Retail banking in opkomende landen groeit met $450 miljard
Met een gemiddelde samengestelde groei (CAGR) van 18% is de retail banking sector binnen opkomende economieën het afgelopen decennium flink gegroeid. Tot 2020 staat de retail banking sector in de twaalf belangrijkste opkomende economieën naar verwachting een verdere omzetstijging te wachten, van tot wel $450 miljard. Door toenemende concurrentie neemt de druk op de marges echter toe, ook zullen banken hun businessmodellen grondig onder de loep moeten nemen.
Oliver Wyman heeft de ontwikkelingen van de retail bankingsector in de twaalf belangrijkste opkomende landen – de EM12* – in kaart gebracht. Uit de bevindingen blijkt dat deze twaalf landen over de afgelopen vijf jaar goed zijn geweest voor 80% van de totale omzet van alle opkomende economieën. Ook namen zij in deze periode binnen het retail banking segment twee derde van de globale omzetgroei voor hun rekening.
De onderzoekers keken binnen de verschillende opkomende landen, naar het percentage van de bevolking (ouder dan 15), dat beschikt over een bankrekening. Daarbij werd onderscheid gemaakt tussen onderontwikkelde markten (‘Nascent Markets’), opkomende markten (‘Retail Emergence’), bijna volwassen markten (‘Retail Maturation’) en volwassen markten (‘Retail Sophistication’). Waar in onderontwikkelde markten gemiddeld slechts 11% over een bankrekening beschikt, neemt het gemiddelde percentage in de opkomende markten al behoorlijk toe, naar 54%. In bijna volwassen markten – markten waar het BBP per hoofd van de bevolking tussen de $10.000 tot $25.000 – ligt het gemiddelde op 68%. In volwassen markten heeft vrijwel iedereen een bankrekening met een gemiddeld percentage van 96%.
De onderzoekers keken ook naar de netto rentemarges (net interest margins – NIM) van de verschillende landen. Naarmate een retail banking segment marktvolwassenheid bereikt, dalen ook de netto rentemarges, blijkt uit de bevindingen. De onderzoekers schrijven dit toe aan het feit dat de marktefficiëntie stijgt en het retail banking domein concurrerender wordt. Van opkomende markten richting volwassen markten is een duidelijke daling zichtbaar van de NIM percentages, van 9% (opkomende markten) naar 6% (bijna volwassen markten) tot 3% (volwassen markten).
Toch kunnen er tussen landen in dezelfde categorie enorme verschillen zitten. Zo heeft Mexico een NIM van 18%, terwijl China – dat net als Mexico wordt geschaard onder de categorie ‘opkomende markt’ – een NIM heeft van 3%, gelijk aan het gemiddelde van de volwassen markten. De auteurs concluderen dat naarmate landen volwassen worden er relatief steeds meer omzet wordt gegenereerd uit fee-inkomsten dan uit rente-inkomsten. In de opkomende landen ligt de nadruk namelijk op standaard financiële producten, zoals een bankrekening of een hypotheek, terwijl in volwassen markten meer complexere producten en of financieel advies wordt afgekomen, waarbij afgerekend wordt in fees.
In de komende vijf jaar zal de omzet van retail banking in de EM12 naar verwachting met $450 miljard gaan toenemen. De opwaartse trend komt onder meer door de groei van het aantal huishoudens dat bancaire diensten afneemt naar een totaal van rond de 250 miljoen. Steeds meer mensen ontstijgen namelijk de armoedegrens en gaan tot de middenklasse behoren.
Tegen 2020, becijferen de onderzoekers, zal bijvoorbeeld in China de groep van meer vermogende middenklassers (‘mass-affluent’) – met een jaarinkomen van tussen de $10.000 en $35.000 – naar verwachting met zo’n 10% toenemen. En zo zal de komende vijf jaar in India de groep met het laagste inkomen (‘Poor/vulnerable income’) – met minder dan $3.000 per jaar – van 36% naar 19% afnemen.
Volgens de analyse van Oliver Wyman kende de omzet van retail banken in de EM12 de afgelopen tien jaar een samengesteld groeipercentage (CAGR) van 18% per jaar. De groei lag onder andere ten grondslag aan de inkomensstijging van huishoudens en de sterk verbeterde macro-economische omstandigheden. De afgelopen vijf jaar daalde de gemiddelde groei echter naar 14% per jaar, onder meer door vertraging van de economische groei in een aantal grote markten, een toename van de volatiliteit in de valutamarkten en diverse overige economische factoren.
Hoewel de meeste opkomende markten naar verwachting voorlopig niet volwassen zullen worden, verwachten de onderzoekers wel dat de inkomens blijven stijgen en de vraag naar retail banking producten zal aanhouden. Op basis van die verwachtingen voorspellen de onderzoekers de komende vijf jaar een samengestelde groei van zo’n 9% per jaar. Vooral in China wordt de komende jaren een vertraging verwacht, hoewel de Chinese markt wel met dubbele cijfers zal blijven groeien. De omzetgroei van retail banken in Mexico daalt daarentegen van 13% in de afgelopen vijf jaar naar ongeveer 5% in de komende vijf jaar. En zo laat de retail banking sector in Turkije de komende jaren naar verwachting de meeste omzetgroei zien, vooral door een groei van de hogere middenklasse.
“De manier waarop retail banking in de EM12 groeit zal ingrijpend veranderen”, zegt Michael Wagner, Partner bij Oliver Wyman. “Met lagere groeipercentages zullen de banken solide lange termijn strategieën moeten ontwikkelen om hun groei te versnellen, onderscheidend te kunnen blijven en binnen de markt als winnaars uit de bus te kunnen komen.”
* Dit zijn: Thailand (TH), Indonesië (ID), Columbia (CO), Mexico (MX), Turkije (TK), India (IN), Maleisië (MY), Brazilië (BR), China (CN), Chili (CL), Saoedi Arabië (SA) en Zuid-Afrika (ZA).
