Deze 20 bedrijven krijgen de meeste NOW-subsidie
De Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW) heeft in de eerste drie maanden van de regeling €9,9 miljard aan subsidie verstrekt. In totaal hebben zo’n 140.000 bedrijven met samen 2,6 miljoen werknemers op de loonlijst een NOW-subsidie gekregen. De 20 grootgebruikers van de NOW-regeling hebben meer dan €700 miljoen ontvangen.
De eerste ronde van de NOW-regeling (NOW 1.0) was volgens het Kabinet een groot succes, want met de regeling zijn duizenden, zo niet honderden duizenden banen gered. Bedrijven die als gevolg van de coronacrisis hun omzet fors hebben zien dalen (tenminste 20%) zien door de regeling tot wel 90% van hun loonkosten gedekt door de staat. Het betreft zowel werknemers in vaste dienst als professionals met een flexibel contract.
KLM
Inmiddels was al bekend dat KLM met afstand de grootste ontvanger was van steun uit de NOW-regeling. Maar liefst €293 miljoen werd overgemaakt naar de nationale luchtvaartmaatschappij, die zonder staatssteun (KLM kreeg ook een ander miljardenpakket aan steun) samen met moederbedrijf Air France de afgrond in zou zijn ingevlogen.
NS
NS Reizigers kreeg €53 miljoen overgemaakt. Het verhaal achter de NS is bekend: het aantal reizigers in de trein is door de coronacrisis enorm teruggelopen, volgens de reisvervoerder is het dagelijkse aantal reizigers van 1,1 miljoen teruggelopen naar de huidige circa 110.000, oftewel maar liefst 90% minder. Het bedrijf verwacht pas weer in 2025 op het niveau van voor de coronacrisis te zullen zitten. Ondertussen vreest het bedrijf voor een financiële kaalslag: volgens de eigen berekeningen zal de vervoerder ruim €4,7 miljard aan inkomsten mislopen tussen 2020 en 2024. Van vele mensen zal onvermijdelijk afscheid genomen moeten gaan worden.
De NS zal overigens de NOW 1.0-steun gaan terugbetalen, omdat voor het openbaar vervoer een apart steunpakket komt.
Booking.com
Booking.com is de derde grote begunstigde als het gaat om het ontvangen van NOW-subsidie, goed voor een bedrag van €44 miljoen. Het bedrijf heeft hierom bakken kritiek over zich heen gekregen, en de steunaanvraag leidde zelfs tot Kamervragen en boycots vanuit de consumenten. Veel van hen zijn woedend door het feit dat een bedrijf dat miljarden winst maakt zich tot belastinggeld wendt. Over het afgelopen jaar, waarvoor financiële cijfers beschikbaar zijn, maakte Booking.com €2,9 miljard winst, op een omzet van €8,5 miljard, dus de aanvraag voor NOW-subsidie kan men gerust krankzinnig noemen.
Ter vergelijking: de organisatie maakt met een simpele handeling (het matchen van hotels en appartementen) meer winst dan multinationals zoals Heineken, Philips en AkzoNobel. Om het nog gortiger te maken, de hotelboekingssite kreeg tussen 2010 en 2018 ook nog eens €1,8 miljard cadeau van onze fiscus.
Op vier in de lijst van NOW 1.0-gebruikers staat Holland Casino, wat niet geheel verrassend is. Het bedrijf moest verplicht de deuren sluiten vanwege de social distanding-regels, en mocht pas vanaf 1 juli weer open. Holland Casino kon zich ook niet wenden tot een ander businessmodel, met als gevolg dat alle circa 3.000 medewerkers thuis kwamen te zitten en de omzet volledig instortte. Kortom, €31 miljoen aan loonsubsidie werd overgemaakt.
De top vijf wordt gecompleteerd door Tata Steel, dat €28 miljoen heeft ontvangen, net een paar ton meer dan de nummer zes, DAF Trucks. Schiphol, Tempo-Team, Transavia en GVB kregen allemaal meer dan €20 miljoen aan NOW 1.0-subsidie.
