McKinsey: Overgewicht wordt grootste kostenpost zorg

07 februari 2011 Consultancy.nl

De wereld wordt dik. Uit een analyse van McKinsey & Company blijkt dat obesitas (ernstig overgewicht) naar verwachting snel ’s werelds eerste oorzaak van vroegtijdig overlijden zal worden. Als gevolg daarvan wordt het de duurste aandoening voor de gezondheidszorg en voor overheden. In veel landen is de hoeveelheid mensen die een ongezond gewicht hebben in de afgelopen decennia meer dan verdubbeld. Wereldwijd hebben ten minste 1.3 miljard volwassenen en meer dan 42 miljoen kinderen overgewicht of obesitas. Naar schatting sterven hierdoor jaarlijks 2.6 miljoen mensen.

Obesitas heeft grote gevolgen

De consequenties van obesitas voor de maatschappij zijn aanzienlijk. Excessief gewicht vergroot de kans op meerdere ziektes, waaronder diabetes, hart- en vaatziekten en bepaalde soorten kanker. Sommige epidemiologen denken dat overgewicht op korte termijn roken zal evenaren als ’s werelds belangrijkste oorzaak van vroegtijdig overlijden. De wereldwijde gezondheidseffecten van obesitas kunnen de verhoging van de levensverwachting, die door afname van het aantal rokers is bereikt, weer teniet doen.

Hoge impact op gezondheidszorgsystemen

Obesitas legt internationaal een hoge druk op de gezondheidszorgsystemen. In het Verenigd Koninkrijk bedragen de obesitas-gerelateerde medische kosten bijvoorbeeld meer dan £4 miljard per jaar (op basis van cijfers uit 2007). Analisten verwachten dat de totale kosten zullen stijgen tot ongeveer £9.7 miljard in 2050. De Verenigde Staten besteden hieraan op dit moment ongeveer $160 miljard – tweemaal zoveel als tien jaar geleden – en dat bedrag kan tegen 2018 opnieuw verdubbelen.

Kosten van obesitas volgens McKinsey

Deze gigantische cijfers representeren echter slechts een fractie van de totale economische lasten op de maatschappij door obesitas. De indirecte kosten zijn veel hoger. Obesitas kost de Verenigde Staten indirect ten minste $450 miljard per jaar – bijna driemaal de directe medische kosten. De situatie is vergelijkbaar in andere landen. Uit de analyse van McKinsey & Company blijkt dat de gemiddelde, directe kosten ongeveer 30 tot 40% uitmaken van de totale economische kosten voor de maatschappij en de indirecte kosten dus 60 tot 70%. De consultants waarschuwen echter dat er een duidelijke trend waarneembaar is: het aandeel van indirecte kosten stijgt geleidelijk, wat impliceert dat de totale maatschappelijke lasten door obesitas alleen maar groter zullen worden in de komende decennia.

Kosten van overgewicht in Nederland

Volgens het RVZ wordt in Nederland naar schatting een bedrag van €505,4 miljoen per jaar besteed aan de directe gevolgen van ernstig overgewicht – circa 1,6% van de totale kosten van de gezondheidszorg voor volwassenen van 20 jaar en ouder. De indirecte kosten als gevolg van overgewicht worden geschat op €2 miljard per jaar. De cijfers van de RVZ zijn dus grofweg in lijn met de internationale analyse van McKinsey.