Acht Nederlandse universiteiten in top 100 universiteiten van Europa

06 juni 2017 Consultancy.nl

De jaarlijkse publicatie van Europa’s 100 meest innovatieve universiteiten van Thomson Reuters wordt net als vorig jaar aangevoerd door KU Leuven in België. Op de tweede en derde plek volgen Imperial College in Londen en de universiteit in Cambridge. Acht Nederlandse universiteiten hebben een plek in de top honderd bemachtigd, waarvan TU Delft met een achtste positie het hoogst staat genoteerd.

Canadees-Amerikaanse mediamultinational Thomson Reuters heeft onlangs voor de tweede keer zijn jaarlijkse ranglijst van de honderd meest innovatieve universiteiten van Europa gepubliceerd. Voor het samenstellen van de lijst werkt het bedrijf samen met Clarivate Analytics, de voormalige Intellectual Property & Science van Thomson Reuters.

Traditioneel worden Britse universiteiten vaak gezien als de beste van Europa. Oxford en Cambridge krijgen wereldwijde erkenning voor hun prestaties in praktisch alle mogelijke onderwerpen en disciplines. Hoewel verschillende ranglijsten hun topposities blijven toekennen op basis van dergelijke academische reputatie, waarbij Oxford en Cambridge meestal strijden om de eerste plaats, is er voor een hoge positie op de lijst van Thomson Reuters meer nodig. Het lesmateriaal, de locatie, de kosten en de academische prestaties zijn allemaal bepalende factoren in het bereiken van een toppositie, wat steeds belangrijker wordt nu universiteiten met elkaar concurreren om de volgende generatie studenten. 

Uit de ranking van Thomson Reuters blijkt dat de prioriteit die wordt toegekend aan disciplines binnen de natuurwetenschappen is toegenomen. Ook wordt er gekeken welke universiteiten de grootste bijdragen leveren aan wetenschap en technologie. Het is hierbij belangrijk dat ze niet alleen de eigen samenleving verder helpen, maar ook de wereldwijde economie als geheel. Het leidende principe voor de door Thomson Reuters gehanteerde criteria beoordeelt universiteiten op basis van eigen gegevens en zorgvuldig geselecteerde analyse-tools van Clarivate Analytics. Op deze manier komen de onderzoekers tot een op patenten en onderzoek gebaseerde meeteenheid die hen in staat stelt de essentie van innovatie te evalueren.

KU Leuven meest innovatieve universiteit van Europa 2017

KU Leuven

Ondanks de veronderstelde dominantie van de Britse instellingen blijkt uit het onderzoek dat het Belgische KU Leuven de meest innovatieve universiteit van Europa is. De instelling eindigde vorig jaar ook bovenaan de lijst. Gelegen in het hart van België, onderin Vlaanderen en niet ver van Brussel, behoort deze 600 jaar oude universiteit steevast tot de beste universiteiten van Europa. Imperial College London, aan wiens onderzoekers de ontdekking van peniceline, doorbraken in de holografie en de ontwikkeling van glasvezel worden toegeschreven, eindigt op de tweede plek. Cambridge, waar in totaal 91 Nobelprijswinnaars vandaan komen, staat op de derde plaats, terwijl Oxford niet hoger uitkomt dan plaats tien.

De universiteit uit Leuven verschaft een stimulerende thuisbasis voor een verscheidenheid aan fundamentele en toegepaste onderzoeksprojecten en staat daarnaast bekend om haar goede ontwikkelingsorganisaties. KU Leuven heeft veel van haar succes te danken aan de ontwikkeling van uitvindingen op het gebied van micro-elektronica, nanotechnologie en ICT-systemen. Een speciale vermelding is op zijn plaats voor het Laboratorium Virologie en Chemotherapie (Rega instituut), waar een baanbrekend antiviraal medicijn werd ontdekt om hepatitus C mee te bestrijden, en waar technieken werden ontwikkeld om de opkomst van het Zika-virus te remmen. Het onderzoek van KU Leuven heeft meer patenten opgeleverd dan de grote meerderheid van de overige Europese universiteiten en de universiteit gaf het afgelopen jaar €454 miljoen uit aan onderzoek. 

Innovatieve universiteiten blijken vooral te zijn gevestigd in West-Europa, waar 60 van de 100 op de lijst voorkomende universiteiten zich bevinden. In Noord-Europa zijn er 24 gevestigd en in Zuid-Europa zijn dat er vijftien, terwijl Oost –Europa slechts met één universiteit vertegenwoordigd is op de lijst (Jagiellonian Universiteit in Polen, op plek 90). In overeenstemming met de topposities die ze op de lijst bekleden, is het mogelijk dat de meeste prestigieuze instellingen hun sterke reputatie gebruiken om een verhoging van het collegegeld te rechtvaardigen. De onderzoekers merken hierbij wel op dat sommige hooggeplaatste universiteiten wellicht duur zijn, maar volgens de criteria op basis waarvan de lijst is samengesteld wel een grote positieve bijdrage leveren aan de samenleving.

