Jaarverslag publieke organisaties onder de maat

Publieke organisaties slagen er slecht in hun maatschappelijke bijdrage te etaleren. Volgens PwC moeten publieke organisaties meer laten zien wat hun waarde is voor de samenleving, welke risico’s ze lopen en hoe ze die beheersen. Hierin kunnen ze leren van beursgenoteerde bedrijven, die op deze punten voorlopen op onder meer woningcorporaties, ziekenhuizen en onderwijsinstellingen.

PwC beoordeelde meer dan 50 jaarverlsagen van publieke organisaties op ruim 60 prestatievariabelen.

Verbeterpunten
Robert van der Laan, partner integrated reporting bij het adviesbureau, ziet drie verbeterpunten voor publieke organisaties. Zo ontbreekt het met name aan concrete prestatie-indicatoren die een koppeling maken tussen de primaire taak en het nut voor de maatschappij. Bij universiteiten kan het gaan om in welke mate zij erin slagen de kennis die zij ontwikkelen over te brengen naar de samenleving en het bedrijfsleven. Bij zorginstellingen om de mate van tevredenheid van patiënten en de bijdrage aan de gezondheid van mensen. En bij maatschappelijke organisaties bijvoorbeeld om het aantal geslaagde en mislukte projecten. Verder ontbreekt het aan indicatoren waarmee de strategische voortgang kan worden beoordeeld. Ten slotte kan de risicoparagraaf concreter en actueler, bijvoorbeeld op het gebied van verantwoording van risico’s.

Een overzicht van de belangrijkste onderzoeksresultaten:

• Gemiddeld scoren publieke organisaties op 20% van alle 60 aspecten van integrated reporting. Een kwart van de publieke organisaties toont enkele aspecten van integrated reporting, maar hun jaarverslag is voor verbetering vatbaar: de jaarverslagen missen vooral samenhang. De overige driekwart toont geen of weinig aspecten van geïntegreerde verslaggeving.
• 4 op de 10 organisaties rapporteert over strategie. In slecht 8% van de onderzochte jaarverslagen worden strategische doelen gekoppeld aan meetbare indicatoren waarmee voortgang kan worden beoordeeld.
• De jaarverslagen lichten onvoldoende hun maatschappelijke relevantie toe: 95% gaat niet verder dan verplichte richtlijnen op het gebied van diversiteit en milieu.
• De helft van de organisaties licht de aspecten die het financieel resultaat beïnvloeden toe. Slechts 8% rapporteert over financieringstrategieën.
• Driekwart beschrijft de algemene risico’s. Maar informatie over organisatiespecifieke risico’s en hoe deze beheerst worden, ontbreekt bij een meerderheid.
• 70% geeft toekomstgerichte informatie. Maar deze maakt onvoldoende duidelijk hoe de organisatie anticipeert op (toekomstige) risico’s, zoals bezuinigingen en stelselwijzigingen.