De top 20 ontvangers
Een lijst van de 20 bedrijven die de meeste NOW-subsidie hebben gekregen:
KLM
NOW 1.0-subsidiebedrag: €293,406,525
NS Reizigers
NOW 1.0-subsidiebedrag: €53,280,225
Booking.com
NOW 1.0-subsidiebedrag: €44,091,729
Holland Casino
NOW 1.0-subsidiebedrag: €31,885,515
Tata Steel
NOW 1.0-subsidiebedrag: €28,792,332
DAF Trucks
NOW 1.0-subsidiebedrag: €28,257,864
Schiphol
NOW 1.0-subsidiebedrag: €27,849,306
Tempo-Team
NOW 1.0-subsidiebedrag: €26,139,939
Transavia
NOW 1.0-subsidiebedrag: €24,265,698
GVB Exploitatie
NOW 1.0-subsidiebedrag: €20,517,378
VDL Nedcar
NOW 1.0-subsidiebedrag: €18,900,006
Nedtrain
NOW 1.0-subsidiebedrag: € 15,918,336
Canon Nederland
NOW 1.0-subsidiebedrag: €15,038,688
Van Oord
NOW 1.0-subsidiebedrag: €14,038,599
NS Groep
NOW 1.0-subsidiebedrag: €13,822,998
Sligro Food Group
NOW 1.0-subsidiebedrag: €13,593,549
Primark Nederland
NOW 1.0-subsidiebedrag: €13,179,540
EV Tilburg
NOW 1.0-subsidiebedrag: €12,562,614
Luchtverkeersleiding Nederland
NOW 1.0-subsidiebedrag: €12,388,656
Belangrijk om te vermelden is dat vooral grote bedrijven met verschillende dochterbedrijven NOW-subsidie hebben aangevraagd. Zo staan bijvoorbeeld KLM en Booking.com nog een keer in de top 100 van NOW-ontvangers. En een bedrijf als Tommy Hilfiger, dat zijn Europese hoofdkantoor in ons land heeft gevestigd, heeft met vier dochterbedrijven NOW-subsidie aangevraagd. Kortom voor sommige organisaties in de top-20 ligt het ontvangen steunbedrag dus feitelijk hoger.
Kanttekening bij de analyse is echter dat de bedragen vooralsnog voorschotten zijn. Het UWV heeft nog de kans om onterecht verleende subsidies achteraf terug te vorderen. Circa 9.000 bedrijven hebben hun aanvraag voor een NOW 1.0-subsidie afgewezen zien worden.
NOW 2.0-regeling
Inmiddels loopt de tweede ronde van de NOW-regeling. Deze is door het Kabinet aangescherpt. Zo is een van de nieuwe eisen dat bedrijven die zich hiervoor aanmelden geen winst mogen uitkeren aan aandeelhouders, geen bonussen uitkeren en geen eigen aandelen inkopen. Dit was onder meer voor Booking.com reden om geen verdere overheidssteun aan te vragen – deze eisen waren te gortig voor het management van het digitale reisplatform.
Ook wil Booking.com een grote reorganisatieronde aankondigen en dit zou en lastig zijn en politiek/maatschappelijk gevoelig liggen als het bedrijf nog altijd staatssteun zou krijgen. Booking.com zag naar eigen zeggen het aantal boekingen met 85% dalen sinds de start van de coronacrisis, vooral omdat er veel minder internationaal toerisme is. Booking.com heeft wereldwijd meer dan 17.500 werknemers in 70 landen wereldwijd, Amsterdam vormt een van zijn grootste operaties.
Booking.com is niet het enige bedrijf dat zich van een verdere subsidieregeling terugtrekt. Volgens een eerste schatting ligt het aantal aanvragen voor de NOW 2.0-tegemoetkoming in de loonkosten op ongeveer een derde ten opzichte van NOW 1.0. Wel hebben bedrijven meer tijd om zich aan te melden (tot eind augustus), omdat ze dan een beter beeld hebben van hun omzetontwikkeling, dus dit aantal zal de komende weken naar verwachting nog gaan toenemen. Wel is duidelijk dat NOW 2.0 miljarden goedkoper zal zijn dan diens voorganger.
Voor de NOW-regeling 1.0 is aan 140.000 aanvragers €7,9 miljard verstrekt. Bij de eerste betalingsronde was ruim €26,5 miljoen voor de sector Landbouw, groenvoorziening en visserij. Dit blijkt uit een online register van het UWV met gegevens van de bedrijven die een voorschot ontvingen.
