Wat is een communicatieadviseur? En wat doet een adviseur?

Communicatieadviseurs vervullen een belangrijke sleutelrol in het bedrijfsleven. Ze zorgen onder andere dat belangrijke projectdoelstellingen en veranderinitiatieven op de juiste manier worden gecommuniceerd maar alle stakeholders binnen en buiten de organisatie. Wat is een communicatieadviseur en wat doet deze precies? Een overzicht. 

Er zijn verschillende definities te vinden voor de termen communicatieadviseur en communicatiespecialist. Het gaat in alle gevallen om een beroepsbeoefenaar die advies geeft over de communicatie van een organisatie, afdeling of persoon. Deze professionals worden ingezet om bijvoorbeeld een communicatiestrategie op te zetten en uit te voeren, zodat zo’n persoon of bedrijf, een maatschappelijke organisatie, een politieke partij of bijvoorbeeld een overheidsinstelling in dialoog kan komen met haar omgeving.

Een communicatieadviseur, de naam zegt het al, houdt zich al naar gelang zijn functie bezig met communicatieaangelegenheden. Zo kan een communicatieadviseur verantwoordelijk zijn voor bijvoorbeeld voorlichting, reclame, pr-activiteiten, of online en offline mediacampagnes. De werkzaamheden van een communicatieadviseur kunnen het bedenken van concepten en huisstijlen zijn, maar ook betrekking hebben op het opstellen van communicatieplannen en teksten. 

Een veel gemaakt onderscheid binnen het werkveld is dat tussen interne en externe communicatie. Bij interne communicatie zorgt de communicatieadviseur dat de informatiestroom binnen een bedrijf beter verloopt, of dat interne businessunits beter met elkaar kunnen samenwerken. Bij externe communicatie draait het vooral om communicatie-uitingen richting tal van externe stakeholders, waaronder klanten, relaties, organisaties of bijvoorbeeld de media.

Volgens onderzoek van Hogeschool Leiden en de Hanzehogeschool Groningen telt Nederland 110.000 communicatieprofessionals. Zo’n 20.000 daarvan zijn werkzaam bij externe bureaus of als zelfstandig adviseur. 

Wat doet een communicatieadviseur?

In algemene zin denkt de communicatieadviseur na over de manier waarop een boodschap kan worden overgebracht aan een specifieke doelgroep. Vervolgens doet hij voorstellen en/of neemt hij beslissingen, vaak bijgestaan door een team van communicatieprofessionals.

De taken van een communicatieadviseur zijn behoorlijk veelzijdig en zijn afhankelijk van de interne of externe focus. Het ene moment kan de adviseur bezig zijn met het opstellen, beoordelen en/of actualiseren van het communicatiebeleid, terwijl het andere moment online en offline communicatie-uitingen worden opgesteld, beoordeeld of geredigeerd. Een communicatieadviseur kan de taak hebben om overige afdelingen omtrent communicatieprojecten en -richtlijnen te informeren, terwijl een geheel andere opgave bestaat uit het inventariseren van wensen, verwachtingen en eisen van de klant, opdrachtgever of doelgroep.

Welke vaardigheden heeft een communicatieadviseur nodig?

De taken van een communicatieadviseur kunnen dus afwisselend zijn, maar een ding hebben communicatieadviseurs gemeen: zij zullen – afhankelijk van de branche waarin ze werkzaam zijn – over specifieke competenties moeten beschikken. In de adviesbranche bijvoorbeeld zijn verschillende vaardigheden van belang, consultancyskills zoals het analyseren van vraagstukken, het segmenteren van doelgroepen of het formuleren van doelstellingen.

Verder dienen ze bijvoorbeeld bekend te zijn met de heersende communicatie- en marketingmethoden en -tools, zijn ze in staat effectieve plannen op te stellen voor in- en externe communicatie, weten ze effectief contact te maken met een specifieke doelgroep en zijn ze bedreven in het ontwikkelen van strategieën voor projecten, content, online en social media. Tot slot weten ze stakeholders te betrekken en te activeren door het organiseren van relevante evenementen.

Nog een competentie die van belang is: mondelinge vaardigheden. Zo is het onder meer belangrijk dat de consultant in heldere taal uitleg kan geven. De specialistische kennis dient immers zo overgedragen te worden dat het voor de ander begrijpelijk is. Verder is overtuigingskracht een vaardigheid die hoog op de agenda staat van communicatierecruiters – het overbrengen van een boodschap vormt een essentieel onderdeel van het werk, inclusief de inspirerende factor.

Nieuwe rol, moderne vaardigheden

Het werkveld van communicatie en marketing is sterk veranderd in de afgelopen jaren. Communicatie speelt zich grotendeels online af, waardoor van communicatieprofessionals vandaag de dag tal van moderne skills worden verlangd. Zij moeten over kennis van online marketing en aspecten als SEO en SEA beschikken om de doelgroep zo goed mogelijk te bereiken.

De communicatieadviseur fungeert daarbij tegenwoordig veel meer als een community- en of relatiemanager, die het netwerk van stakeholders optimaal moet kunnen faciliteren, door het bieden van relevante en activerende content en informatie. Tot slot is een moderne rol van de communicatieadviseur het (kunnen) meten van de effecten van communicatie-inspanningen. Met andere woorden: wat leveren communicatie-uitingen financieel gezien precies op, zowel off- als online?

Wat verdient een communicatieadviseur?

Hoe zien de verdiensten van een communicatieadviseur eruit? Uit een rondgang van headhunter SchaalX komt naar voren dat het salaris van een communicatieadviseur met 8 tot 15 jaar ervaring gemiddeld neerkomt op €4.490 per maand. Senior communicatieadviseurs met werkervaring van 15 jaar of meer verdienen gemiddeld €5.226 per maand.

Uit het onderzoek blijkt verder dat communicatieadviseurs met een academische achtergrond gemiddeld een hoger salaris hebben dan communicatieadviseurs met een achtergrond in hbo of mbo. Het gemiddelde uurtarief van een interim communicatieadviseur ligt volgens de headhunter op €71 en van een interim senior communicatieadviseur op €82.