Nederlander vertrouwt inzet algoritmes door overheid nauwelijks
Nederlanders hebben maar weinig vertrouwen in de manier waarop de Nederlandse overheid algoritmes inzet. Dat blijkt uit een nieuwe studie van KPMG.
“Niet meer dan 18% van de Nederlanders heeft vertrouwen in het gebruik van algoritmes door de overheid en zijn uitvoerende organen”, zegt Frank van Praat, senior manager bij KPMG.
“Alleen grote techbedrijven – zoals Google, Apple en Facebook – doen het op dit vlak slechter: slechts 14% heeft vertrouwen in de wijze waarop deze partijen algoritmes gebruiken.”
In lijn hiermee komt in het onderzoek van het Big Four-kantoor naar voren dat 60% van de Nederlanders het gebruik van algoritmes door de overheid niet associeert met veiligheid, maar met privacyschending.
De politie en zorginstellingen kunnen daarentegen wel op het vertrouwen rekenen van de meerderheid van de Nederlandse bevolking.
“Het vertrouwen van Nederlanders in het gebruik van algoritmes door de overheid en bedrijven hangt onder meer samen met het transparantieniveau”, legt Van Praat uit. “Uit ons onderzoek blijkt dat 40% een hoog transparantieniveau essentieel vindt om de inzet van algoritmes door bedrijven en overheden te kunnen vertrouwen.”
Verder vragen veel Nederlanders zich ook af of algoritmes wel op de juiste manier worden ingezet. “Ze twijfelen in grote mate over het nut van het gebruik van algoritmes”, vertelt Van Praat. Zo is bijvoorbeeld maar 5% van de ondervraagden ervan overtuigd dat algoritmes het besluitvormingsproces binnen de overheid verbeteren.
Toch wijzen ze het gebruik van algoritmes door de overheid niet pertinent af. 60% van de respondenten is bijvoorbeeld voor het inzetten van algoritmes om criminelen op te sporen door middel van gezichtsherkenning. “En ruim 40% vindt het acceptabel dat de overheid algoritmes inzet om uitkeringsfraude op te sporen”, voegt Van Praat toe.
Vraag om meer controle op verantwoord gebruik
Maar liefst 80% van de Nederlanders vindt dat er toezicht moet komen op het verantwoord gebruik van algoritmes. “Ruim 40% vindt zelfs dat het toezicht op het gebruik van algoritmes door de overheid strenger moet zijn dan het toezicht op het bedrijfsleven”, geeft Van Praat aan.
Maar wie moeten die controles op de inzet van algoritmes precies gaan uitvoeren? De respondenten noemen onder andere bekende toezichthouders zoals de Autoriteit Financiële Markten (AFM), de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) en de Autoriteit Consument en Markt (ACM).
“Toezicht van een onafhankelijke derde partij wordt ook als optie gezien”, licht Van Praat toe. “Daarnaast zou een nieuw, nog op te richten ministerie van Digitalisering ook een rol kunnen spelen bij het op verantwoorde wijze inzetten van algoritmes door de overheid.”
