Sira Consulting onderzoekt kosten van raads- en statenondersteuning
Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) heeft adviesbureau Sira Consulting ingeschakeld voor een driejarig onderzoek naar de kosten van raads- en statenondersteuning.
Het doel van het onderzoek is om inzicht te krijgen in de hoogte van de budgetten voor het ondersteunen van gemeenteraden en provinciale staten. Het gaat hier hoofdzakelijk om de budgetten voor de griffie, de rekenkamer, fractieondersteuning en het enquêterecht.
Het onderzoek werd vorig jaar voor het eerst uitgevoerd. Dit jaar en in 2025 wordt het herhaald. Alle resultaten worden verwerkt in een online dashboard. Hierdoor worden budgetontwikkelingen voor iedere gemeente en provincie inzichtelijk. Daarnaast stelt Sira Consulting een eindrapportage op voor de Tweede Kamer.
Sira Consulting voert het onderzoek uit in samenwerking met de Vereniging van Griffiers, de Nederlandse Vereniging van Rekenkamers & Rekenkamercommissies (NVRR), de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, belangenvereniging Statenlidnu en de Vereniging van Gemeentesecretarissen.
Versterking van het decentrale bestuur
Het onderzoek is onderdeel van een beleidsdoelstelling van het ministerie van BZK, dat de decentrale besturen en de lokale en regionale volksvertegenwoordigingen wil versterken. Toereikende budgetten voor onder andere de griffiers en de rekenkamers hangen daarmee samen.
In een brief aan de Tweede Kamer van eind vorig jaar, ging Hanke Bruins Slot (CDA), destijds minister van BZK in kabinet Rutte IV, in op de algemene beleidsdoelstelling van het ministerie.
In de brief heeft Bruins Slot het ook over het onderzoek van Sira Consulting. “Een terugkerende vraag is of de ondersteuningsbudgetten [vanuit het Rijk] toereikend zijn. Nu de taken van gemeenten en provincies toenemen is het van extra groot belang dat de ondersteuning toereikend is.”
Lees ook: Ravijnjaar 2026 stelt gemeenten voor financiële uitdaging.
“De in deze brief genoemde acties [zoals het onderzoek van Sira Consulting] worden uitgevoerd met het oog op groeiende zorgen in het bestuur en de samenleving over toenemende capaciteitsgebrek bij de decentrale overheden”, schrijft Bruins Slot. “Zeker bij kleinere gemeenten is hier sprake van.”
Op basis van het eindrapport van Sira Consulting zal samen met vertegenwoordigers van de decentrale besturen en met die van alle belangenverenigingen bekeken worden of de budgetten toereikend zijn. Aan de hand daarvan neemt de inmiddels nieuwe minister van BZK, Judith Uitermark (NSC), een beslissing.
Tussentijds rapport
Recent publiceerde Sira Consulting een tussentijds rapport. Gemiddeld genomen wordt per inwoner van een gemeente €12,76 besteed aan de ondersteuning van de raad.
“Maar de verschillen in budgetten voor ondersteuning van de raad zijn groot”, aldus de onderzoekers. “Van minimaal €10 tot maximaal €15 per inwoner per gemeente.”
Bij de statenondersteuning zijn de budgetverschillen nog groter. Gemiddeld genomen gaat het om €2,68 per inwoner van een provincie. Het laagst gevonden bedrag is €0,99 per inwoner, het hoogste €10,00.
