Oplossingen voor de pensioenuitdagingen van werkgevers
De pensioenen zullen ook in 2017 de gemoederen flink bezighouden. Om het stelsel betaalbaar te houden, moet er langer worden doorgewerkt. En bestaande regelingen zullen meer en meer worden vervangen door beschikbare premieregelingen. Het wordt allemaal veroorzaakt door de vergrijzing en de lage marktrente. Hoe moet je hiermee omgaan als werkgever? Wat is een goede aanpak? Door de juiste stappen te zetten, kunnen de zaken goed en effectief geregeld worden, zeggen Bart Brenninkmeijer en Remco Leur. Ze begeleiden vanuit Mercer werkgevers regelmatig bij de transitie naar nieuwe regelingen. Hieronder geven zij hun visie op de ontwikkelingen in pensioenlandschap in 2017 en leggen uit wat werkgevers kunnen doen.
Demografische ontwikkelingen en rente grootste probleem
Bart Brenninkmeijer: “De lage rente is de belangrijkste reden om het pensioenstelsel op de schop te nemen, om de pensioenleeftijd op te trekken naar 68 jaar en de beschikbare premieregeling in te voeren. Een extra complicerende factor is natuurlijk het feit dat we langer leven waardoor er ook langer moet worden uitgekeerd en de gemiddelde leeftijd van de werknemers stijgt. De rente is echter het grootste probleem en zal dat voorlopig ook blijven. Werkgevers moeten daar in 2017 echt mee aan de slag.”
Uitkeringen omlaag
Remco Leur: “Ook bij beschikbare premieregelingen is de lage rente een probleem. Pensioenuitkeringen gaan hoe-dan-ook omlaag. Voor individuele werknemers gaat dit enorme implicaties hebben. Ik vind het belangrijk dat men zich hiervan bewust is. Werknemers moeten goed geïnformeerd worden en ze moeten in 2017 echt in actie komen. Daar ligt een belangrijke taak voor werkgevers.”
Welke implicaties brengt dit met zich mee?
Andere aanpak
Bart Brenninkmeijer: “De ontwikkelingen vragen om een volstrekt andere aanpak dan in de voorgaande jaren. Ad hoc-oplossingen zijn niet meer afdoende. Met het aanpassen van je pensioenregeling en een briefje aan de werknemers ben je er niet. Dan schiet je als werkgever tekort. Dit is echter precies wat er de afgelopen jaren veel is gebeurd waardoor de status van het pensioen en de pensioenregeling nu voor veel werknemers en werkgevers onoverzichtelijk is geworden. Er zit geen visie meer achter. Je kunt het daardoor als werkgever niet goed meer uitleggen aan je stakeholders en je kunt er ook niet meer op sturen.”
Integraal denken
Remco Leur: “Wij vinden dat er meer integraal naar pensioenregelingen moet worden gekeken. Pensioenregelingen moeten onderdeel worden van het denken over de financiële gezondheid van de onderneming en van de individuele werknemer. Het gaat om het beantwoorden van vragen als: past een regeling bij het kostenpatroon van onze organisatie? Past het bij de financiële situatie van een werknemer in zijn verschillende levensfases?”
Wat kunt u als werkgever doen?
Doe onderzoek
Bart Brenninkmeijer: “Veel organisaties moeten in 2017 eigenlijk met hun pensioen opnieuw naar de ‘tekentafel’. Wij zeggen: onderzoek nu eens goed hoe het pensioengebouw in elkaar zit. Hoe gaan de kosten zich ontwikkelen bij een ongewijzigde populatie en een ongewijzigd pensioengebouw? Wat betekent dat voor de ontwikkeling van de kostenstructuur van de onderneming?”
Mogelijkheden om te sturen
Remco Leur: “We denken dat werkgevers nog eens goed kunnen kijken wat de mogelijkheden zijn om te sturen. Vraag je als werkgever af: hoe kan ik tot een situatie komen die voor mijn organisatie én voor mijn medewerkers en deelnemers tot betere financiële uitkomsten leidt? Een situatie die beter past bij de omstandigheden, zowel financieel als arbeidsvoorwaardelijk.”
Ontwikkel een visie
Bart Brenninkmeijer: “Bij sturingsmechanismen moet je denken aan zaken als ‘doorbeleggen’, deeltijdpensioen, hogere deelnemersbijdrage, andere staffels en communicatie. Ontwikkel ook een visie. Vraag je als werkgever een keertje af waar je met je pensioenen naar toe wilt.
Wat je moet doen om ‘compliant’ te zijn. Hoe je tot concurrerende arbeidsvoorwaarden kunt komen. Wat je moet doen om kosten beheersbaar te houden. Hoe je de flexibiliteit van je arbeidsinzet waarborgt. Wat er nodig is om de financiële kennis van medewerkers te ontwikkelen, zodat zij onderbouwd beslissingen kunnen nemen over hun pensioenregeling. Dat soort zaken zijn stuk voor stuk belangrijk.”
Strategische rol HR
Remco Leur: “Een integrale aanpak van de problematiek rond pensioenen betekent dat de HR-afdeling een meer strategische rol krijgt. Er moet worden nagedacht over inzetbaarheid van medewerkers, over arbeidsvoorwaarden, over sparen voor later en daarover moet worden geadviseerd aan de executive board. Via de beschikbare premiestaffel en de werknemersbijdrage heeft de CFO invloed op de kosten en met de keuze voor de juiste invulling van doorbeleggen heeft de CFO invloed op het potentiële rendement. Voor de CEO zijn deze onderwerpen ook belangrijk. Maar daarnaast kijkt hij ook naar de betrokkenheid en vitaliteit van de werknemers. Want dat werkt door in de kwaliteit van de dienstverlening van de organisatie, en uiteindelijk in de reputatie.”
Mercer’s visie op de pensioenuitdagingen in 2017
Zie deze tijd als een kans
Bart Brenninkmeijer: “Het komende jaar wordt lastig. Er moet op het terrein van pensioenen echt veel gebeuren. Maar wij zeggen ook tegen werkgevers: zie deze tijd vooral als een kans. Er is nu de mogelijkheid om samen met werknemers heel veel te regelen en de pensioenen toekomstbestendig te maken. Dit is een moment om de balans in de onderneming te verbeteren, zowel qua werknemersbestand als financieel. Gebruik het deeltijdpensioen om kosten te verlagen en ruimte te scheppen voor jong talent met behoud van de ervaring van je oudere werknemers die duurzaam inzetbaar blijven. Mercer kan zulke transities begeleiden en erover adviseren. We zorgen dat alles in goede banen wordt geleid.”
Bart Brenninkmeijer is Market Segment Leader Mid Market bij Mercer, Remco Leur is Business Segment Leader Retirement Mid Market bij Mercer.
