.
Nieuwe standaard
Instant payments bieden voordelen in uiteenlopende sectoren. Denk aan webshops, waar klanten verwachten dat hun betalingen direct worden bevestigd, of aan vastgoedtransacties, waarbij grote bedragen snel moeten worden overgemaakt.
Ook in het dagelijks leven worden toepassingen steeds breder. Peer-to-peer betalingen – zoals geld overmaken aan vrienden – zijn een voorbeeld waar instant payments een nieuwe standaard kunnen zetten.
Een cashless economie
De wereldwijde transitie van een ‘less cash’ naar een volledig ‘cashless’ economie is al in volle gang. Het totale aantal digitale betalingen neemt jaarlijks fors toe. Capgemini verwacht dat het totale volume van digitale geldtransacties wereldwijd dit jaar uitkomt rond de 1.650 miljard. Voor 2028 komt de prognose uit op zo’n 2.838 miljard.
Deze verschuiving wordt gedreven door de opkomst van e-commerce en de behoefte aan naadloze, omnichannel betaalervaringen. Bedrijven breiden hun digitale infrastructuren uit om tegemoet te komen aan de groeiende vraag naar digitale betaalopties, zowel voor consumenten als voor B2B-transacties.

Het wereldwijde aandeel van instant payments was over 2023 zo’n 16%. Opvallend daarbij is dat in bijvoorbeeld Azië en Latijns-Amerika het aandeel ruim een kwart is, terwijl het in Noord-Amerika slechts op 4% ligt. De verwachting is desondanks dat dit aandeel de komende jaren zal toenemen, vooral ten koste van de conventionele kaartbetalingen zoals met de creditcard.
Nederland koploper
In Nederland zijn instant payments inmiddels al aardig ingeburgerd. Sinds 2019 bieden de meeste grote Nederlandse banken de mogelijkheid om instant payments te ontvangen en te verzenden. Betalingen binnen het SEPA-gebied worden doorgaans binnen vijf seconden verwerkt – 24 uur per dag, zeven dagen per week.
Nederland loopt volgens Capgemini zelfs voorop in de uitrol van instant payments binnen Europa. De Europese Instant Payment Regulation (IPR), die in 2025 van kracht wordt, zal de uitrol ook in de rest van Europa vermoedelijk versnellen.
Ook andere nationale en grensoverschrijdende initiatieven zullen de frictie in betalingen verminderen en de adoptie bij zowel consumenten als bedrijven stimuleren, verwachten de onderzoekers. Dit zal de opmars van instant payments alleen maar verder versnellen. Financiële instellingen wordt dan ook aangeraden tijdig mee te gaan in deze ontwikkeling.
“Hoewel sommige financiële instellingen hun bestaande payment hub kunnen upgraden of gebruik kunnen maken van gedeelde bankinfrastructuur, blijft het een feit dat consumenten instant eisen en dat bedrijven bereid zijn een premie te betalen voor innovatieve oplossingen die echte bedrijfsproblemen oplossen”, concludeert Hölscher. “Het is nu tijd om die fundamenten te leggen.”

