228 luchtvaartmaatschappijen mogen Europa niet in
In totaal staan er 228 luchtvaartmaatschappijen op de zwarte lijst van de Europese Unie. Vliegtuigen van deze maatschappijen mogen niet landen in EU-landen, of daaroverheen vliegen. Ook zijn er acht vliegmaatschappijen waar een beperkt verbod voor geldt – niet alle toestellen zijn welkom boven en op Europees grondgebied.
De EU heeft een van de meest veilige luchtruimen ter wereld doordat er in EU-lidstaten hoge standaarden worden nageleefd op het gebied van veiligheid en monitoring. Buiten de EU is dit niet altijd het geval. Om het luchtruim zo veilig mogelijk te houden heeft de Europese Commissie in 2005 voor het eerst een ‘zwarte lijst’ opgesteld van luchtvaartmaatschappijen die niet aan de veiligheidsstandaarden voldoen. Het is voor deze maatschappijen verboden om met eigen vliegtuigen* vluchten uit te voeren naar EU-lidstaten, of om daaroverheen te vliegen.
Verboden maatschappijen
Anno 2015 bestaat de zwarte lijst van de EU uit 228 luchtvaartmaatschappijen uit 21 verschillende landen. Meer dan een kwart van deze luchtvaartmaatschappijen opereert vanuit Indonesië – 59 Indonesische vliegmaatschappijen zijn niet welkom in het Europese luchtruim. Nog geen maand geleden stortte een van toestellen van Trigana Air – een van de 59 verbannen maatschappijen – neer, waarbij geen overlevenden waren.
Na Indonesië komen de meeste verbannen vliegmaatschappijen uit Democratische Republiek Congo (21), Kazachstan (19), Soedan (18), Mozambique (17) en Nepal (16). Kirgizië en Angola tellen beide 13 maatschappijen die geweerd worden uit het EU-luchtruim. In totaal bevat de lijst 15 Afrikaanse landen, met een gecombineerd totaal van 116 verbannen luchtvaartmaatschappijen – meer dan de helft (50%). De andere landen zijn Aziatisch, op Suriname na – het Zuid-Amerikaanse land staat met 1 maatschappij op de zwarte lijst.
Beperkt verbod
De EU heeft naast zijn zwarte lijst met totaalverboden tevens een lijst met acht vliegmaatschappijen die een beperkte toegankelijkheid genieten voor de EU-lidstaten en het daarboven gelegen luchtruim. Van deze maatschappijen mag slechts een beperkt deel van de vloot op of over EU-landen vliegen. Op deze lijst staan onder andere Air Astana, Iran Air en Air Koryo, de nationale vliegmaatschappijen van respectievelijk Kazachstan, Iran en Noord-Korea. Van Air Koryo mogen bijvoorbeeld maar twee vliegtuigen het EU-luchtruim betreden, aangezien de andere toestellen volgens de Europese Commissie te risicovol zijn.
* Met toestellen en bemanning van een andere, niet verbannen, maatschappij kunnen de verbannen maatschappijen vaak wel toestemming krijgen om vluchten naar en over de EU-landen uit te voeren. Ook voor vluchten zonder passagiers – bijvoorbeeld voor onderhoud aan het toestel in een Europese faciliteit – worden wel eens uitzonderingen gemaakt.