Bedrijfswaardering heeft baat bij overleg met de Belastingdienst

Een bedrijfswaardering bij bedrijfsopvolging vormt de basis voor een onderhandeling met de Belastingdienst, vinden Peter Paul Buijsrogge en Myrthe Bouman van BrightOrange. ‘Een coöperatief model werkt in de praktijk het beste.’

Waarde is subjectief,’ stellen Peter Paul Buijsrogge en Myrthe Bouman. Wat de adviseurs van BrigtOrange daarmee willen benadrukken is dat de economische waarde van een onderneming in veel gevallen eerder het resultaat is van een onderhandeling met de fiscus dan de uitkomst van een rekenkundige formule. En in dat onderhandelen is BrightOrange zeer bedreven, vertelt Buijsrogge: ‘Wij weten hoe de hazen lopen. Je kunt als business valuator een vuistdik rapport schrijven met daarin jouw waarheid en dat bij de Belastingdienst op het bureau smijten. Wij hebben gemerkt dat het handiger is om eerst te overleggen over de uitgangspunten van de waardering. Welke informatie vindt de fiscus belangrijk, hoe krijgt hij die het liefste aangeleverd? Dat coöperatieve model werkt het beste.’

Eigenwijs

BrightOrange is een jong adviesbureau. Het bedrijf is in 2014 opgericht door Buijsrogge en Leen van Hoogdalem. Beiden hebben een lange staat van dienst in de corporate finance. Buijsrogge startte zijn carrière in het familiebedrijf, een holding met werkmaatschappijen in de leisure, bouw, industrie en projectontwikkeling. De laatste vijftien jaar is hij actief als adviseur en begeleidde hij vele fusies en overnames. Van Hoogdalem werkte jarenlang bij ABN, was directeur van een participatiemaatschappij en is net als Buijsrogge specialist op het gebied van fusies en overnames. Zowel Buijsrogge als Van Hoogdalem zijn gecertificeerd als Register Valuator en ingeschreven als gerechtelijk deskundige. Naast de twee oprichters heeft BrightOrange op dit moment vier consultants in dienst, waaronder Myrthe Bouman. Naast een master in Finance heeft Bouman een bachelor Fiscaal recht.

Nieuwe opdrachten komen vooral uit het netwerk van de oprichters – ex-cliënten, accountants, fiscalisten en soms banken. Aan reclame of marketing doet BrightOrange nauwelijks. Op de website van het adviesbureau zijn geen casussen te vinden. Bouman: ‘We publiceren nooit deals. Daar zijn we eigenwijs in. Wat heeft een cliënt eraan? Die wordt alleen maar lastiggevallen door vermogensbeheerders.’ 

Bedrijfsopvolging

Buiten het M&A-werk vormen bedrijfswaarderingen voor fiscale doeleinden een steeds belangrijker deel van de praktijk van BrightOrange. Volgens Buijsrogge is dat deels doordat de Belastingdienst kritischer is gaan kijken naar bedrijfswaarderingen: ‘De kennis op het gebied van business valuation bij de Belastingdienst is de laatste jaren sterk uitgebreid. Die kennis is gebundeld in het Landelijk Business Valuation Team (LBVT). Het is daarom belangrijk om in gesprekken met de fiscus goed beslagen ten ijs te komen.’ Bouman: ‘Dat speelt bijvoorbeeld bij ondernemers die hun bedrijf willen overdragen aan hun kinderen. Zij kunnen aanspraak maken op de Bedrijfsopvolgingsfaciliteit (BOF). Als een bedrijf een waarde heeft van minder dan een miljoen euro, hoeft daarover geen schenkbelasting te worden betaald. Van alle waarde boven een miljoen euro, is 84 procent vrijgesteld.’ 

Buijsrogge vult aan: ‘De waarde wordt bepaald op het moment dat geschonken wordt. Het uitgangspunt is de “going concern”-waarde – de waarde indien het bedrijf op dezelfde voet wordt voortgezet. We kijken onder meer naar de toekomstverwachtingen van de onderneming, welke risico’s eraan kleven en welke rendementen een investeerder verwacht. Die prognoses en risico’s kwantificeren we om zo uiteindelijk te komen tot een waardering.’ 

Om de werkwijze van BrightOrange te illustreren, vertelt Buisrogge over een recente waardering van een groot Nederlands familiebedrijf in het kader van een bedrijfsopvolging: ‘Samen met de fiscalist van de cliënt hebben we eerst gesondeerd bij de fiscus: hoe zouden jullie de informatie willen ontvangen? Toen hebben wij een “light versie” van een waarderingsrapport gemaakt, niet meer dan een paar A4’tjes waarin we onze visie uiteenzetten. Daarna hebben we procesafspraken gemaakt en zijn we de waardering verder gaan uitwerken. Die manier van werken is niet alleen effectief, het is ook kostenefficiënt en coöperatief.’ 

Kruisbestuiving

Bij het waarderen van een bedrijf is kennis over transacties bijzonder waardevol, denkt Buijsrogge. En vice versa: ‘Als waardeerder is het goed om met je andere voet in de transactiepraktijk te staan. Als wij afscheid zouden nemen van valuation, zouden we ten langen leste kennis tekort komen op het gebied van M&A. 

Omgekeerd is het nog pregnanter: als je alleen met technische waarderingsvraagstukken bezig bent en niet weet wat er in de grote mensenwereld gebeurt, dan zul je op een gegeven moment met onrealistische waarderingen gaan komen. Daarom houdt iedereen bij BrightOrange zich bezig met beide disciplines.’ 

Omdat bedrijfswaarderingen behoorlijk ingewikkeld kunnen worden – denk aan berekeningen met minority discounts, multiples, Monte-Carlosimulaties en bèta’s die de mate van volatiliteit aangeven – vindt Buijsrogge het een mooie uitdaging om hele complexe vraagstukken uit te leggen in ‘Jip- en Janneketaal’: ‘Ik wil een complex vraagstuk tot in de essentie doorgronden. Dat betekent dat ik het ook moet kunnen uitleggen aan de cliënt. Die is natuurlijk een goede ondernemer, maar heeft geen specialistische kennis over bedrijfswaarderingen. Dat soort gesprekken vind ik het leukste onderdeel van dit werk.’ ‘Vooral als dat leidt tot een gunstig resultaat voor de cliënt,’ vult Bouman aan.