Nederlandse universiteiten

Onder de 100 meest innovatieve universiteiten van Europa bevinden zich acht Nederlandse WO-instellingen. De hoogste Nederlandse notering is voor Technische Universiteit Delft (TU Delft), die eindigt op de achtste plaats. Hiermee is de universiteit wel iets gedaald ten opzichte van vorig jaar, toen de universiteit op de zevende plaats stond. De hoge positie van TU Delft komt onder meer door het grote aantal octrooien dat het in bezit heeft. Bovendien wordt maar liefst 84,1% van de door de universiteit aangevraagde octrooien ook daadwerkelijk toegekend door octrooibureaus. Een andere reden dat de TU Delft zo goed scoort, is vanwege de grote commerciële impact van het onderzoek dat er plaatsvindt. 

De tweede Nederlandse instelling op de lijst is Universiteit Leiden die zich op de 17e plaats bevindt. Vorig jaar stond Leiden nog op plek 38 en met een stijging van 21 plaatsen is de Nederlandse universiteit (met afstand) de grootste stijger in de lijst ten opzichte van een jaar geleden. Erasmus Universiteit Rotterdam is de derde Nederlandse instelling op de lijst en staat op plaats 32, gevolgd door Universiteit van Amsterdam op de 40e plek en Universiteit Utrecht op plaats 50. Universiteit Twente is terechtgekomen op de 65e positie en Rijksuniversiteit Groningen staat enkele plekken lager op 70. De laatste Nederlandse instelling die de lijst heeft weten te halen is Maastricht University, die op de 77e plek eindigde. 

Acht Nederlandse universiteiten in top 100 meest innovatieve universiteiten van Europa

Opvallende afwezige op de lijst is wellicht de Technische Universiteit Eindhoven. Hier werden het afgelopen jaar minder dan 50 patenten geregistreerd, waardoor de instelling niet meer in aanmerking kwam voor opname in de lijst. Nederland is in de huidige lijst dan ook met één universiteit minder vertegenwoordigd dan op de lijst van 2016. Volgens onderzoek van Goudsteen & Company is er bij de Nederlandse universiteiten nog veel ruimte voor verbetering, onder meer wat betreft de kwaliteit van de docenten. Tegelijkertijd verwelkomden de Nederlandse universiteiten in 2016 een recordaantal van 250.000 nieuwe Bachelor- en Masterstudenten. 

In verhouding met grote landen als Duitsland en Frankrijk doet Nederland het prima. Per hoofd van de bevolking staat ons land op de vijfde plaats van landen met de meest innovatieve universiteiten, terwijl Duitsland en Frankrijk zich in de middenmoot bevinden. De eerste plaats op dit gebied is voor Ierland, waar per hoofd van de bevolking twee keer zoveel innovatieve universiteiten zijn als in Duitsland en Frankrijk.

20 meest innovatieve universiteiten

Een overzicht van de 20 meest innovatieve universiteiten in Europa en de overige Nederlandse Universiteiten in de top 100:

1. KU Leuven (België)
2. Imperial College London (UK)
3. University of Cambridge (UK)
4. Technische Universiteit München (Duitsland)
5. Technische Universiteit Lausanne (Zwitserland)
6. Friedrich Alexander Universiteit Erlangen Neurenberg (Duitsland)
7. Pierre & Marie Curie Universiteit (Frankrijk)
8. Technische Universiteit Delft (Nederland)
9. Universiteit van Zürich (Zwitserland)
10. University of Oxford (UK)
11. Zwitserse Federale Instituut van Technologie Zürich (Zwitserland)
12. Universiteit van München (Duitsland)
13. Universiteit van Kopenhagen (Denemarken)
14. Technische Universiteit Denemarken (Denemarken)
15. Universiteit van Montpellier (Frankrijk)
16. University of Manchester (UK)
17. Leiden Universiteit (Nederland)
18. Vrije Universiteit van Berlijn (Duitsland)
19. Universiteit Gent (België)
20. Universiteit van Parijs Descartes (Frankrijk)

32. Erasmus Universiteit Rotterdam
40. Universiteit van Amsterdam
50. Universiteit Utrecht
65. Universiteit Twente
70. Rijksuniversiteit Groningen
77. Maastricht University