Blijft de Apeldoornse Koningin Juliana School bestaan?
Moet de Koningin Juliana School (KJS) nou wel of niet gesloten worden? Deze vraag houdt de gemoederen in Apeldoorn al maanden bezig. Twee verschillende adviesrapporten van externe bureaus staan aan de basis van deze discussie.
In december 2020 voerden experts van adviesbureau PentaRho in opdracht van onderwijskoepel PCBO Apeldoorn, waar de KJS onder valt, een onderzoek uit. Naar voren kwam dat de school niet meer levensvatbaar was, onder andere door het dalende aantal leerlingen.
In 2011 zaten er nog 228 kinderen op de KJS, aan het begin van het vorige schooljaar 77 en aan het begin van dit schooljaar 92. En dat terwijl basisscholen in Apeldoorn volgens de regels worden opgeheven als deze minder dan 94 leerlingen hebben. De KSJ voldoet dus al twee achtereenvolgende jaren niet aan deze norm.
En daar komt volgens PentaRho ook geen verandering in. De KJS ligt vlak bij Paleis het Loo en heeft met name leerlingen uit de wijken Berg en Bos, Het Loo, De Parken en Loolaan-Noord. De adviseurs stellen dat in deze buurten de vergrijzing de komende jaren enkel zal toenemen, waardoor het onwaarschijnlijk is dat het tij keert voor de KJS.
PCBO Apeldoorn nam enkele maanden geleden het advies van PentaRho over. Per brief werden de ouders begin februari dit jaar op de hoogte gesteld van dit besluit. Deze reageerden vol ongeloof op de mededeling.
“In deze coronatijd moeten ouders al op hun tenen lopen om het onderwijs voor hun kinderen op peil te houden”, zegt Lennaart de Jong, voorzitter van de medezeggenschapsraad (MR) van de KJS in De Stentor. “Wij vinden het ongepast om juist nu een school te sluiten. En we vragen ons eveneens af of het wel echt nodig is om de school te sluiten.”
Second opinion
Na meerdere gesprekken met de Raad van Bestuur (RvB) van PCBO Apeldoorn, eiste de MR van de KJS een second opinion. Onder andere omdat het onderzoek van PentaRho volgens de MR op bepaalde vlakken tekortschiet. Zo zouden de bevolkingscijfers waarop het bureau de vergrijzingsvoorspellingen baseert incompleet zijn.
“Alsof PCBO Apeldoorn die sluiting er per se doorheen willen drukken.”
– Klaas Kuperus, woordvoerder van de MR van de KJS in De Stentor
Niet veel later werd adviesbureau BMC aangesteld om opnieuw de levensvatbaarheid van de KJS te onderzoeken. “Dat sluiting van de Koningin Juliana School de meest passende oplossing lijkt, laat ruimte voor twijfel”, is de conclusie van de tweede studie, waarin vraagtekens worden gezet bij de berekeningen van PentaRho.
Tegenvaller
Ondanks dat het onderzoek van BMC een opening geeft voor verdere discussie, weigert de RvB van PCBO Apeldoorn terug te komen op zijn besluit. “Ze zijn onvermurwbaar”, zegt Klaas Kuperus, woordvoerder van de MR in De Stentor. “Alsof PCBO die sluiting er per se doorheen willen drukken. Als ze dat doen op basis van het onderzoek waarin de cijfers niet kloppen, is dat een brevet van onvermogen.”
De MR meldt in een officieel advies aan PCBO Apeldoorn “niet per se tegen sluiting” te zijn, maar dat een besluit hierover “wel op deugdelijke gronden en na goed onderzoek moet worden genomen”. Van dat laatste is geen sprake volgens de MR, die ondertussen contact heeft gezocht met het ministerie van Onderwijs, dat laat weten de beslissing niet te kunnen terugdraaien.
Het moge duidelijk zijn: er heerst een hoop onduidelijkheid over het voortbestaan van de KJS in Apeldoorn. De RvB van PCBO buigt zich de komende dagen en weken nogmaals over het advies van de MR. De onderwijskoepel wil niet laten weten of dit het voorgenomen besluit mogelijk zal beïnvloeden, aldus een persvoorlichter van PCBO.
Bredere ontwikkeling
Om verschillende redenen – zoals vergrijzing, urbanisatie en onderwijsbezuinigingen – loopt het aantal basisscholen in Nederland al decennia terug, zo blijkt uit cijfers van het CBS. Zo waren er aan het begin van het afgelopen schooljaar bijna 6.200 basisscholen, in 1990 ging het om ruim 8.400.
Het zijn uitsluitend basisscholen met minder van 200 leerlingen die verdwijnen in ons land. In 1990 waren dat er meer dan 5.700, momenteel circa 3.100, een daling van ruim 45%. Het aantal basisscholen met 200 tot 2.000 leerlingen steeg de afgelopen dertig jaar met zo’n 20% van 2700 naar 3.250.