Green Deal Circulair Inkopen moet een merk worden

In november ging het platform ‘Green Deal Circulair Inkopen’ van start. Mede-initiatiefnemers Joan Prummel (Ministerie van Economische Zaken) en Cas van Arendonk (Kirkman Company) zijn verheugd dat het platform inmiddels behoort tot één van de krachtigste netwerken gericht op verduurzaming binnen het inkoopdomein. Consultancy.nl blikt samen met Van Arendonk terug op de eerste maanden sinds de lancering en kijkt vooruit. “Eind 2016 willen we ervoor zorgen dat circulair inkopen de norm is bij toonaangevende bedrijven”. 

Cas van Arendonk (44) studeerde af als bedrijfseconoom aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. In 2000 richtte hij met Ivar Davids en Han Hendriks organisatieadviesbureau Kirkman Company op. Sinds het begin heeft Kirkman Company zich ontwikkeld tot een toonaangevende speler binnen de adviesmarkt, met zo’n 60 man gevestigd in Baarn en diverse dochterondernemingen zoals YSE (talentontwikkelaar), We Beat The Mountain (focus op afvalvermindering), Aimforthemoon (ontwikkelen van young social entrepreneurs), Next2Company (het bouwen aan integrale ondernemingen) en Ygenwijs  (on-, offline community waarin iedereen werkt vanuit talent en passie). Van Arendonk geeft ook gastcolleges aan verschillende universiteiten over onder andere het onderwerp leadership. 

Circulaire economie
De afgelopen jaren specialiseerde Van Arendonk zich – vanuit zijn passie voor duurzaamheid met name op de zogeheten trend ‘circulaire economie’. De gedachte achter dit buzzwoord in managementland is simpel. Aangezien grondstoffen in toenemende mate schaarser worden is er een economische behoefte aan meer recycling binnen productieketens. Bovendien is er vanuit efficiëntie- en duurzaamheids-perspectief nog altijd veel ruimte voor het optimaliseren van processen, zoals het verminderen van afval en het hergebruik van de output van het ene proces voor de input van een ander. Door het combineren van beide principes ontstaat een circulaire economie, een systeem waarbij de herbruikbaarheid van producten en grondstoffen wordt gemaximaliseerd met als ultiem doel 100% herbruikbaarheid. 

“De circulaire economie gedachte is geen trend die overwaait” zegt Van Arendonk. “Het wordt een van de grondbeginselen van de economie en zakendoen in de komende jaren, daar ben ik van overtuigd”. Te vaak wordt het thema nog aangehaald als een initiatief ter verduurzaming van ketens, met als gevolg dat het binnen het bedrijfsleven snel wordt geschaard onder de verantwoordelijkheid van de MVO-manager. De circulaire economie-gedachte moet in het DNA van de organisatie worden opgenomen en de rol van de CSR-manager overbodig maken. Het doel is van Social Enterprises een pleonasme te maken, omdat iedere organisatie in de toekomst ‘social’ is en het dus net zo goed weggelaten kan worden. Net als “wit” in het pleonasme ‘witte sneeuw’. “Wist je dat de overgang naar een circulaire economie jaarlijks in Nederland €7 miljard en 50.000 banen kan opleveren? Het duurt niet lang meer voordat het hoog op de agenda staat van bestuurders en CEO’s,” stelt de adviseur.

Circulair Inkopen
Binnen het circulaire economie-gedachtegoed, richt Van Arendonk zich vooral op het inkoopdomein. Over de achtergrond hiervan zegt hij: het besteden van inkoopgelden aan circulaire partijen versnelt de transitie naar de circulaire economie. Leveranciers/partners die hun nek hebben uitgestoken om hierin te investeren worden hierdoor beloond en andere partijen worden gemotiveerd om circulair te gaan produceren. “Zorg dat je de boot niet mist” is dus de boodschap. Dat dit weliswaar een extrinsieke en vooralsnog geen intrinsieke prikkel is deert het doel niet, omdat het uiteindelijke doel, de circulaire economie, er wel dichterbij mee gehaald wordt. 

Naarmate zijn ideeën over circular procurement, ook wel circulair inkopen in het Nederlands, vorm begonnen te krijgen merkte hij dat er een enorm onbenut potentieel in de markt aanwezig was. Na diverse consultingprojecten bij organisatieadviesbureau Kirkman Company was hij volledig overtuigd van zijn ideeën en dat het tijd was zijn boodschap aan BV Nederland over te brengen. 

Begin 2013 benaderde Van Arendonk Joan Prummel, die destijds werkte als Categoriemanager Afval en Grondstoffen bij het Ministerie van Economische Zaken. Samen hebben zij het initiatief genomen en een sessie te organiseren met de kopstukken binnen de overheid en The Circle Economy. Daarnaast vonden er parallel meerdere van dit soort initiatieven plaats. Gezamenlijk hebben die geleid tot de Green Deal Circulair inkopen met NEVI, MVO Nederland, The Circle Economy, PIANOO, Rijksoverheid en Duurzame Leverancier. In november vorig jaar werd het platform gelanceerd met 18* inkopende organisaties en is nu inmiddels uitgegroeid tot 27 deelnemende organisaties. De komende twee jaar zullen zij circulair inkopen verankeren binnen hun inkoopactiviteiten en in 2014 zal iedereen minimaal twee circulair inkopen-trajecten starten. 

Vele circulaire inkooptrajecten
“Zij gaan dit doen, niet alleen door kennis te ontwikkelen en te delen, maar ook door gezamenlijk duidelijke doelen te stellen en concrete afspraken te maken over circulair inkopen” aldus Van Arendonk. “Het platform verzamelt de opgedane kennis en maakt deze breed beschikbaar ter bevordering van circulair inkopen in Nederland. Komende twee jaar zullen er dus vele projecten op het gebied van circulair inkopen worden opgezet en uitgevoerd. Tevens zal in die periode blijken hoe effectief circular procurement kan zijn." Om daaraan toe te voegen: “Dit staat overigens niet ter discussie; vanuit eerdere internationale en kleinschalige pilots bevatte de business case al een stevig fundament, maar succesvolle pilots bij de deelnemende organisaties kunnen ervoor zorgen dat het concept op grote schaal snel een vlucht neemt." 

Toekomst
Kijkend naar de lange termijn van het ‘Green Deal’-concept, dan is Van Arendonk ambitieus. “Green Deal moet een merk worden binnen het bedrijfsleven, bekend als een platform dat partijen effectief samenbrengt om van elkaar te leren en elkaar uit te dagen betere prestaties te leveren. Ervoor zorgen dat Circulair Inkopen standaard geïntegreerd is binnen inkoopprocessen, -beleid en -strategie, gebaseerd op gebleken toegevoegde waarde, mogelijkheden en relevantie. 

* Alliander, ABN AMRO, ASR, Dura Vermeer, Gemeente Amersfoort, Gemeente Amsterdam, Gemeente Den Haag, Gemeente Rotterdam, Gemeente Utrecht, ING, Interface, Ministerie van Binnenlandse Zaken namens Rijksoverheid, Provincie Utrecht, Royal HaskoningDHV, TBI, UMC Utrecht, Verstegen Spices & Sauce  en Waternet.