Integrale aanpak vereiste voor succesvolle digitale transformatie
Digitale transformaties zullen zonder twijfel onderdeel uitmaken van de toekomst van iedere organisatie. “Digitale transformatie kan enorme kansen bieden, van meer efficiency en hogere output tot een betere klantervaring en een gezonder rendement”, zegt David Bos, partner bij BDO Advisory. De vraag is: hoe en wanneer je op de trein moet springen. "Succes begint met een integrale aanpak", betoogt Bos.
Over de onbegrensde mogelijkheden van digitale transformatie is veel gezegd en geschreven, erkent Bos. Toch hecht hij veel belang aan het onderwerp, in het bijzonder binnen het snel veranderende landschap van vandaag. “Technologie raakt alles en iedereen, en we staan nog maar aan het begin. Technologische ontwikkelingen als IoT, cloud, AI en robotisering komen nu pas echt op stoom. En daarmee is the sky the limit.” Hierdoor nemen voor zowel B2B als B2C organisaties de mogelijkheden van technologische innovatie in rap tempo toe. Organisaties uit alle sectoren en verschillende omvang omarmen digital voor het verbeteren van de bedrijfsvoering en vernieuwing.
Maar het gaat niet alleen om incrementele verandering, er is binnen het speelveld ook sprake van grote disruptie. Iconische merken zoals Nokia van Kodak zijn van het toneel verdwenen, dankzij businessmodellen die door digitalisering gedateerd raakten, terwijl tegelijkertijd nieuwe, innovatieve spelers als Airbnb, Uber of Google wereldwijd de macht de afgelopen jaren hebben overgenomen. "Nieuwe spelers en businessmodellen zetten de toon; of we nu een taxi bestellen, reizen boeken, appartementen verhuren, muziek luisteren of films kijken.”
Stilstaan is geen optie
En dus is stilstaan geen optie voor de gevestigde orde. Niet alleen om klanten tevreden te stellen en concurrenten en nieuwkomers voor te blijven, maar ook om talent aan te trekken. “Veel professionals willen alleen werken voor een aantrekkelijke en innovatieve werkgever, die voorop durft te lopen in digitale transformatie en daar een heldere visie op heeft.”
Deze kansen benutten is echter geen gemakkelijke opgave, erkent Bos, die een lange staat van dienst heeft op het gebied van digitale transformatie en technologie consultancy. Verschillende onderzoeken hebben de afgelopen jaren aangetoond dat het omzetten van digitale veranderingen naar succes een hobbelige weg kan zijn. Sommige deskundigen schatten dat tot wel tweederde van dergelijke trajecten niet of onvoldoende de vooraf gestelde doelstellingen weet te realiseren. Bos herkent zich in de uitdaging en zegt dat het vaak neerkomt op een aantal sleutelfactoren, die een succesvolle implementatie in de weg kunnen staan.
De grootste bottleneck voor bedrijven om te transformeren vormt het ontbreken van een digitale strategie, en een gebrek aan budget en middelen. Vaak komt hier ook nog bij dat vanuit het management onvoldoende steun en betrokkenheid komt voor digitale verandering – enkel de CIO hiervoor verantwoordelijk maken is niet genoeg – en dat bedrijven soms hun huidige digitale volwassenheid overschatten, wat betekent dat ze te hoge ambities stellen. Achterop raken in het digitale landschap kan ook betrekking hebben op organisaties stilstaan of geen progressie durven te maken, zegt Bos, die dit in de praktijk regelmatig ervaart. “Een transformatie brengt onzekerheden en risico’s met zich mee. De angst voor datalekken, privacyovertredingen of cyberaanvallen maakt dat sommige bedrijven hun digitale transformatie uitstellen.”
Volgens internationaal onderzoek van TCS kan slechts 5% van organisaties wereldwijd zichzelf een digitale leider noemen. "Dit betekent dat ze alle facetten van digitalisering onder de knie hebben, van strategie en organisatie tot processen, mensen, governance, IT en cultuur”, legt Bos uit. In ons land mag 4% van organisaties zich een koploper noemen. Een zorgwekkender cijfer is echter dat 55% van opgerichte organisaties volgers of achterblijvers worden – deze bedrijven hebben nog een lange weg te gaan.
Voor alle bedrijven die hun digitale vaardigheden willen vergroten, zegt Bos dat het essentieel is om een holistische aanpak te hanteren. “Succesvolle digitale transformatie vereist een gestructureerde en integrale aanpak. Neem processen als voorbeeld. Processen zijn nooit losse elementen maar hangen nauw met elkaar samen. Digitaliseer je het ene proces, dan heeft dat direct implicaties voor andere processen. De transitie kan daarom alleen slagen bij een integrale en gecoördineerde aanpak, waarbij organisaties de vaak grote impact op medewerkers en klanten actief moeten meenemen.”
In de praktijk gebruikt BDO hiervoor een speciaal ontwikkeld model: het ‘BDO 360° perspectief op digitale transformatie’. Bos: “Het model helpt om inzichtelijk te maken wat er binnen een organisatie speelt, in en tussen alle interne processen. Vanuit dit vertrekpunt kan men heldere doelen stellen en vervolgens efficiënt aan digitale transformatie werken. Op alle relevante terreinen.”
Drie pijlers
Het fundament van de aanpak bestaat uit drie dimensies: een set van vijf ontwikkel-assen van digitale transformatie, de mate van ontwikkeling van de digitalisering van de organisatie en het interne executieniveau. Aan de hand van een voorbeeld legt Bos uit waarom het belangrijk is om deze aspecten in de gaten te houden: “In de meeste gevallen begint een organisatie vaak met een deeloplossing, zoals de implementatie van een ERP-systeem of het automatiseren van handmatige of foutgevoelige processen door robotisering. Dit raakt niet alleen de ontwikkel-as ‘IT’, maar ook andere ontwikkel-assen: zo moeten de medewerkers leren omgaan met het nieuwe systeem, merken de klanten dat ze sneller worden bediend en bekijkt de finance-afdeling het rendement van de ERP-investering.”
In de afgelopen maanden heeft het model zijn succes bewezen. “We hebben verschillende klanten geholpen met het vormgeven van hun digitale strategie en de executie daarvan. Het biedt een houvast die maakt dat alle aspecten van verandering aan bod komen.” Gevraagd naar waarom klanten de propositie van BDO waarderen, wijst Bos op de heldere blik van het kantoor op digitalisering, de ruime expertise op het gebied van risicomanagement (“het onderwerp zit van oudsher in onze genen, van cyberrisico’s tot voldoen aan nieuwe wet- en regelgeving”) en BDO’s combinatie van technologische expertise en ervaring, diepgaande klant- en sectorkennis en vakinhoudelijke professionaliteit. “Een drie-eenheid die borg staat voor een integrale aanpak van digitale transformatie”, sluit Bos af.
