Vijf bedrijfsmatige trends en uitdagingen voor fysiopraktijken

Er speelt veel in de markt van fysiotherapie. Zo verloopt de samenwerking tussen zorgverzekeraars en fysiopraktijken sinds de invoering van de marktwerking vaak moeizaam en demonstreerden fysiotherapeuten vorig jaar nog in verband met de te hoge werkdruk. Bovendien doen zich sectorbreed diverse ontwikkelingen voor die focussen op preventie in plaats van genezing.

Experts van accountants- en adviesorganisatie BDO lichten vijf bedrijfsmatige uitdagingen voor fysiopraktijken uit.

Administratieve lasten

Door de verplichte administratie voor zorgverzekeraars is de werkdruk binnen veel fysiopraktijken toegenomen. Daarnaast heeft de invoering van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) vanaf mei 2018 voor veel praktijken tot een nog complexere administratieve last geleid. Mede veroorzaakt door deze compliance ervaren praktijkhouders hogere administratieve lasten.

Het snel kunnen acteren op actuele data en ‘realtime’ inzicht in de belangrijkste KPI's en aandachtspunten is steeds vaker noodzakelijk om de juiste keuzes te kunnen maken ten aanzien van de toekomst.

Minder ruimte voor investeringen

Door de druk op de tarieven van fysiotherapeuten sinds de invoering van de marktwerking en door de eerdergenoemde administratieve lasten, is het voor veel fysiotherapeuten op dit moment niet haalbaar om (tijd en geld) te investeren in innovatie en ontwikkeling. Zo zien wij dat innovatieve ideeën uit de dagelijkse praktijk vaak onvoldoende worden doorontwikkeld. Dat terwijl praktijken moeten innoveren om hun huidige positie in de markt te behouden of te verbeteren.

Innovatie door middel van het aanbieden van eHealth diensten, zoals via apps en andere platforms, zit ondanks diverse initiatieven nog steeds in de pioniersfase. Op de lange termijn verwachten wij dat het tekort aan investeringen op het gebied van innovatie zal leiden tot lagere marges en een zwakkere positie van de achterblijvende praktijk ten opzichte van de vooruitstrevende concurrenten.

Het ontbreken van een cao

Voor fysiotherapeuten die werken in een vrijgevestigde praktijk ontbreekt een cao. Hierdoor ontstaat grote diversiteit in arbeidsvoorwaarden en -regelingen binnen de fysiotherapie. Daarnaast wijzigt het arbeidsrecht ook regelmatig, waardoor de eigen regelingen steeds weer aangepast moeten worden.

In de praktijk leidt dit vaak tot onrust en zorgt dit voor onzekerheid bij zowel de werknemers als de praktijkhouders. Op het gebied van werkgeverschap gelden er binnen de fysiotherapie nog tal van andere uitdagingen. Denk aan het all-in loon, flexibele contracten, goede arbeidsovereenkomsten, zieke medewerkers en beëindiging dienstverband.

Toekomstig tekort aan fysiotherapeuten

Momenteel vindt er dubbele vergrijzing plaats. Dit wordt veroorzaakt door de hogere levensverwachting in combinatie met het stijgend aantal ouderen. Naar verwachting is in 2020 31,2% van de Nederlandse bevolking 65 jaar en ouder. Deze trend biedt enerzijds kansen voor gespecialiseerde praktijkhouders; denk aan geriatriefysiotherapie gericht op verouderingsprocessen, lichamelijke aandoeningen bij ouderen, medicijngebruik en effectieve manieren van behandeling bij patiënten thuis.

Anderzijds creëert dit ook druk op de eerstelijnszorg en de complexere zorg terwijl ook de fysiotherapeuten zelf vergrijzen. Momenteel is bijvoorbeeld 10% van de 30.000 fysiotherapeuten ouder dan 60 jaar, wat mogelijk resulteert in een tekort aan fysiotherapeuten op lange termijn. Tot slot zorgt feminisering van het beroep voor een groter aandeel parttime fysiotherapeuten.

Consolidatie van praktijken

Mede gezien de eerder benoemde uitdagingen, consolideert de markt van fysiotherapeuten. Steeds vaker sluiten relatief kleine praktijken zich aan bij ketens en samenwerkingsverbanden. De grotere fysioketens hebben vaak een sterkere positie in de onderhandelingen met zorgverzekeraars en maken gebruik van gecentraliseerde administratieve functies wat het voor kleinere praktijken een aantrekkelijke stap maakt.

Tevens spelen praktijkhouders hiermee in op de conjunctuurgevoeligheid van de beroepsgroep, waarbij fysioketens gerichte marketing campagnes uitvoeren om de vraag te sturen. Wat de consolidatie van praktijken tot een uitdaging maakt is dat er gedurende deze overnameprocessen vaak blijkt dat er een groot verschil bestaat tussen de waardeperceptie van de kopende ketens en van de verkopende praktijkhouders.